Lợi ích hộ kinh doanh khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai

Khác nhau giữa phương pháp thuế khoán và kê khai

Từ đầu tháng 11 này đến hết năm nay, ngành Thuế triển khai chiến dịch 60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai. Chương trình nhằm giúp các hộ làm quen với việc tự khai, tự nộp thuế, chuẩn bị cho giai đoạn áp dụng chính thức từ 1/1/2026 theo quy định của Luật Quản lý thuế. Chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai, bước đi quan trọng nhằm hiện đại hóa công tác quản lý thuế và thúc đẩy hộ kinh doanh hoạt động minh bạch hơn.

Nếu hộ kinh doanh đang nộp thuế theo phương pháp khoán thì thường là những hộ kinh doanh có quy mô nhỏ. Thuế khoán không phải kê khai định kỳ, sổ sách kế toán cũng không cần lập và khi cần xuất hóa đơn, hộ kinh doanh có thể mua từng lần từ cơ quan thuế. Số thuế phải nộp đã được ấn định cố định, không phụ thuộc vào doanh thu thực tế.

Ngược lại, phương pháp kê khai áp dụng với các hộ có quy mô lớn, doanh thu cao, phải kê khai thuế theo tháng hoặc quý, lập sổ sách kế toán và lưu giữ đầy đủ chứng từ. Hóa đơn điện tử được sử dụng cho mọi giao dịch và số thuế phải nộp được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm của doanh thu thực tế, tăng hay giảm theo mức kinh doanh.

Như vậy, mặc dù thuế khoán đơn giản, nhưng phương pháp kê khai giúp hộ kinh doanh minh bạch hơn, dễ dàng tiếp cận vay vốn, mở rộng kinh doanh. Việc sử dụng hóa đơn điện tử giúp giao dịch nhanh chóng và số thuế phải nộp tính theo doanh thu thực tế, tránh tình trạng doanh thu bất ngờ sụt giảm nhưng số thuế phải nộp vẫn không đổi như thuế khoán.

Lợi ích hộ kinh doanh khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai - Ảnh 1. — Từ đầu tháng 11 này đến hết năm nay, ngành Thuế triển khai chiến dịch 60 ngày cao điểm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai.

"Làm đúng" còn có lợi hơn " làm nhanh"

Ngành Thuế cũng đã lên kế hoạch "60 ngày đêm đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh". Thuế khoán thì không cần tính toán chi phí, doanh thu, rất đơn giản. Thế nhưng tại TP Hà Nội trong thời gian qua vẫn có không ít hộ kinh doanh chủ động chuyển từ thuế khoán sang kê khai. Sau một thời gian áp dụng họ nhận thấy rằng "làm đúng", còn có lợi hơn " làm nhanh".

Chị Đỗ Thị Bích (phường Hoàng Mai, TP Hà Nội) chuyển sang kê khai thuế cách đây hơn một năm. Thay vì ghi chép thủ công như trước, nay phần mềm hóa đơn điện tử giúp chị theo dõi rõ dòng tiền, biết chính xác lãi - lỗ, chứ không còn "ước chừng" như trước. Và điều đáng mừng là khách hàng của chị ngày một đông hơn.

"Quản lý chi phí, doanh thu rõ ràng, minh bạch. Khách hàng cũng tin tưởng cửa hàng nhiều hơn, vì khi mua có hóa đơn chứng từ bao giờ họ cũng yên tâm hơn", chị Bích chia sẻ.

Còn bà Phạm Thị Quyên (phường Hoàng Liệt, TP Hà Nội), mới chuyển sang kê khai được vài tháng. Cái lợi lớn nhất mà bà cảm nhận được là sự thoải mái về tinh thần. Giờ việc của bà chỉ là bán hàng, còn doanh thu, thuế phải nộp đã có phần mềm thống kê đầy đủ.

"Thuế khoán rất là thiệt nếu anh kinh doanh không được thì anh vẫn phải đóng. Còn nếu như kê khai thì doanh thu đến đâu đóng đến đó. Đặc biệt là giải phóng cái đầu, khỏi phải lo mình có làm đúng thuế không", bà Quyên chia sẻ.

Lợi ích hộ kinh doanh khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai - Ảnh 2. — Có thể thấy, lợi ích của việc chuyển sang kê khai thuế đã khá rõ ràng, vừa giúp hộ kinh doanh minh bạch, vừa tạo điều kiện mở rộng hoạt động. Ảnh minh họa.

Tính đến nay, trên địa bàn TP Hà Nội đã có hơn 12.000 hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang phương pháp kê khai, con số này gấp 5 lần so với cùng kỳ năm trước. Điều đáng chú ý, doanh thu của các hộ này đều tăng mạnh sau khi áp dụng hình thức kê khai, cho thấy hiệu quả rõ rệt của việc minh bạch hóa hoạt động kinh doanh.

Ông Nguyễn Tiến Minh - Phó Trưởng Thuế TP Hà Nội cho biết: "Số doanh thu họ kê khai sau khi dùng hóa đơn điện tử tăng 55%. Có hơn 1.200 hộ kinh doanh đã chuyển đổi lên doanh nghiệp. Và nếu sử dụng hóa đơn điện tử sẽ được các ngân hàng hỗ trợ vay vốn. Trong chính sách của Nhà nước sẽ được ưu đãi về tỷ lệ lãi vay. Nếu chuyển lên doanh nghiệp thì còn được miễn thuế 2 năm".

Chuyển sang kê khai, sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ giúp hộ kinh doanh minh bạch, chuyên nghiệp hơn, mà còn mở ra cơ hội mở rộng quy mô, tiếp cận khách hàng và đối tác lớn, điều mà trước đây, khi còn nộp thuế khoán, họ khó có thể làm được.

Có thể thấy, lợi ích của việc chuyển sang kê khai thuế đã khá rõ ràng, vừa giúp hộ kinh doanh minh bạch, vừa tạo điều kiện mở rộng hoạt động. Hiện nay, ngành Thuế đang triển khai kế hoạch "60 ngày đêm đồng hành", nhằm hỗ trợ hàng triệu hộ đang nộp thuế khoán trên cả nước từng bước làm quen với phương pháp kê khai, để việc chuyển đổi diễn ra thuận lợi, hiệu quả và đúng lộ trình từ đầu năm 2026.

Hạ tầng công nghệ sẵn sàng cho hàng triệu hộ kê khai điện tử

Theo ông Lưu Nguyên Trí – Phó Trưởng Ban Công nghệ, Chuyển đổi số và Tự động hóa, ngành Thuế đã chuẩn bị hạ tầng công nghệ toàn diện phục vụ hàng triệu hộ kinh doanh kê khai điện tử từ 1/1/2026.

Chính vì vậy, xét về hạ tầng kỹ thuật công nghệ bên trong hay như các giao diện giao tiếp bên ngoài giữa người nộp thuế và cơ quan thuế luôn được đầu tư đầy đủ, kịp thời để hỗ trợ người nộp thuế nói chung và hộ kinh doanh nói riêng trong việc thực hiện nghĩa vụ một cách tốt nhất mọi lúc mọi nơi chứ không chỉ trong giai đoạn khi xóa bỏ hình thức thuế khoán.

Để chuẩn bị cho việc triển khai kê khai thuế điện tử đối với hộ kinh doanh từ ngày 01/01/2026, trong giai đoạn 2024-2025, ngành Thuế đã nâng cấp đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin, bổ sung tài nguyên xử lý và lưu trữ cho các hệ thống phục vụ người nộp thuế như Etax, Hóa đơn điện tử và các ứng dụng liên quan. Đồng thời, ngành Thuế cũng đã tăng cường các giải pháp bảo mật, đầu tư thiết bị an toàn thông tin và nâng cấp hạ tầng kết nối, nhằm bảo đảm an toàn dữ liệu và thông suốt trong việc truyền nhận thông tin giữa người nộp thuế và cơ quan Thuế.

Trên cổng hóa đơn điện tử dành cho người nộp thuế tại địa chỉ https://www.hoadondientu.gdt.gov.vn, ngành Thuế đã xây dựng các chức năng hỗ trợ lập hóa đơn điện tử một cách nhanh chóng, dễ dàng với các chức năng chính như: quản lý danh mục khách hàng; quản lý danh mục hàng hóa; quản lý danh mục ký hiệu hóa đơn; quản lý hóa đơn (lập hóa đơn, lập hóa đơn thay thế/điều chỉnh, xử lý hóa đơn, phê duyệt hóa đơn).

Về giải pháp tích hợp tự động dữ liệu bán hàng để giảm thao tác thủ công cho hộ kinh doanh, Cục Thuế đã làm việc với các Tổ chức cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử để đề nghị có những gói giải pháp nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh trong việc lập, quản lý và sử dụng hóa đơn điện tử như: tích hợp trực tiếp hệ thống máy tính tiền bán hàng với phần mềm hóa đơn điện tử để tự động xuất hóa đơn khi phát sinh giao dịch...

Như vậy, các chức năng hỗ trợ hộ kinh doanh trong việc kê khai, nộp thuế đều đã sẵn sàng trên hệ thống thông tin quản lý thuế.

"Sự hợp tác của các tổ chức cung cấp giải pháp và chính quyền địa phương là yếu tố then chốt giúp ngành Thuế hỗ trợ hộ kinh doanh toàn diện hơn. Trong thời gian tới, ngành Thuế sẽ tiếp tục nghiên cứu các giải pháp công nghệ mới để có thể hỗ trợ, cung cấp trải nghiệm tốt hơn cho hộ kinh doanh và mong luôn nhận được sự ủng hộ, hợp tác và đồng hành của người nộp thuế trong công cuộc hiện đại hóa, chuyển đổi số của ngành", ông Lưu Nguyên Trí nhấn mạnh.

Tính đến ngày 20/9/2025 có 18.348 hộ kinh doanh nộp thuế khoán chuyển đổi sang nộp thuế theo phương pháp kê khai; và lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 8/2025 có khoảng gần 2.250 hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp và hệ thống thông tin quản lý thuế vẫn tiếp nhận, xử lý thông tin, dữ liệu ổn định đã cho thấy năng lực hạ tầng công nghệ của ngành Thuế luôn sẵn sàng đáp ứng.

Hệ thống quản lý thuế điện tử có khả năng đáp ứng ổn định cho khoảng 2 triệu tài khoản doanh nghiệp, 10 triệu tài khoản cá nhân, bảo đảm khả năng mở rộng để tiếp nhận và phục vụ thêm 1,3 triệu hộ kinh doanh kê khai điện tử trong thời gian tới.

Nguồn: https://vtv.vn/loi-ich-ho-kinh-doanh-khi-chuyen-tu-thue-khoan-sang-ke-khai-100251105102453842.htm