Ngành truyền thông: Nghề mở trong kỷ nguyên số

Tiến sĩ Dương Hoài Lan - Trưởng khoa Truyền thông tại Swinburne Việt Nam, cơ sở Đà Nẵng. Ảnh: H.L

Để tìm lời giải cho những băn khoăn này, chúng tôi đã có buổi phỏng vấn TS. Dương Hoài Lan, Trưởng khoa Truyền thông tại Swinburne Việt Nam, cơ sở Đà Nẵng.

* Thưa bà, nhiều phụ huynh và sinh viên lo lắng rằng ngành Truyền thông đang dần bị thu hẹp trong những công việc như làm nội dung trên TikTok, YouTube. Liệu đây có phải là dấu hiệu cho thấy ngành này đang bão hòa, hay thực tế lại khác?

- Đây là một quan niệm chưa đầy đủ. Truyền thông không chỉ gói gọn trong việc sáng tạo nội dung trên TikTok hay YouTube. Ngược lại, ngành này đang phát triển mạnh với nhu cầu cao trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Các doanh nghiệp luôn tìm kiếm chuyên gia có khả năng tối ưu hóa chiến dịch truyền thông trên nền tảng số, đồng thời ngày càng chú trọng vào việc thu thập, phân tích dữ liệu khách hàng để đưa ra chiến lược truyền thông chính xác hơn. Không chỉ vậy, trong thời đại số, khủng hoảng thương hiệu có thể xảy ra bất cứ lúc nào, khiến các công ty phải đầu tư vào đội ngũ truyền thông có khả năng quản lý khủng hoảng hiệu quả.

Bên cạnh đó, nội dung truyền thông không dừng lại ở YouTube hay TikTok mà còn mở rộng ra podcast, báo chí số, truyền thông thương hiệu và nhiều nền tảng khác. Điều này cho thấy cơ hội nghề nghiệp trong ngành vẫn rất rộng mở. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là ai cũng dễ dàng thành công trong ngành.

* Nhiều người lo ngại rằng ngành truyền thông có tuổi thọ ngắn, dễ bị thay thế bởi AI và công nghệ mới. Bà có đồng ý với nhận định này không?

- Ngành truyền thông không mất đi mà đang tiến hóa rất nhanh. Vấn đề không phải là nghề này có tuổi thọ ngắn, mà là con người có kịp thích nghi với sự thay đổi của ngành hay không.

Những công việc lặp lại như viết nội dung cơ bản, chỉnh sửa video đơn giản, thiết kế hình ảnh sơ cấp... đúng là đang dần bị AI thay thế. Nhưng những vai trò đòi hỏi tư duy chiến lược, sáng tạo và khả năng phân tích dữ liệu vẫn cần con người. Nếu bạn chỉ dừng lại ở kỹ năng đơn thuần, bạn sẽ gặp khó khăn. Nhưng nếu bạn liên tục cập nhật, học hỏi và phát triển tư duy, bạn có thể làm nghề này cả đời. Tôi luôn nói với sinh viên rằng: “Không phải ngành của bạn bị lỗi thời, mà là cách bạn làm việc trong ngành đó đã trở nên lỗi thời”.

* Vậy theo bà, sinh viên cần trang bị những gì để gia tăng cơ hội việc làm và phát triển bền vững trong ngành truyền thông?

- Có ba yếu tố quan trọng mà bất kỳ ai muốn theo ngành truyền thông cũng cần đầu tư vào. Thứ nhất, đó là tư duy sáng tạo và phản biện. AI có thể tạo ra nội dung, nhưng nó không thể nảy sinh ý tưởng đột phá. Người làm truyền thông cần phải biết phân tích xu hướng, đặt câu hỏi đúng và sáng tạo những chiến lược độc đáo. Kỹ năng viết vẫn rất quan trọng, nhưng cách viết phải có góc nhìn sắc sảo, không rập khuôn.

Thứ hai là kỹ năng số và phân tích dữ liệu. Sinh viên cần trang bị khả năng sử dụng các công cụ quảng cáo số, đo lường hiệu quả chiến dịch truyền thông. Điều này giúp họ hiểu rõ hơn về dữ liệu khách hàng và ứng dụng công nghệ vào chiến lược truyền thông một cách hiệu quả.

Cuối cùng, không thể thiếu kinh nghiệm thực tế và xây dựng thương hiệu cá nhân. Sinh viên có thể tích lũy kinh nghiệm qua các dự án thực tế, tham gia các cuộc thi truyền thông và kết nối với doanh nghiệp. Đặc biệt, việc xây dựng thương hiệu cá nhân ngay từ khi còn học đại học là rất quan trọng, ví dụ như thông qua việc viết blog hoặc tạo nội dung chất lượng trên các nền tảng số.

* Swinburne Việt Nam có chương trình đào tạo như thế nào để giúp sinh viên sẵn sàng cho ngành Truyền thông?

- Tại Swinburne Việt Nam, chúng tôi xây dựng chương trình học theo mô hình ứng dụng cao, luôn bám sát nhu cầu thực tiễn của ngành. Chúng tôi đặc biệt chú trọng vào học đi đôi với hành, nơi sinh viên sẽ tham gia các dự án thực tế với doanh nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, giúp họ tích lũy kinh nghiệm và chuẩn bị tốt nhất cho công việc sau này. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo còn kết hợp công nghệ và AI, giúp sinh viên tiếp cận các công cụ truyền thông số, phân tích dữ liệu và ứng dụng AI trong việc xây dựng chiến lược truyền thông.

Chúng tôi cũng tạo cơ hội lớn cho sinh viên qua mạng lưới doanh nghiệp và cơ hội thực tập. Swinburne hợp tác với nhiều doanh nghiệp lớn, mang lại cơ hội việc làm ngay khi tốt nghiệp. Đặc biệt, chương trình học được giảng dạy 100% bằng tiếng Anh, giúp sinh viên tự tin làm việc tại các công ty đa quốc gia và không bị giới hạn bởi thị trường lao động trong nước.

Hiện nay, Swinburne Việt Nam đang nhận hồ sơ xét tuyển cho ngành truyền thông, với bốn chuyên ngành: Quan hệ công chúng, Truyền thông mạng xã hội, Quảng cáo, và Truyền thông đa phương tiện. Đây chính là cơ hội tuyệt vời cho các bạn trẻ đam mê truyền thông bắt đầu hành trình nghề nghiệp của mình.

* Cảm ơn chia sẻ của bà!

HUỲNH LÊ

Nguồn: https://baodanang.vn/channel/5433/202503/nganh-truyen-thong-nghe-mo-trong-ky-nguyen-so-4002893/