Nghịch lý khó tin trong mùa bão 2025

Mùa bão 2025 không có cơn bão nào đổ bộ đất liền Mỹ. Ảnh: NOAA

Một mùa bão Đại Tây Dương sắp kết thúc mà không có cơn bão nào đổ bộ đất liền Mỹ - điều hiếm gặp suốt một thập kỷ. Thế nhưng những áp thấp, cơn bão hình thành ngoài đại dương lại mạnh đến mức đặt ra lời cảnh báo rõ ràng về tương lai khí hậu và đại dương đang nóng lên nhanh chóng.

Dù không có tâm bão tràn thẳng vào bờ, sức tàn phá vẫn hiện hữu. Tàn dư của bão Barry đã gây ra lũ dữ ở khu vực đồi núi bang Texas, còn bão Chantal đem theo trận ngập lụt chết người tại North Carolina. Điều này cho thấy một thực tế rằng không cần đổ bộ, bão vẫn đủ sức gây thảm họa trong bối cảnh bầu khí quyển ẩm hơn và mưa cực đoan tăng mạnh toàn cầu.

Ông Philip Klotzbach, chuyên gia nghiên cứu bão tại Đại học bang Colorado, gọi đây là “một mùa bão kỳ quặc”. Ba cơn bão đã tăng tốc lên cực đại cấp 5. Bốn cơn bão đạt cấp 4 và bốn cơn bão khác tăng cường cực nhanh, tức tốc độ gió tăng ít nhất 56 km/h chỉ trong 1 ngày.

Không nhiều về số lượng, nhưng chúng lại thuộc nhóm mạnh nhất của mạnh nhất. “Chỉ cần một trong những cơn bão cực lớn ấy đổ bộ vào vùng dân cư, mức độ thiệt hại sẽ vượt xa nhiều cơn bão yếu cộng lại” - ông Klotzbach cảnh báo.

Tổng cộng có 13 cơn bão hình thành, thấp hơn một chút so với mức trung bình dài hạn, cũng thấp hơn so với các dự báo bão ban đầu cho rằng mùa bão này có thể lên tới 19 cơn.

Điểm chung của các cơn bão mạnh năm nay nằm dưới mặt biển: Nhiệt lượng đại dương quá cao. Hơn 80% khu vực Đại Tây Dương ghi nhận nhiệt độ trên trung bình, thuộc nhóm cao nhất kể từ năm 1958. Gần 40% lòng chảo Đại Tây Dương nằm trong ngưỡng nhiệt thuộc top 10% nóng nhất từng được ghi nhận.

Sự ấm lên này giúp bão duy trì cường độ, thậm chí tiếp tục mạnh thêm khi di chuyển, vì thay vì gặp lớp nước lạnh, chúng vẫn hút được nhiệt từ tầng nước ấm phía dưới.

Tuy nhiên, nhiệt độ mặt biển cao không đủ để tạo bão nếu không có độ bất ổn khí quyển - tức sự chênh lệch lớn giữa biển ấm và khí quyển lạnh phía trên.

Năm nay, tại một số vùng, không khí tầng cao lại ấm bất thường, làm giảm chênh lệch nhiệt và khiến số bão mới hình thành ít hơn dự báo, dù đại dương rất nóng.

Trái lại, tại Caribe - nơi siêu bão Melissa đạt sức tàn phá lịch sử ở Jamaica - độ chênh lệch nhiệt lớn, tạo điều kiện cho một “bão quái vật” thực sự bùng nổ.

10h sáng 28.10, bão Melissa đạt sức gió 298 km/h và áp suất 892 mb. Video: Tropicaltidbits.com

Không có dấu hiệu cho thấy nhiệt lượng đại dương sẽ giảm vào năm 2026. Yếu tố này sẽ tiếp tục là chất xúc tác cho cường độ bão trong mùa tới.

Một yếu tố khác - La Nina - vốn góp phần làm mùa bão năm 2024-2025 trở nên thuận lợi hơn cho bão mạnh, được dự báo sẽ suy yếu vào đầu năm sau.

Điều hiếm gặp là 2 năm liên tiếp không có bão đổ bộ vào đất liền Mỹ, điều chỉ mới xảy ra 6 lần kể từ năm 1851. Nhưng sự vắng mặt của bão trên đất liền không mang lại cảm giác an toàn. Trên đại dương, sức mạnh của chúng đang thay đổi - ít hơn về số lượng, nhưng mạnh hơn, dữ dội hơn, và để lại lời cảnh báo cho những mùa bão đang tới.

Laodong.vn

Nguồn:https://laodong.vn/the-gioi/nghich-ly-kho-tin-trong-mua-bao-2025-1611943.ldo