Các dự án nhà ở xã hội vẫn chưa đáp ứng nhu cầu của người dân

“Chia sẻ gánh nặng” để khơi thông nguồn lực

Thực tế, dù Luật Nhà ở và các nghị định đã quy định nhiều ưu đãi, nhưng loại hình nhà ở xã hội (NOXH) vẫn chưa thật sự hấp dẫn các nhà đầu tư. Doanh nghiệp phải tự gánh chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, đầu tư toàn bộ hạ tầng kỹ thuật; trong khi việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi còn hạn chế. Chi phí đầu tư cao khiến giá bán và giá thuê vượt xa khả năng chi trả của người thu nhập thấp.

Hiện nay, thành phố có 5 dự án NOXH hoàn thành đưa vào sử dụng, như: chung cư Bãi Dâu, Vicoland, Xuân Phú, Aranya và khối XH3 Cotana, với tổng diện tích sàn khoảng 231.000m², đáp ứng chỗ ở rất nhỏ so với nhu cầu. Trong bối cảnh đó, HĐND TP. Huế thông các nghị quyết (NQ) tại Kỳ họp chuyên đề lần thứ 26 mới đây được xem là bước đi quan trọng, tạo hành lang pháp lý vững chắc để tháo gỡ nút thắt phát triển NOXH.

Theo UBND TP. Huế, NQ quy định cơ chế hỗ trợ thực hiện dự án đầu tư xây dựng NOXH là bước cụ thể hóa quy định của Luật Nhà ở 2023, cho phép địa phương ban hành chính sách hỗ trợ riêng phù hợp điều kiện thực tế. Mục tiêu là thu hút đầu tư, giảm giá thành và mở rộng cơ hội tiếp cận nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân, người lao động.

Cơ chế mới được xây dựng trên nền tảng pháp lý chặt chẽ. Các dự án Luật và Nghị định của Chính phủ đều mở đường cho chính quyền đô thị được chủ động ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp thẩm quyền.

Song song đó, thành phố cũng điều chỉnh Chương trình phát triển nhà ở đến năm 2030 (lần thứ 3). Việc điều chỉnh xuất phát từ thay đổi lớn về quy hoạch và địa giới hành chính sau khi Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Theo kế hoạch mới, đến năm 2030, Huế phấn đấu có 18,5 triệu m² sàn nhà ở, nâng bình quân diện tích ở lên 33m²/người, trong đó gần 2 triệu m² là NOXH. Quỹ đất phát triển NOXH hơn 698ha.

Đáng chú ý, chương trình mới hạ diện tích sàn nhà ở tối thiểu từ 12m² xuống 8m²/người, phù hợp Luật Nhà ở 2023 và sát với đời sống thực tế. Đây không chỉ là con số kỹ thuật mà là sự điều chỉnh linh hoạt, mở rộng cơ hội an cư cho người thu nhập thấp và khuyến khích phát triển mô hình căn hộ nhỏ, tiết kiệm chi phí.

Đảm bảo minh bạch, hiệu quả

Ban Đô thị HĐND thành phố cho rằng, UBND thành phố chủ động xây dựng cơ chế riêng cho NOXH, phù hợp vai trò của chính quyền đô thị trực thuộc Trung ương, đồng thời là bước cụ thể hóa các luật hiện hành nhằm thu hút nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực an sinh. Theo đó, hỗ trợ hạ tầng kỹ thuật trong hàng rào dự án là “điểm đột phá” giúp giảm chi phí đầu tư, hạ giá bán, mở rộng cơ hội sở hữu nhà ở cho người thu nhập thấp.

Ban Đô thị đề nghị làm rõ tiêu chí, điều kiện, mức hỗ trợ để tránh dàn trải và thiếu công bằng; ưu tiên dự án nằm tại khu vực đô thị mới, khu công nghiệp hoặc nơi có nhu cầu thực tế cao, nhất là vùng phía nam sông Hương và khu vực ven đô đang phát triển công nghiệp, dịch vụ. Ban cũng nhấn mạnh trách nhiệm của chủ đầu tư sau khi được hỗ trợ, đặc biệt là hoàn thiện hạ tầng, bàn giao công trình cho chính quyền quản lý, đảm bảo chất lượng công trình.

Đối với Chương trình phát triển nhà ở TP. Huế đến năm 2030 (điều chỉnh lần 3), Ban Đô thị HĐND thành phố lưu ý cần bảo đảm cân đối giữa các phân khúc, không tập trung quá nhiều vào khu trung tâm mà ưu tiên khu vực có quỹ đất sạch, hạ tầng đồng bộ. Ban cũng nhấn mạnh yếu tố chất lượng không gian sống: Các dự án NOXH phải gắn liền với hạ tầng xã hội - trường học, y tế, cây xanh để tránh hình thành những “khu nhà ở xã hội biệt lập”.

Kinh nghiệm từ các địa phương, khi chính quyền hỗ trợ 30 - 50% chi phí hạ tầng và rút ngắn thủ tục hành chính, dòng vốn tư nhân vào lĩnh vực NOXH tăng rõ rệt. Với Huế, các NQ vừa được thông qua như là công cụ đủ mạnh để “cởi trói” cho lĩnh vực còn nhiều tiềm năng nhưng chưa được khai thác xứng tầm.

Phát biểu bế mạc Kỳ họp chuyên đề lần thứ 26, UVTW Đảng, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH thành phố Lê Trường Lưu nhấn mạnh: Việc ban hành các NQ về NOXH lần này “đảm bảo đúng quy định pháp luật, có tính khả thi cao, sát thực tiễn, góp phần tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân và tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trên địa bàn.

Thành phố Huế hiện có gần 100.000 lao động đang làm việc trong các khu công nghiệp và khu vực dịch vụ. Khi cơ chế hỗ trợ được triển khai, Huế có thể khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nhà lưu trú công nhân, nhà công vụ, nhà cho lực lượng vũ trang, đồng thời mở rộng các dự án nhà ở thương mại giá phù hợp. Theo kế hoạch, đến năm 2030, thành phố sẽ phát triển thêm 218.000m² sàn nhà lưu trú công nhân, 361.000m² nhà cho lực lượng vũ trang và 6.400m² nhà công vụ. Tổng nguồn vốn huy động cho phát triển nhà ở giai đoạn 2021 - 2030 ước tính 179.600 tỷ đồng, riêng giai đoạn 2026 - 2030 khoảng 139.000 tỷ đồng; trong đó NOXH cần 21.000 tỷ đồng. Ngoài ưu đãi đất và tín dụng, việc hỗ trợ chi phí hạ tầng kỹ thuật sẽ là đòn bẩy giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư…

Bài, ảnh: Lê Thọ

Nguồn: https://huengaynay.vn/kinh-te/tao-co-so-phap-ly-cho-phat-trien-nha-o-xa-hoi-159870.html