Tạo thói quen sống an toàn trong kỷ nguyên số

Khi tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi, học sinh, sinh viên trở thành nhóm dễ bị tổn thương nhất. Hưởng ứng chiến dịch “Không một mình - Toàn dân chống lừa đảo”, Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo, Trung tâm Hỗ trợ học sinh, sinh viên thành phố (SAC) triển khai đồng loạt các hoạt động tuyên truyền, giáo dục kỹ năng số tại các trường học, hình thành “lá chắn” vững chắc trong môi trường học đường.

Lan tỏa tinh thần “Không một mình”

Từ tháng 8/2025, chiến dịch “Không một mình - Toàn dân chống lừa đảo” được Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp cùng Sở GD&ĐT và nhiều tổ chức xã hội triển khai rộng rãi trong toàn thành phố. Đây là chiến dịch có quy mô lớn, thu hút hơn 2 triệu học sinh, sinh viên tham gia trực tiếp và trực tuyến, nhằm giúp giới trẻ nhận diện sớm các chiêu trò lừa đảo, “bắt cóc online”, thao túng tâm lý, mạo danh lực lượng chức năng hay các hình thức lừa đảo tài chính qua mạng.

Đồng chí Lê Nguyễn Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ học sinh, sinh viên TP Hồ Chí Minh cho biết: “Chúng tôi nhận thấy tội phạm mạng đang len lỏi vào từng ngóc ngách đời sống học đường. Vì vậy, bên cạnh việc trang bị kiến thức, điều quan trọng là tạo ra mạng lưới tuyên truyền viên trẻ - những Biệt đội 360 có thể lan tỏa tinh thần cảnh giác, hỗ trợ bạn bè khi gặp tình huống nghi ngờ lừa đảo. Các em không chỉ được học để tự bảo vệ mình, mà còn biết cách bảo vệ người khác, đúng với tinh thần “Không một mình”.

Từ lễ phát động tại Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, chương trình “Tour 360 - Học đường an toàn trong kỷ nguyên số” đã nhanh chóng lan tỏa đến hơn 30 trường phổ thông, đại học, cao đẳng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh. Mỗi điểm đến đều thu hút hàng trăm học sinh, sinh viên tham gia với các hoạt động sáng tạo: triển lãm infographic, nhạc kịch “Bắt cóc online”, tọa đàm cùng chiến sĩ Công an và chuyên gia tâm lý, minigame tương tác “Mật mã lừa đảo - Bảo vệ bản thân”.

Một trong những nội dung được quan tâm nhất trong các buổi tuyên truyền là chuyên đề “Bắt cóc online - Sự thật đằng sau màn hình”. Đại úy Huỳnh Đỗ Tấn Thịnh, Cán bộ Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh cho biết: “Hiện có hơn 200 hình thức lừa đảo qua mạng, trong đó “bắt cóc online” là thủ đoạn nguy hiểm nhất. Chỉ riêng tại TP Hồ Chí Minh, chúng tôi đã ghi nhận 28 vụ, trong đó Phòng Cảnh sát hình sự trực tiếp giải cứu hơn 10 trường hợp. Đáng chú ý, nạn nhân thường là tân sinh viên - những người mới rời gia đình, ít kinh nghiệm và dễ bị thao túng tâm lý”.

Theo Đại úy Tấn Thịnh, kịch bản phổ biến là kẻ lừa đảo giả danh cơ quan Công an, gọi video hù dọa sinh viên “liên quan đến một vụ án”. Bị ám ảnh sợ hãi, nạn nhân tự “giam” mình trong khách sạn, thực hiện yêu cầu của đối tượng, rồi phụ huynh nhận được video, bị tống tiền.

Đại úy Thịnh khuyến cáo, khi nhận cuộc gọi nghi ngờ, hãy bình tĩnh, kiểm chứng thông tin, liên hệ ngay với người thân hoặc cơ quan Công an. Các gia đình nên có “mật mã riêng” để nhận diện con em, tránh bị lợi dụng hình ảnh giả mạo. Đặc biệt, sinh viên tuyệt đối không cho mượn hoặc cho thuê tài khoản ngân hàng, vì có thể vô tình trở thành đồng phạm.

Cán bộ Công an TP Hồ Chí Minh tuyên truyền phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng cho học sinh.

Giúp giới trẻ nhận diện “bẫy” của tội phạm công nghệ cao

Công an TP Hồ Chí Minh đã áp dụng các phương thức tuyên truyền mới mẻ, gần gũi với giới trẻ. Các buổi tuyên truyền không chỉ là thuyết trình khô khan mà được thiết kế như một “tour trải nghiệm 360 độ”, kết hợp hình ảnh, trò chơi, sân khấu hóa tình huống và livestream tương tác. Chiến dịch còn xây dựng nhóm Zalo “Sinh viên với ANTT” nhằm chia sẻ nhanh các cảnh báo chính thống, giúp học sinh, sinh viên kịp thời cập nhật thủ đoạn mới của tội phạm mạng.

Thiếu tá Đặng Văn Thắng, đại diện Ban Thanh niên Công an TP Hồ Chí Minh cho biết: “Trang bị kỹ năng phòng vệ số cho giới trẻ là yêu cầu cấp bách. Chuỗi hoạt động này không chỉ dừng ở tuyên truyền, mà còn là sự kết nối giữa Công an - nhà trường - phụ huynh - học sinh để hình thành lá chắn số trong học đường. Chúng tôi mong muốn mỗi học sinh, sinh viên sẽ trở thành người bảo vệ an toàn mạng cho chính mình và cho cộng đồng”.

Kết quả bước đầu cho thấy, chỉ sau hơn hai tháng triển khai, hàng nghìn lượt học sinh, sinh viên đã được tập huấn trực tiếp; hơn 200.000 lượt người theo dõi, tương tác với nội dung “Tour 360” trên các nền tảng mạng xã hội. Nhiều trường học đã chủ động thành lập “Biệt đội 360” - nhóm nòng cốt duy trì kênh cảnh báo nội bộ, tiếp nhận và xử lý thông tin nghi vấn lừa đảo.

Các buổi tuyên truyền không chỉ giúp học sinh cảnh giác với tội phạm mạng mà còn hướng tới xây dựng văn hóa ứng xử văn minh trên không gian số. Nhiều bạn trẻ chia sẻ sau chương trình, các em đã biết cách đặt mật khẩu mạnh, kiểm tra nguồn tin, cảnh giác với tin nhắn lạ và không chia sẻ hình ảnh cá nhân thiếu kiểm soát.

Theo thống kê của Trung tâm SAC, các học sinh, sinh viên tham gia chương trình đánh giá hoạt động này rất cần thiết và hữu ích, đồng thời cam kết trở thành tuyên truyền viên chống lừa đảo tại trường. Nhiều trường đại học còn tích hợp chuyên đề “An toàn số” vào sinh hoạt đầu khóa cho tân sinh viên.

Thành công của chiến dịch “Không một mình - Toàn dân chống lừa đảo” cho thấy sức mạnh của sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng. Công an TP Hồ Chí Minh đảm nhận vai trò chuyên môn, trực tiếp tuyên truyền, cung cấp tình huống thực tế; Sở GD&ĐT chỉ đạo triển khai sâu rộng tại các cơ sở giáo dục; Trung tâm SAC tổ chức, lan tỏa nội dung đến học sinh, sinh viên thông qua mạng xã hội, CLB và các chương trình ngoại khóa.

Từ các hoạt động thiết thực, “Không một mình - Toàn dân chống lừa đảo” đã trở thành chiến dịch có sức lan tỏa mạnh mẽ trong học đường. Hơn cả một chương trình tuyên truyền, đây là nỗ lực của toàn xã hội trong việc bảo vệ thế hệ trẻ trước nguy cơ tội phạm mạng. Thông qua đó, các em không chỉ tự bảo vệ bản thân mà còn có thể chung tay cùng gia đình, người thân và bạn bè tham gia vào công tác phòng chống lừa đảo, đặc biệt là lừa đảo qua mạng, góp phần xây dựng môi trường học đường và cộng đồng an toàn, lành mạnh.

Với quyết tâm đó, “Tour 360 - Học đường an toàn trong kỷ nguyên số” - Chung tay bảo vệ học đường trước tội phạm mạng do Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ học sinh, sinh viên thành phố tổ chức đang được đề xuất mở rộng ra các tỉnh, thành khác, hướng đến mục tiêu: “Không ai bị bỏ lại trong hành trình chống lừa đảo, vì một thế hệ trẻ an toàn, bản lĩnh và tử tế trên không gian số”.

Nguồn: https://cand.com.vn/giao-duc/tao-thoi-quen-song-an-toan-trong-ky-nguyen-so-i787865/