Thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo để phát triển bền vững

Tiềm năng và định hướng phát triển

Bình Định đang từng bước vươn mình trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo tại khu vực miền trung nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái khởi nghiệp. Trong đó, hai trụ cột quan trọng là Khu đô thị khoa học Quy Hòa và các chương trình hợp tác, ươm mầm khởi nghiệp đóng vai trò nền tảng, thúc đẩy toàn diện các hoạt động sáng tạo, nghiên cứu và kinh doanh tại địa phương.

Khu đô thị khoa học Quy Hòa được xây dựng với tầm nhìn trở thành trung tâm nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam và trong khu vực. Với diện tích 242 ha, nơi đây có hệ sinh thái xanh và thiết kế hiện đại, tạo điều kiện lý tưởng để các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ, doanh nghiệp sáng tạo hoạt động và hợp tác.

Bình Định đang từng bước vươn mình trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo tại khu vực miền trung nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái khởi nghiệp.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của khu đô thị là sự hiện diện của Trung tâm quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE), nơi đã tổ chức hơn 200 sự kiện khoa học quốc tế với sự tham gia của hơn 16.000 nhà khoa học đến từ hơn 60 quốc gia.

Đặc biệt, 120 hội thảo quốc tế có sự tham gia của 18 giáo sư đạt giải Nobel, 2 giáo sư đạt giải Fields và hàng trăm nhà khoa học danh tiếng khác đã khẳng định sức hút và uy tín của trung tâm này trên trường quốc tế. Ngoài ra, đây không chỉ là nơi tổ chức các sự kiện khoa học mà còn là địa điểm triển khai các dự án nghiên cứu công nghệ cao, ứng dụng thực tiễn vào các ngành công nghiệp chủ chốt như công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo và năng lượng sạch.

Ngoài ra, công viên sáng tạo TMA nằm trong khu đô thị khoa học cũng là điểm tựa lý tưởng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Bình Định. Với một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện, công viên đã và đang tạo điều kiện tối ưu để các startup phát triển từ giai đoạn ý tưởng đến triển khai thực tiễn, đáp ứng những thách thức và cơ hội trong nền kinh tế số.

Tại đây có các phòng thí nghiệm, không gian làm việc chung (co-working space) được trang bị các công nghệ tiên tiến, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thử nghiệm sản phẩm và dịch vụ mới.

Ông Nguyễn Ngọc Hóa, Giám đốc Trung tâm Khám phá khoa học và Đổi mới sáng tạo cho biết, Bình Định đang đẩy mạnh việc xây dựng khu không gian hỗ trợ đổi mới sáng tạo nhằm tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp (startup), đặc biệt là các startup ngoài tỉnh đến đầu tư và phát triển dự án. Đây là bước đi chiến lược giúp địa phương nâng cao vị thế trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo. Các doanh nghiệp của tỉnh cam kết thành lập quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, hướng tới việc tạo điều kiện cho dự án công nghệ cao.

Đặc biệt là các dự án ứng dụng IOT (Internet vạn vật), robot và công nghệ tiên tiến theo xu hướng toàn cầu. Một điểm đặc biệt của Bình Định so với các tỉnh khác là khả năng liên kết trực tiếp với Trung tâm ICISE, nơi tổ chức các hội thảo khoa học quy mô lớn với sự tham gia của các nhà khoa học hàng đầu thế giới. Các sáng kiến từ hội thảo khoa học tại ICISE sẽ được hỗ trợ để phát triển thành dự án khởi nghiệp, tận dụng nguồn lực từ quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo.

Đồng chí Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Định cho biết, Bình Định không chỉ dừng lại ở việc xây dựng các cơ sở vật chất hiện đại mà còn chú trọng vào việc tạo lập một môi trường hợp tác và kết nối, mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp trẻ khởi nghiệp.

Tỉnh kêu gọi các dự án, ý tưởng khởi nghiệp táo bạo, sáng tạo, những giải pháp đột phá và sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về chính sách, môi trường kinh doanh, hệ sinh thái hỗ trợ. Các doanh nghiệp, nhà đầu tư, các startup có thể phát triển bền vững tại Bình Định, biến nơi đây thành cái nôi của khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và là điểm đến tin cậy của những doanh nghiệp công nghệ tầm vóc khu vực, quốc tế.

Thách thức cần vượt qua

Dự án khởi nghiệp trình bày tại sự kiện Demo day do Sở Khoa học và Công nghệ Bình Định tổ chức. (Ảnh LƯƠNG TÙNG)

Theo báo cáo năm 2024, Việt Nam đã tăng thêm 2 bậc, đạt vị trí thứ 56 trên bảng xếp hạng chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu của Startup Blink. Trong đó, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh lọt vào top 200 thành phố khởi nghiệp toàn cầu, thành phố Đà Nẵng lọt vào top 1.000.

Theo ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC-Bộ Tài chính), liệu các địa phương khác, bao gồm Bình Định có đặt mục tiêu phấn đấu lọt vào các vị trí này không? Và cần làm gì để giữ chân doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương?

Ông Thịnh chia sẻ câu chuyện từ Đà Nẵng, nơi đã ươm tạo được nhiều startup tiềm năng. Tuy nhiên, khi các startup này nhận được vốn đầu tư từ nước ngoài, họ lại chuyển đến các địa bàn kinh tế lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh để phát triển. “Vậy địa phương chọn thế mạnh gì để giữ chân startup?” ông Thịnh đặt vấn đề.

Để giải quyết bài toán này, Bình Định cần tập trung vào chính sách ưu đãi, tạo điều kiện cho startup phát triển bền vững và gắn bó lâu dài với địa phương. Dẫn chứng từ thành công của Đài Loan (Trung Quốc) với Tập đoàn TSMC, ông Thịnh nhấn mạnh vai trò của vốn mồi trong phát triển startup. Chính phủ cần đầu tư vốn mồi, dù chỉ dưới 5% nhưng đủ để tạo niềm tin và thu hút các quỹ đầu tư lớn tham gia. Đây là bài học mà các địa phương như Bình Định có thể học hỏi để thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của mình.

Ông Nguyễn Tiến Quang, Giám đốc VCCI miền trung-Tây Nguyên cho biết, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tại các tỉnh miền trung đã tăng đáng kể. Hiện có hơn 120.000 doanh nghiệp đang hoạt động, chủ yếu tập trung tại Đà Nẵng, Quảng Nam, Bình Định, Thừa Thiên Huế… Tuy nhiên, số lượng này vẫn thấp hơn nhiều so với hai miền bắc-nam. Các doanh nghiệp tại miền trung đa phần là nhỏ và vừa, thậm chí là siêu nhỏ nên khả năng chống chịu với những thách thức và tạo động lực cho tăng trưởng, vươn mình về kinh tế của khu vực còn nhiều hạn chế. Tình trạng doanh nghiệp miền trung “mãi không chịu lớn” cũng là vấn đề làm đau đầu các cấp chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp tại khu vực. Một trong những yếu điểm thường xuyên được nhắc đến như các tỉnh miền trung chưa có sự liên kết chặt chẽ trong phát triển kinh tế, dẫn đến cạnh tranh thiếu hiệu quả và phân tán nguồn lực, không tận dụng được tiềm năng, lợi thế sẵn có của địa phương.

Điểm sáng từ chính sách

Có thể thấy, chưa bao giờ chính quyền và doanh nghiệp cảm nhận được sức nóng của đổi mới sáng tạo như hiện nay. Các Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị (22/12/2024) và Nghị quyết số 193 của Quốc hội (19/2/2025) đã và đang tạo ra nền tảng chính sách vững chắc để hỗ trợ startup phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận nguồn lực, từ vốn mồi đến các quỹ đầu tư lớn hơn.

Bà Đinh Thị Thúy, Phó Chủ tịch Công ty cổ phần MISA Group cho biết, đổi mới sáng tạo là yếu tố hàng đầu thúc đẩy sự phát triển của các tỉnh, thành phố nói chung và Bình Định nói riêng. Trong những năm qua, chúng tôi tập trung phát triển các nền tảng hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ vượt qua khó khăn, nhất là các vấn đề tài chính và thuế. Các chủ doanh nghiệp ở Bình Định hoàn toàn có thể sử dụng dịch vụ kế toán từ các chuyên gia tại Hà Nội hoặc Thành phố Hồ Chí Minh, thông qua nền tảng kết nối của chúng tôi.

Đặc biệt những doanh nghiệp ứng dụng các giải pháp công nghệ hiện đại còn có cơ hội tiếp cận vay vốn tín chấp mà không cần tài sản thế chấp. “Thời đại công nghệ hiện nay là thời đại của trí tuệ nhân tạo (AI). Trong đó, doanh nghiệp nào biết tận dụng AI sẽ có lợi thế cạnh tranh vượt trội. Chúng tôi quan niệm AI không thay thế con người, nhưng người biết sử dụng AI sẽ thay thế những người không sử dụng nó. Do vậy, các chủ doanh nghiệp cần áp dụng công nghệ AI vào quản trị, vận hành để tạo ra sự đột phá. Đây là cách để đưa doanh nghiệp lên một tầm cao mới”, bà Thúy nhận định.

Tiến sĩ Đinh Việt Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp quốc gia cho biết, tinh thần khởi nghiệp đã vượt qua giới hạn của một xu hướng để trở thành động lực sống. Từ các phố phường sầm uất đến những vùng quê yên bình, người dân ở mọi độ tuổi đang tìm kiếm cơ hội, xây dựng hành trình doanh nghiệp cho riêng mình. Chúng ta không chỉ mong muốn những cá nhân kinh doanh thành công mà còn khát khao xây dựng một cộng đồng doanh nhân, những người tạo ra việc làm cho xã hội, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng mong muốn đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc năm châu. Giờ đây, chúng ta có thể thực hiện khát vọng đó thông qua sự sáng tạo và nỗ lực của các doanh nhân, những người đang từng ngày tạo ra giá trị mới.

Nguồn: https://nhandan.vn/thuc-day-khoi-nghiep-sang-tao-de-phat-trien-ben-vung-post870415.html