Triển lãm Di động Nhật Bản 2025: Vì sao né pin, động cơ

Tín hiệu rõ nhất tại Triển lãm ô tô Tokyo năm 2025 (nay là Triển lãm Di động Nhật Bản) là tương lai của xe đang đến gần, nhưng nguồn năng lượng thúc đẩy nó lại chưa được trả lời. Loạt concept mới xuất hiện trong bối cảnh ngành xe toàn cầu trải qua hai năm biến động, còn các hãng Nhật chọn cách giữ kín hoặc để ngỏ câu chuyện pin và hệ truyền động, thay vì công bố sớm.

So với kỳ 2023 – nơi các thương hiệu Nhật mạnh mẽ khẳng định năng lực xe điện – bối cảnh năm nay thận trọng hơn. Thị trường EV đã đổi chiều nhanh, và một ngành vốn ưu ái động cơ xăng cùng hybrid đang có khoảnh khắc “đã nói rồi”. Dù vậy, các hãng thừa nhận còn nhiều việc phải làm ở công nghệ pin, phần mềm, khả năng tự hành và khái niệm “tính di động” rộng hơn chiếc ô tô truyền thống.

EV giá rẻ: chủ đề không được đẩy mạnh

Trong khi truyền thông và người tiêu dùng Mỹ chú ý đến EV giá phải chăng, cuộc thảo luận này không sôi nổi tại Nhật Bản và càng không hướng đến thị trường Mỹ. Honda mang tới hai concept điện có giá dự kiến thấp: SUV Alpha cỡ nhỏ và Super-ONE kiểu xe kei. Tuy nhiên, Alpha nhắm tới Ấn Độ và Nhật Bản, còn Super-ONE là bản đặc thù dành cho JDM (thị trường Nhật Bản).

Ngoại lệ gần nhất có thể là Corolla thế hệ tiếp theo của Toyota, mẫu xe được cân nhắc nhiều tùy chọn hệ truyền động gồm xăng, hybrid và EV khi thương mại hóa. Dẫu vậy, triển lãm không có phiên bản Nhật Bản nào tương tự hướng tiếp cận của Volkswagen ID. Polo hay Kia EV3 – những cái tên được xem là điển hình cho hướng EV đại chúng.

Thông điệp ở đây khá rõ: thay vì đặt cược vào một mẫu EV giá rẻ toàn cầu, các hãng Nhật đang chọn cách linh hoạt theo từng thị trường, giữ lại cánh cửa cho xăng và hybrid, đồng thời thăm dò EV trong dải sản phẩm đa cấu hình.

Chủ nghĩa “bất khả tri” về hệ truyền động

Với concept, việc không ấn định hệ truyền động không phải mới. Song năm nay, điều đó trở nên chủ ý hơn. Đại diện Toyota, Lexus, Honda và Mazda đều chia sẻ rằng họ chưa “chốt” nhiên liệu hay công nghệ truyền động cho phần lớn mẫu được trưng bày. Câu trả lời dao động từ rất táo bạo đến lửng lơ.

Mazda đề cập một hướng “khó tin” – động cơ quay thu hồi carbon chạy bằng tảo. Honda vẫn chưa xác định hóa học pin cho dòng 0 Series. Ở phía Toyota và Lexus, các thông tin về động cơ của coupe Century One-of-One mới hay siêu xe Lexus Sport được giữ kín. Những mảng ghép rời rạc này cho thấy các hãng muốn trì hoãn quyết định cuối cùng, chờ tín hiệu rõ ràng hơn từ công nghệ và thị trường.

Hệ quả là triển lãm phủ một lớp mơ hồ: khung ý tưởng về sản phẩm tương lai được dựng lên khá chi tiết, nhưng “trái tim” – pin, động cơ, hệ truyền động – lại được cố ý để trống. Cách tiếp cận này giúp họ linh hoạt, song cũng khiến việc hình dung sản phẩm thương mại trở nên khó đoán.

Thiết kế “pháo đài”: lạnh ngoài, ấm trong

Khi thế giới bất ổn, ngôn ngữ thiết kế chuyển sang cứng cáp, khép kín – xu hướng “pháo đài” xuất hiện dày đặc. Lexus LS Van, Single Seat, coupe Century One-of-One hay Mazda Vision X Coupe đều theo đuổi kiểu dáng dày khối, tiết chế cửa sổ bên, ưu tiên độ vững.

Trái ngược ngoại hình “đóng”, nội thất lại là không gian yên tĩnh, ấm áp. Cấu trúc như vậy truyền tải cảm giác được bảo vệ: bên ngoài như giáp trụ, bên trong là nơi trú ẩn. Đây không chỉ là lựa chọn mỹ học, mà còn là phản ứng trước yêu cầu an toàn, riêng tư và sự mệt mỏi thị giác trong môi trường đô thị dày đặc thông tin.

“Di động” vượt khỏi chiếc ô tô bốn bánh

Nếu cần thêm bằng chứng rằng đây không còn là “triển lãm ô tô” theo nghĩa hẹp, loạt phương tiện 2, 3, 4 bánh – thậm chí “không bánh”, dùng tên lửa, có chân chống hay gắn cánh quạt – đã xuất hiện. Dễ mến nhất là ý tưởng KidsMobi của Toyota: một phương tiện tự động dạng xe đẩy, “nhấp nháy như bong bóng”, để trẻ tự đến và rời cửa hàng 7-Eleven.

Lexus trình diễn năm dự án cho mẫu flagship tương lai, từ xe tải sáu bánh, coupe bốn cửa kiểu safari, siêu xe hai cửa, EVTOL đến catamaran. Sự đa dạng này cho thấy các hãng rải vốn đầu tư theo nhiều hướng, vừa thăm dò thị hiếu, vừa tìm điểm rơi công nghệ trong bối cảnh phương trình năng lượng chưa ngã ngũ.

Những điểm nhấn giàu thẩm mỹ

Bên cạnh một vài thiết kế gây tranh cãi như Subaru Performance-E STi, triển lãm vẫn có nhiều ví dụ “đẹp thực dụng”. Mazda Vision X – coupe bốn cửa – cho thấy độ tinh xảo tiệm cận những chiếc Aston Martin. Lexus Sport Concept sở hữu diện mạo bóng bẩy, nhấn mạnh tỷ lệ khí động.

Toyota Century One-of-One, dù đồ sộ, được xử lý đường nét khéo léo để che giấu và đồng thời tôn lên kích thước. Honda 0 Saloon tiếp tục tái định nghĩa sedan điện theo hướng kín đáo, góc cạnh nhưng thanh lịch – một tuyên bố thẩm mỹ phù hợp bối cảnh thận trọng hiện tại.

Bài học chiến lược từ Big Sight

Quan sát dọc quãng đường khoảng 5 dặm (khoảng 8 km) quanh trung tâm hội nghị Big Sight trong các buổi ra mắt cho thấy bầu không khí lưỡng lự nhưng tỉnh táo. Các hãng Nhật không còn cố chứng minh mình “đuổi kịp” bằng mọi giá, thay vào đó là chiến lược trì hoãn quyết định lớn về pin và hệ truyền động, song song mở rộng khái niệm phương tiện.

Bức tranh 2025 vì thế có hai lớp: lớp bề mặt là loạt concept chỉn chu, đậm đặc thiết kế; lớp nền là câu hỏi còn bỏ ngỏ về pin, phần mềm, khả năng tự hành. EV giá rẻ – một chủ đề nóng ở Mỹ – không được đặt trọng tâm tại đây, đặc biệt khi ưu tiên từng thị trường vẫn là lối đi quen thuộc của các hãng Nhật.

Kết luận

Triển lãm Di động Nhật Bản 2025 khép lại với thông điệp rõ ràng: chưa thời điểm để “chốt” pin và động cơ. Các hãng chọn cách giữ tất cả phương án mở – từ xăng, hybrid đến EV – đồng thời thí nghiệm thiết kế và định nghĩa lại “di động” vượt khỏi chiếc ô tô. Khi công nghệ pin, phần mềm và tự hành chưa thật chín, chiến lược bất khả tri hệ truyền động giúp họ linh hoạt trước biến thiên thị trường.

Điều còn thiếu là câu trả lời về năng lượng và hệ truyền động cho các mẫu xe tương lai. Và đó cũng chính là lý do vì sao, ở kỳ triển lãm này, các hãng Nhật gần như tránh nói về pin và động cơ.