Vì sao hành khách có cảm giác như máy bay bị rơi trong khi đang cất cánh?

Trong quá trình máy bay cất cánh, có một khoảnh khắc khiến nhiều người cảm giác như cơ thể đang trôi lơ lửng không trọng lực hoặc máy bay bị rơi tự do.

Cảm giác này càng trở nên mạnh mẽ hơn với những người lần đầu đi máy bay hoặc những người đang lơ mơ chìm vào giấc ngủ trong quá trình máy bay cất cánh.

Vậy vì sao các hành khách lại có cảm giác này, liệu máy bay có thực sự bị rơi và điều đó có thực sự đáng sợ? Corry Lane, cơ trưởng máy bay thương mại và Giám đốc An toàn của Cirrus Aviation - một công ty cho thuê và quản lý máy bay tư nhân tại bang Nevada (Mỹ) - đã đưa ra lời giải đáp cho thắc mắc của nhiều người.

Vì sao hành khách có cảm giác như máy bay bị rơi trong khi đang cất cánh? - 1 — Nhiều người có cảm giác như máy bay bị rơi và cơ thể lơ lửng trong quá trình cất cánh, nhưng đây là điều hoàn toàn bình thường và không cần phải quá lo lắng (Ảnh: Pinterest).

Theo Corry Lane, quá trình từ khi máy bay cất cánh và đạt độ cao hành trình phải trải qua nhiều giai đoạn phức tạp và nhiệm vụ của phi công là đảm bảo cho quá trình này diễn ra an toàn cũng như êm ái nhất cho các hành khách.

Tuy nhiên, vẫn có những giai đoạn hành khách cảm nhận sự khác biệt trong quá trình máy bay di chuyển, tạo cho họ cảm giác như máy bay bị rơi tự do.

Trong đó, giai đoạn lăn bánh và bắt đầu rời khỏi mặt đất, động cơ máy bay phải hoạt động với công suất và lực đẩy gần như tối đa, giúp máy bay đủ lực nâng để cất cánh với góc leo dốc. Ở giai đoạn này, mũi máy bay thường ngóc lên từ 10 đến 20 độ, tùy loại máy bay và khối lượng. Hành khách có thể cảm nhận rõ máy bay lao vút lên.

Khi máy bay đạt được độ cao 1.000 feet (khoảng 300m) so với mặt đất, phi công bắt đầu giảm công suất động cơ để chuyển từ giai đoạn cất cánh sang giai đoạn leo cao. Điều này sẽ giúp kéo dài tuổi thọ động cơ, tiết kiệm nhiên liệu và giảm tiếng ồn động cơ. Ở giai đoạn này, mũi máy bay sẽ được hạ nhẹ xuống, giúp máy bay thay đổi góc leo cao và tăng tốc độ.

“Góc nghiêng của máy bay được giảm bớt sẽ giúp tăng tốc độ. Đây chính là khoảnh khắc hành khách thường cảm thấy như máy bay bị rơi”, Corry Lane chia sẻ. “Thực tế, vào thời điểm này máy bay vẫn đang tiếp tục leo cao chứ không hề bị rơi xuống như cảm giác của hành khách”.

“Sự kết hợp giữa góc nghiêng giảm, động cơ yên ắng hơn và tác động của lực G thay đổi khiến hành khách có cảm giác như độ cao hạ và máy bay đang rơi”, Lane nói thêm.

Để giải thích một cách đơn giản, lực G là lực mà con người cảm nhận được khi tốc độ hoặc hướng di chuyển thay đổi đột ngột, chẳng hạn như khi máy bay, ô tô, tàu lượn… tăng tốc hoặc thay đổi hướng đột ngột. Ở trạng thái bình thường, cơ thể con người sẽ chịu lực tác động 1G, nhưng khi máy bay cất cánh, lực tác động sẽ tăng lên từ 1,1G đến 1,3G.

Corry Lane cho biết phi công cũng sẽ có cảm giác như cơ thể lơ lửng và máy bay bị rơi, nhưng vì họ đã quá quen thuộc với điều này và phải tập trung vào việc điều khiển máy bay, thay đổi hiệu suất động cơ… nên không quá bận tâm.

Cảm giác “máy bay rơi” khi cất cánh sẽ có sự khác biệt tại một số sân bay hoặc trong những điều kiện thời tiết khác nhau.

Có một số sân bay quy định về tiếng ồn động cơ khi cất cánh, chẳng hạn sân bay John Wayne ở Quận Cam (bang California, Mỹ), yêu cầu các phi công phải nhanh chóng giảm công suất động cơ sau khi cất cánh để giảm tiếng ồn. Sự thay đổi nhanh chóng về công suất động cơ sẽ khiến hành khách có cảm giác rơi tự do mạnh hơn sau khi máy bay cất cánh.

Các sân bay ở vùng núi hoặc ven biển, với đường băng ngắn, sẽ buộc máy bay cất cánh với góc nghiêng lớn hơn khiến hành khách cũng có cảm giác rơi tự do mạnh hơn khi máy bay đạt độ cao phù hợp và dần dần hạ góc mũi.

Corry Lane cũng cho biết những hành khách ngồi càng gần cuối máy bay sẽ cảm nhận càng rõ hơn cảm giác rơi tự do khi máy bay cất cánh.

Một điều khá thú vị là thời tiết càng đẹp, càng ít nhiễu động thì hành khách lại càng có cảm giác rơi tự do nhiều hơn khi máy bay cất cánh. Sở dĩ có điều này vì nếu thời tiết xấu, máy bay sẽ rung lắc mạnh hơn sẽ che lấp đi cảm giác rơi tự do của hành khách.

Corry Lane khẳng định rằng cảm giác máy bay bị rơi và cơ thể trở nên lơ lửng trong quá trình cất cánh là một vấn đề bình thường và chỉ kéo dài trong vài giây, do vậy hành khách không cần quá bận tâm hoặc lo lắng về điều này.

Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/vi-sao-hanh-khach-co-cam-giac-nhu-may-bay-bi-roi-trong-khi-dang-cat-canh-20251119154852129.htm