Phát biểu thảo luận tại Tổ 8, ĐBQH Đỗ Thị Việt Hà (Bắc Ninh) tán thành việc ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế nhằm nhằm kịp thời thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, nhất là các Nghị quyết chuyên đề mà Bộ Chính trị vừa ban hành; hoàn thiện thể chế, chính sách và pháp luật về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; cải cách hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong ký kết điều ước quốc tế, đáp ứng yêu cầu chính trị, công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước.
Góp ý cụ thể vào dự án Luật, liên quan đến hồ sơ trình về việc đàm phán điều ước quốc tế, tại khoản 3, Điều 1 dự thảo Luật bổ sung khoản 1a Điều 11 của Luật Điều ước quốc tế quy định: “Trường hợp cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo bằng văn bản về việc quyết định đàm phán điều ước quốc tế, hồ sơ trình về việc đàm phán chỉ cần bao gồm nội dung kiến nghị ủy quyền đàm phán”. Đồng thời, sửa đổi khoản 2 Điều 11 của Luật Điều ước quốc tế: “Trong trường hợp cần thiết, cơ quan đề xuất kiến nghị kết thúc đàm phán điều ước quốc tế. Hồ sơ trình về việc kết thúc đàm phán điều ước quốc tế phải bao gồm dự thảo điều ước quốc tế thể hiện phương án kết thúc đàm phán"...
Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà cho rằng, những quy định mới này nhằm rút gọn thủ tục, tăng tính chủ động cho cơ quan đề xuất, phù hợp với chủ trương phân quyền, phân cấp trong công tác đối ngoại, đồng thời đáp ứng những tình huống thực tế phát sinh trong đàm phán quốc tế - đặc biệt là các cuộc đàm phán đa phương, hoặc đàm phán cấp cao được tiến hành trong thời gian ngắn theo chỉ đạo trực tiếp của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chủ tịch nước hay Thủ tướng Chính phủ.
Song, để bảo đảm tính minh bạch, hợp pháp và tránh bị lạm dụng, đại biểu đề nghị cần quy định cụ thể loại văn bản nào được coi là “chỉ đạo bằng văn bản” nhằm tránh trường hợp áp dụng tùy tiện các văn bản hành chính thông thường có thể ảnh hưởng đến tính pháp lý và tính chính thống của quy trình đàm phán. Về phạm vi áp dụng, cần xác định rõ những loại điều ước quốc tế nào được phép áp dụng quy định rút gọn này, không nên áp dụng đối với điều ước có nội dung tạo nghĩa vụ tài chính hoặc làm phát sinh cam kết pháp lý quốc tế phức tạp.
Về quy định “trong trường hợp cần thiết”, đại biểu cho rằng đây là cụm từ mang tính định tính, nếu không quy định rõ, có thể dẫn đến tùy nghi áp dụng, ảnh hưởng đến tính thống nhất và trách nhiệm giải trình. Vì vậy, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, quy định tiêu chí rõ ràng về các trường hợp cần thiết.
Về chấp nhận hoặc phản đối bảo lưu của bên ký kết nước ngoài (khoản 13, Điều 1, dự thảo luật), đại biểu Đỗ Thị Việt Hà cho rằng cần thiết phải bổ sung nguyên tắc pháp lý rõ ràng làm cơ sở cho việc quyết định chấp nhận hay phản đối bảo lưu, đồng thời quy định rõ cơ chế phối hợp giữa Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành trong quá trình tham mưu, đề xuất phương án xử lý để bảo đảm thống nhất, minh bạch và bảo vệ lợi ích quốc gia.
.jpg)
Liên quan nội dung trong dự thảo Luật cho phép Bộ Ngoại giao kịp thời thông báo khi bên nước ngoài đưa ra bảo lưu đối với điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nhằm bảo đảm các cơ quan, tổ chức liên quan nắm bắt kịp thời, chủ động trong xử lý...
Đánh giá đây là quy định tiến bộ, thể hiện sự hoàn thiện về mặt quy trình trong công tác quản lý, thực thi điều ước quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh số lượng và phạm vi điều ước mà Việt Nam tham gia ngày càng mở rộng... Tuy nhiên, theo đại biểu Đỗ Thị Việt Hà, dự thảo mới chỉ dừng lại ở cơ chế thông báo, mà chưa quy định cụ thể nguyên tắc, tiêu chí và thẩm quyền trong việc xem xét, quyết định chấp nhận hoặc phản đối bảo lưu của bên nước ngoài. Thực tiễn cho thấy, việc xác định quan điểm đối với bảo lưu của các quốc gia đối tác có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực áp dụng của điều ước quốc tế tại Việt Nam, cũng như tác động đến lợi ích, nghĩa vụ pháp lý của nước ta.
"Nếu thiếu căn cứ rõ ràng và thống nhất, dễ dẫn đến cách hiểu và áp dụng tùy tiện giữa các cơ quan, thậm chí tạo ra rủi ro pháp lý hoặc xung đột trong thực thi điều ước", đại biểu nhấn mạnh.
Do đó, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, bổ sung điểm mới vào cuối khoản 13, Điều 1 dự thảo Luật quy định về nguyên tắc bảo lưu, với nội dung: “Việc chấp nhận hoặc phản đối bảo lưu của nước ngoài được thực hiện trên cơ sở nguyên tắc bảo đảm chủ quyền, an ninh, lợi ích quốc gia, phù hợp với mục tiêu, phạm vi điều ước và thông lệ pháp lý quốc tế”.
Ở góc độ khác, liên quan đến Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế, ĐBQH Nguyễn Huy Thái (Cà Mau) cho rằng, cần bổ sung quy định ủy quyền trong trường hợp đặc biệt (Điều 72a) là cần thiết, phù hợp với yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường.
Theo đại biểu, quy định này giúp tăng tính linh hoạt trong xử lý các tình huống cấp bách về đối ngoại, nhưng phải xác định rõ phạm vi, thời hạn và điều kiện ủy quyền, đảm bảo không làm ảnh hưởng đến thẩm quyền hiến định của Chủ tịch nước. “Cơ chế ủy quyền chỉ áp dụng trong các trường hợp đặc biệt, khi cần thiết để xử lý kịp thời vấn đề phát sinh, đồng thời vẫn bảo đảm nguyên tắc hiến định và lợi ích quốc gia”, đại biểu nhấn mạnh.
Đại biểu Nguyễn Huy Thái cho rằng, trong tình hình hiện nay, ưu tiên cao nhất của nước ta là giữ vững môi trường hòa bình, bảo vệ chủ quyền, tranh thủ nguồn lực phát triển và nâng cao uy tín quốc tế. Vì vậy, việc hoàn thiện Luật Điều ước quốc tế theo hướng linh hoạt, khả thi là cần thiết.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/xac-dinh-ro-can-cu-ve-quan-diem-bao-luu-cua-cac-quoc-gia-doi-tac-10393842.html
![[Ảnh] Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lần thứ 5](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/382x610/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/31/1761881588160_dsc-8359-jpg.webp)
![[Ảnh] Đà Nẵng: Nước rút dần địa phương tranh thủ dọn dẹp](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/382x610/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/31/1761897188943_ndo_tr_2-jpg.webp)
Bình luận (0)