Chế tài nghiêm khắc hơn cho đa cấp biến tướng

Website Crossfi quảng cáo về đồng tiền ảo có tên MPX (Ảnh: Internet).

Dưới vỏ bọc mời chào làm giàu nhanh chóng, các đối tượng lừa đảo đang tiếp tục “vận dụng” mô hình đa cấp để tổ chức các hội thảo bán hàng trá hình, huy động vốn trái phép, dụ dỗ người tham gia đầu tư vào các sàn chứng khoán ảo, tiền điện tử không rõ nguồn gốc. Không ít người mất hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng, để rồi phát hiện mình bị cuốn vào một “mạng nhện” lừa đảo khép kín, không có cơ hội lấy lại số tiền đã mất. Theo thống kê của cơ quan chức năng, lừa đảo đầu tư là hình thức lừa đảo trực tuyến tinh vi nhất hiện nay với số tiền thu về từ các nạn nhân lên tới hàng nghìn tỷ đồng.

Điển hình như trong tháng 2/2025 Công an TP Hà Nội đã bắt giữ 8 đối tượng cầm đầu một ổ nhóm tội phạm xuyên quốc gia lừa đảo đầu tư tiền ảo, thu giữ tài sản 500 tỷ đồng. Trong vụ việc này, bị hại bị lừa đảo chiếm đoạt lớn nhất là 13 tỷ đồng. Được biết, thông qua trang web Crossfi, nhóm đối tượng tự tạo ra đồng tiền ảo có tên MPX để đào ra đồng XFI (được niêm yết trên sàn). Đối tượng quảng cáo đồng tiền ảo XFI sẽ được sử dụng để tiêu dùng, thanh toán thay đồng tiền pháp định Việt Nam đồng. Ổ nhóm tội phạm này đào tạo nhân viên chăm sóc khách hàng gọi điện và tổ chức hội nghị để dụ dỗ bị hại nhằm chiếm đoạt tiền bằng hình thức mua đồng tiền ảo tự tạo. Nhiều nạn nhân tiếp tục dụ dỗ, lôi kéo nhiều người thân quen tham gia để hưởng hoa hồng nên số nạn nhân liên quan rất lớn.

Cũng trong tháng 2/2025, tại Thanh Hóa, Công an huyện Như Xuân đã bắt giữ 9 đối tượng trong đường dây lừa đảo và rửa tiền qua sàn giao dịch ngoại hối Fnory.com. Đây là sàn chứng khoán do nhóm đối tượng tự lập nên rồi tự quảng cáo là sàn của Anh Quốc, thu lợi nhuận cao để thu hút nạn nhân đầu tư, đặt lệnh mua bán các mã chứng khoán niêm yết trên sàn. Tiền thu lời từ nạn nhân, nhóm đối tượng chia ra nhiều tài khoản hoặc tiêu dùng để mua biệt thự, xe sang. Tổng giá trị các giao dịch bất hợp pháp khoảng 200 tỷ đồng.

Theo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương), đến nay cả nước chỉ còn hơn 20 doanh nghiệp đủ điều kiện hoạt động đa cấp, giảm mạnh so với con số hàng trăm doanh nghiệp một thập kỷ trước. Tại Thanh Hóa, hiện có 15 doanh nghiệp được cấp phép hoạt động theo phương thức đa cấp. Đây đều là những đơn vị có đầy đủ hồ sơ pháp lý, thực hiện nghĩa vụ báo cáo và giám sát theo quy định. Tuy nhiên, theo ghi nhận từ các cơ quan chức năng, bên cạnh những đơn vị hoạt động đúng quy định, vẫn tồn tại không ít tổ chức trá hình núp bóng mô hình này để lôi kéo người dân tham gia vào các hoạt động phi pháp như bán hàng kém chất lượng, đầu tư tài chính không minh bạch, huy động vốn theo kiểu “lấy tiền người sau trả cho người trước”.

Nhằm siết chặt quản lý, bảo vệ người dân trước những diễn biến phức tạp của hoạt động đa cấp biến tướng, ngày 10/4/2024 Bộ Công Thương đã ban hành Công văn số 2624/BCT-CT thông báo ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trên phạm vi toàn quốc. Theo đó, yêu cầu sở công thương các tỉnh, thành phố chủ động phối hợp với lực lượng công an, quản lý thị trường và các cơ quan liên quan để phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm, đặc biệt là các hành vi tổ chức hội thảo, hội nghị trá hình để bán hàng hoặc huy động tài chính.

Đáng chú ý, công văn cũng yêu cầu rà soát, đánh giá toàn bộ các doanh nghiệp đa cấp đang hoạt động, kiên quyết đình chỉ hoạt động hoặc thu hồi giấy phép đối với các doanh nghiệp vi phạm; đồng thời đề nghị cơ quan tư pháp nghiên cứu, đề xuất hình sự hóa các hành vi lừa đảo thông qua hình thức đa cấp biến tướng. Đây là động thái cứng rắn, thể hiện quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc làm sạch môi trường kinh doanh, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.

Tuy nhiên, từ các vụ việc đã xảy ra cho thấy các đối tượng tội phạm hoạt động rất tinh vi, có kiến thức, kỹ năng sử dụng công nghệ cao. Do đó, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, rất cần sự tỉnh táo và chủ động phòng ngừa từ người dân.

Tùng Lâm

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/che-tai-nghiem-khac-hon-cho-da-cap-bien-tuong-246339.htm