Chuyển biến tích cực trong chống khai thác IUU: [Bài 1] Tuyệt đối không vượt ranh giới

Nâng cao nhận thức của ngư dân

Ông Ngô Văn Cư, thuyền trưởng tàu cá BV 94666-TS ở cảng Incomap (thành phố Vũng Tàu), cho biết, tàu của ông luôn tuân thủ các quy định chống khai thác IUU. Cụ thể, ông Cư tuyệt đối không vượt ranh giới đánh bắt ra vùng biển nước ngoài, bật thiết bị giám sát hành trình (VMS) 24/24, ghi nhật ký khai thác đầy đủ…

“Trong những lúc thời tiết không tốt, mất tín hiệu máy giám sát hành trình cục bộ, tôi đều thông báo cho các cơ quan chức năng trong đất liền phối hợp sửa chữa kịp thời. Nhật ký khai thác cũng ghi chép đầy đủ từ tọa độ thả lưới, thu lưới đến số lượng, loài đánh bắt…”, ông Cư nói.

Tương tự, ông Trần Bình Sơn, chủ tàu cá ở xã Phước Tỉnh (huyện Long Đất), luôn kiểm tra cẩn thận các loại máy móc trên tàu trước khi tàu xuất bến, đặc biệt là VMS.

Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chỉ đạo, 100% tàu cá phải đủ giấy tờ theo quy định mới được phép vươn khơi. Ảnh: Lê Bình.

Theo ông Sơn, thời tiết mấy năm nay khá cực đoan, nhiều sóng to, gió lớn, mưa bão nên máy rất dễ mất tín hiệu, hư hỏng. “Vì thế, tôi phải kiểm tra kỹ các loại máy móc xem còn tốt hay không để kịp thời chỉnh sửa, bảo đảm chuyến biển thuận lợi và ít mất kết nối để không vi phạm chống khai thác IUU”, ông Sơn nói.

Tại xã Phước Tỉnh (huyện Long Đất), nhờ việc tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ ngư dân khắc phục, xử lý các vi phạm IUU, ý thức chấp hành của ngư dân đã có những chuyển biến tích cực. Ngư dân tuân thủ tốt hơn các quy định đánh bắt đúng loài, đúng vùng khai thác, không đánh bắt vùng biển nước ngoài và ghi nhật ký khai thác đầy đủ.

UBND xã đã thành lập 3 tổ tuyên truyền cấp xã và 9 tổ ở 9 ấp. UBND xã Phước Tỉnh cũng xây dựng nhóm zalo có sự tham gia của các chủ tàu cá, thuyền trưởng cùng lãnh đạo các cơ quan chức năng, biên phòng. Nhờ đó, các thông tin về các quy định mới của pháp luật được phổ biến nhanh chóng, ngư dân cũng tiện trợ giúp nhau khi có tai nạn và xử lý nhanh các trường hợp vi phạm IUU.

Ông Lê Nhất, chủ tàu cá ở ấp Phước Lợi, xã Phước Tỉnh, cho biết, cuối năm ngoái, tàu của ông bị mất tín hiệu kết nối VMS do thời tiết. “Chính quyền địa phương đã thông báo cho tôi và tôi kịp thời liên hệ với thuyền trưởng khắc phục chỉ sau 1 giờ. Sau đó, cán bộ xã đã hướng dẫn tôi vào app gửi báo cáo tàu đã kết nối lại lên Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tỉnh để không bị phạt, rất nhiệt tình và chuyên nghiệp”, ông Nhất kể.

Ngoài ra, các địa phương huyện Long Đất, thành phố Vũng Tàu còn thường xuyên tổ chức các buổi cà phê, ăn sáng cùng ngư dân, các buổi tập huấn chuyển đổi số trong công tác khai báo thông tin xuất, nhập cảng, khai báo điện tử nhật ký khai thác, khắc phục mất kết nối,…

Xử lý nghiêm vi phạm IUU

Lãnh đạo tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang thể hiện sự quyết tâm chống khai thác IUU, vừa chung tay gỡ "thẻ vàng" của EC và vì nền thủy sản phát triển bền vững và có trách nhiệm. Hằng tuần, lãnh đạo tỉnh đều có các cuộc họp giao ban do Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì, theo dõi gắt gao tiến độ thực hiện chống khai thác IUU của từng bộ phận, sở, ngành và các địa phương.

Các lực lượng chấp pháp, sở, ngành và địa phương của Bà Rịa - Vũng Tàu thường xuyên kiểm tra công tác chấp hành quy định chống khai thác IUU tại các cảng cá. Ảnh: Trần Phi.

UBND tỉnh đã ký quy chế phối hợp với các lực lượng chấp pháp trên biển nhằm theo dõi, kiểm soát chặt chẽ hoạt động của đội tàu cá đánh bắt trên biển. Đồng thời, các lực lượng kịp thời ngăn chặn những tàu cá có hành vi vượt ranh, đánh bắt vùng biển nước ngoài.

Theo bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, trên bờ cũng có 2 trạm kiểm soát hoạt động đội tàu cá, đặt tại Chi cục Thủy sản và Bộ Chỉ huy Đồn biên phòng tỉnh, thông qua hệ thống giám sát hành trình theo dõi 24/7. Khi phát hiện có tàu cá có dấu hiệu vượt ranh giới cho phép, cán bộ 2 trạm này sẽ báo ngay cho các lực lượng chấp pháp trên biển đến ngăn chặn.

Bên cạnh đó, các địa phương có biển đều thành lập đội phản ứng nhanh gồm cán bộ tại cơ sở, đồn/trạm biên phòng và các lực lượng chức năng khác. Khi phát hiện tàu vượt ranh, mất kết nối VMS, Sở Nông nghiệp và Môi trường báo trực tiếp cho lãnh đạo địa phương vào cuộc để chỉ đạo đội phản ứng nhanh này trực tiếp xuống tận nhà, yêu cầu chủ tàu gọi điện ngay cho thuyền trưởng quay về vùng biển Việt Nam.

Các địa phương cũng đẩy mạnh việc xử lý nghiêm vi phạm IUU. Theo ông Nguyễn Quốc Việt, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Tỉnh (huyện Long Đất), xã đã phối hợp với Đồn Biên phòng Phước Tỉnh và các cơ quan chức năng điều tra, xác minh tàu cá mất kết nối trên 6 giờ đến dưới 10 giờ mỗi ngày, phát hiện 28 vụ/31 tàu. Trong đó, xử phạt vi phạm hành chính 15 vụ/18 tàu cá với tổng số tiền 582 triệu đồng. 13 vụ còn lại không xử phạt do lỗi kỹ thuật nhà mạng, thời tiết.

UBND tỉnh cũng xử phạt nghiêm với những trường hợp tái phạm lỗi mất kết nối nhiều lần. Như trường hợp chủ tàu cá ở ấp Phước Thắng, xã Phước Tỉnh bị xử phạt hành chính 200 triệu đồng do có hơn 10 lần tàu cá bị mất kết nối trên 6 giờ.

Gần đây, ngày 26/2, một chủ tàu cá ở phường 11, thành phố Vũng Tàu bị xử phạt hành chính tới 475 triệu đồng do lỗi tàu cá mất kết nối nhiều lần và gửi VMS qua tàu cá khác. Thuyền trưởng tàu cá này cũng bị tước chứng chỉ hành nghề trong 12 tháng.

Nhân viên cảng cá Tân Phước (xã Phước Tỉnh, huyện Long Đất) đang hướng dẫn cho chủ tàu đăng kí kết nối VMS trước khi vươn khơi. Ảnh: Lê Bình.

Ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cho biết, thời gian qua, tỉnh đã có nhiều biện pháp quản lý chặt đội tàu cá và xử lý quyết liệt, nghiêm khắc các vi phạm IUU. Tất cả các tàu cá vi phạm mất kết nối từ 6 giờ trở lên đến dưới 10 giờ mỗi ngày đã được tỉnh xử lý nghiêm, không còn trường hợp nào.

Các trường hợp mất kết nối trên 10 ngày, lực lượng biên phòng tỉnh cũng xử lý rốt ráo, chỉ còn vài trường hợp tàu cá vi phạm đang ở tỉnh, thành khác được tỉnh phối hợp xử lý. Với các tình tiết nghiêm trọng đánh bắt vùng biển nước ngoài, đưa người vượt ranh đánh bắt ở vùng biển nước bạn bị các cơ quan chức năng phát hiện đều bị khởi tố hình sự, xét xử lưu động để tăng tính răn đe trong cộng đồng.

Chính nhờ các quyết định xử phạt nghiêm vi phạm IUU phối hợp với công tác tuyên truyền, số vụ vi phạm tàu cá mất kết nối giảm mạnh đáng kể. Nếu mấy năm trước, mỗi ngày cả tỉnh có hơn 400 vụ vi phạm tàu cá mất kết nối thì hiện nay có chưa tới 10 vụ/ngày.

Từ năm 2020-2024, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản 666 vụ việc với tổng số tiền xử phạt gần 19 tỷ đồng. Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã khởi tố, điều tra 7 vụ việc, trong đó đã xét xử 1 vụ việc/1 đối tượng, tuyên án 6 năm tù về tội đưa người vượt ranh sang vùng biển nước ngoài đánh bắt trái phép.

Nguồn: https://nongnghiep.vn/chuyen-bien-tich-cuc-trong-chong-khai-thac-iuu-bai-1-tuyet-doi-khong-vuot-ranh-gioi-d745295.html