Công khai, minh bạch chi phí đưa công dân Việt Nam tại Myanmar về nước

Ông Lương Thanh Quảng, Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao

* Phóng viên: Xin ông cho biết công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở khu vực Myawaddy (Myanmar) thời gian qua gặp những khó khăn gì?

* Ông LƯƠNG THANH QUẢNG: Vào tháng 3-2025, các lực lượng chức năng Myanmar phối hợp với cảnh sát Thái Lan và các nước liên quan tổ chức nhiều đợt truy quét nhằm vào các cơ sở cờ bạc trực tuyến nằm dọc khu vực biên giới. Các lực lượng đã phát hiện hàng chục ngàn người nước ngoài cư trú bất hợp pháp, thực hiện những hoạt động như: lừa đảo trực tuyến, cưỡng bức lao động, mua bán người…

Sau khi sàng lọc nhanh, phía Myanmar xác định có nhiều công dân Việt Nam được đưa ra từ các cơ sở cờ bạc là người nhập cư, lao động bất hợp pháp và phải rời khỏi nước này. Thông tin được thông báo tới Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao Việt Nam để lên phương án tiếp nhận, đưa công dân về nước. Tuy nhiên, do tình hình an ninh phức tạp ở Myanmar, việc di chuyển từ Yangon (nơi đặt trụ sở Đại sứ quán Việt Nam) đến thị trấn Myawaddy là không khả thi, đặt ra nhiều thách thức đối với chiến dịch đưa công dân về nước.

Bên cạnh đó, các công dân từ Việt Nam đến Myanmar bằng nhiều con đường khác nhau, phần lớn là đi đường mòn, lối mở, thậm chí vượt sông nên không có giấy tờ hợp pháp. Một số không nhỏ vi phạm pháp luật ở trong nước trốn ra nước ngoài, nên đối tượng rất đa dạng, phức tạp.

* Thực tế thì số lượng con số công dân Việt Nam cần được bảo hộ và đưa về nước là bao nhiêu?

* Số lượng công dân được xác định tăng nhanh, từ 200 lên 400 rồi lên đến hơn 600 người. Công tác xác minh nhân thân của từng công dân được Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Công an triển khai khẩn trương, sơ bộ xác định có 681 công dân đến từ 56 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Bộ Ngoại giao đã trao đổi với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, các địa phương và các cơ quan đều cho biết không có cơ sở để xác định những công dân Việt Nam bị phía Myanmar trục xuất là nạn nhân của tội phạm mua bán người. Trường hợp công dân bị lừa đi làm việc ở Myanmar thì sau khi về nước có thể liên hệ với công an địa phương để trình báo và sau quá trình điều tra, nếu được xác định là nạn nhân của tội phạm mua bán người thì công dân sẽ được hưởng các cơ chế hỗ trợ về tài chính phù hợp.

* Ông có thể cho biết thêm về quá trình xây dựng phương án, quy trình đưa công dân về nước?

* Bộ Ngoại giao đã báo cáo lãnh đạo Chính phủ xin chủ trương và bắt tay vào xây dựng phương án chi tiết. Cục Lãnh sự, các cơ quan liên quan trong nước, các Đại sứ quán Việt Nam tại Myanmar, Thái Lan nhanh chóng phác thảo và cân nhắc.

Phương án cuối cùng được lựa chọn là đưa công dân từ Myanmar nhập cảnh Thái Lan, đi bằng xe buýt từ thị trấn Mea Sot, vượt quãng đường gần 500km để đến sân bay ở Bangkok và lên máy bay về nước, tổng thời gian di chuyển gần 20 tiếng. Trong suốt quá trình di chuyển, lực lượng an ninh luôn giám sát, không để công dân trốn, ở lại bất hợp pháp trên lãnh thổ Thái Lan hoặc gây mất trật tự, an toàn cho cả đoàn.

* Về chi phí để đưa công dân về nước, quy định hiện hành và cách triển khai thực tế như thế nào?

* Theo quy định về việc sử dụng Quỹ Bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài, công dân Việt Nam chỉ được ngân sách Nhà nước chi trả chi phí về nước với lý do chiến tranh, là nạn nhân của tội phạm mua bán người. Các trường hợp công dân vi phạm pháp luật ở nước ngoài, bị trục xuất sẽ phải tự chi trả chi phí về nước.

Với việc đưa công dân từ Myawaddy về nước, cơ quan đại diện tính toán sơ bộ chi phí sẽ bao gồm: tiền thuê phương tiện đường bộ, chi phí ăn uống, vé máy bay và lệ phí cấp phát giấy tờ... Tổng chi phí dự thu của mỗi công dân là 12,2 triệu đồng.

Quỹ Bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài đã thông báo qua các địa phương nơi công dân sinh sống ở trong nước để yêu cầu thân nhân, gia đình công dân nộp tiền tạm ứng vào Quỹ. Sau khi nhận được tiền tạm ứng, Quỹ sẽ lập danh sách, thông báo để các cơ quan đại diện chi cho việc thuê phương tiện, mua vé máy bay đưa công dân về nước, cấp phát giấy tờ đi lại cần thiết…

Sau khi công dân về nước, các cơ quan đại diện sẽ gửi chứng từ, hóa đơn cho Quỹ Bảo hộ công dân và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài để thực hiện quyết toán và thông báo tới từng cá nhân (trả lại tiền thừa hoặc yêu cầu nộp thêm nếu chi phí thực tế cao hơn số tiền nộp tạm ứng).

Chúng tôi cũng khuyến cáo công dân tại Myanmar cảnh giác với các thông tin giả mạo nhằm lợi dụng, trục lợi việc đưa công dân về nước. Đây là quy trình công khai, minh bạch và có sự tham gia, giám sát của các địa phương nơi công dân cư trú ở trong nước.

* Ông đánh giá về kết quả công tác bảo hộ công dân ở Myawaddy cho đến thời điểm này ra sao?

* Đến nay, có 3 nhóm công dân với tổng cộng 471 người đã về đến Việt Nam an toàn, trật tự. Đây là thành công bước đầu quan trọng cho các hành trình tiếp theo. Trong tháng 5-2025, quyết tâm đưa toàn bộ công dân ở Myawaddy về nước sớm nhất.

Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác trước những lời mời chào, dụ dỗ đi làm việc ở nước ngoài với nội dung công việc không rõ ràng, không có hợp đồng lao động, không thông qua công ty phái cử lao động, không có bảo hiểm...

Nếu công dân có yêu cầu thông tin liên quan đến quy định, quy trình hoặc các chi phí liên quan đến việc đưa công dân về nước có thể liên hệ trực tiếp với Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao hoặc với cơ quan ngoại vụ địa phương để trao đổi, làm rõ thông tin. Trong trường hợp cần trợ giúp, công dân có thể liên hệ ngay với tổng đài bảo hộ công dân +84 91 84 84 84 hoặc cơ quan đại diện Việt Nam nơi gần nhất.

BÍCH QUYÊN

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/cong-khai-minh-bach-chi-phi-dua-cong-dan-viet-nam-tai-myanmar-ve-nuoc-post795691.html