Đại biểu Quốc hội chỉ ra thách thức lớn với hệ thống cơ quan thi hành án

(Dân trí) - Theo đại biểu Quốc hội, cần đẩy mạnh chủ trương xã hội hóa, trao quyền mạnh hơn nữa cho Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên để bảo đảm tính khả thi trong việc thi hành án.

Góp ý vào dự án Luật Thi hành án dân sự sửa đổi trong phiên thảo luận sáng 11/11, đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) nhấn mạnh đây là dự án luật chuyên ngành tư pháp với nhiều nội dung khó, phức tạp, chuyên sâu; phạm vi sửa đổi toàn diện với nhiều nội dung được loại bỏ hoặc bổ sung mới…

Về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thi hành án dân sự, khoản 2 Điều 14 quy định: “Trường hợp có sự chống đối, cản trở việc thi hành án, cơ quan thi hành án dân sự đề nghị lực lượng công an bảo đảm trật tự, an toàn theo quy định của pháp luật”.

Đại biểu Xuân cho rằng quy định trên chưa thực sự phù hợp. Bởi theo quy định, trường hợp có sự chống đối, cản trở việc thi hành án thì cơ quan thi hành án đề nghị phối hợp của lực lượng công an.

Đại biểu Quốc hội Cao Thị Xuân (Ảnh: Minh Châu).

Tuy nhiên, thực tế, trong nhiều trường hợp cơ quan thi hành án rất khó có thể dự báo trước được việc đương sự có sự chống đối hay cản trở thi hành án hay không.

“Khi xảy ra chống đối, cản trở, cơ quan thi hành án mới đề nghị lực lượng công an phối hợp có thể sẽ không kịp thời, hiệu quả. Hơn nữa, trong thực tiễn tổ chức thi hành án dân sự cho thấy, nếu chỉ có thi hành án “đơn thương độc mã” tổ chức thi hành án thì hiệu quả không cao”, bà Xuân nói và nhấn mạnh cần sự chung tay vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, lực lượng công an, tòa án, viện kiểm sát.

Bên cạnh đó, nữ đại biểu đề nghị bổ sung Văn phòng thi hành án dân sự được quyền đề nghị lực lượng công an bảo đảm trật tự, an toàn theo quy định của pháp luật. Dự thảo luật cũng cần làm rõ trường hợp nào được xem là có sự chống đối, cản trở việc thi hành án để có cơ sở đề nghị lực lượng công an bảo đảm trật tự, an toàn.

Về cơ quan thi hành án dân sự, khoản 3 Điều 19 quy định: “Cơ quan thi hành án dân sự tỉnh, thành phố có Phòng Thi hành án dân sự khu vực, Phòng Nghiệp vụ và tổ chức thi hành án và các đơn vị cấp phòng khác”.

Tuy nhiên, theo đại biểu Xuân, dự thảo Luật chưa quy định cụ thể nguyên tắc để thành lập các phòng thi hành án dân sự khu vực được đặt tương đồng, thống nhất với 355 TAND, VKSND khu vực, thống nhất về số lượng, phạm vi, thẩm quyền hoạt động, địa điểm đặt trụ sở, tương đồng về tên gọi.

Do đó, bà đề nghị bổ sung quy định về nguyên tắc thành lập, sắp xếp, bố trí Phòng thi hành án dân sự khu vực theo hướng “Phòng thi hành án dân sự khu vực được tổ chức thống nhất về số lượng, thống nhất về phạm vi thẩm quyền hoạt động, thống nhất về địa điểm đặt trụ sở và tương đồng về tên gọi với TAND khu vực, VKSND khu vực”.

Quy định này để thể chế hóa ngay trong luật một cách cụ thể các yêu cầu tại Kết luận số 162 của Trung ương về “bảo đảm cơ quan thi hành án các cấp phù hợp với bộ máy của TAND, VKSND hoạt động thật sự hiệu lực, hiệu quả.

Các đại biểu dự phiên thảo luận tại Quốc hội sáng 11/11 (Ảnh: Hồng Phong).

Từ Điều 26 đến Điều 31 trong dự thảo luật quy định về nhiệm vụ, quyền hạn; thủ tục thi hành án của Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên. Tán thành các quy định này nhằm đảm bảo thực hiện chủ trương xã hội hóa một số hoạt động thi hành án dân sự, góp phần giảm tải cho cơ quan thi hành án dân sự, đồng thời đảm bảo quá trình sắp xếp tinh gọn bộ máy, hệ thống thi hành án dân sự.

Tuy nhiên, bà Xuân cho biết rất băn khoăn về tính khả thi trong việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên.

Dẫn kết quả tổng kết thí điểm hoạt động thừa phát lại giai đoạn 2009-2015, bà Xuân cho biết Thừa phát lại được trao quyền áp dụng các biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế như chấp hành viên.

Nhưng theo Quy định 08 năm 2020 của Chính phủ, thẩm quyền này không còn nên đã hạn chế rất lớn đến kết quả thi hành án dân sự của Thừa phát lại, khiến số lượng vụ việc tồn đọng hàng năm rất lớn, số vụ việc phải chuyển qua năm sau cũng rất nhiều.

Đây là một khó khăn thách thức không hề nhỏ đối với hệ thống cơ quan thi hành án, theo lời nữ đại biểu.

Nhận định nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên là những quy định mới được bổ sung trong dự thảo luật lần này, bà Xuân cho rằng cần đẩy mạnh chủ trương xã hội hóa, trao quyền mạnh hơn nữa cho Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên để bảo đảm tính khả thi trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đã giao.

Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/dai-bieu-quoc-hoi-chi-ra-thach-thuc-lon-voi-he-thong-co-quan-thi-hanh-an-20251111091529262.htm