Đề nghị làm rõ việc bỏ thẩm quyền của Quốc hội trong chấp thuận chủ trương đầu tư

ĐBQH đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi), trong phiên thảo luận tại Hội trường cần báo cáo rõ hơn về đề xuất bỏ toàn bộ thẩm quyền của Quốc hội trong chấp thuận chủ trương đầu tư, nhằm giúp các đại biểu có thêm thông tin và cơ sở xem xét, quyết định.

Chiều 11/11, Tổ 5 gồm các Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai, Thái Nguyên, thảo luận tại tổ về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo; dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi); và dự thảo Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).

Thu hẹp diện dự án phải chấp thuận chủ trương đầu tư - 4 cần ranh giới rõ ràng

Góp ý dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi), ĐBQH Nguyễn Thị Thủy (Thái Nguyên), cho rằng, việc dự thảo Luật thu hẹp khá căn bản diện dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương là hướng đi đúng với yêu cầu của Đảng.

ĐBQH Nguyễn Thị Thủy (Thái Nguyên) phát biểu

Cụ thể, dự thảo Luật quy định chỉ thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án hạ tầng thuộc những lĩnh vực quan trọng và nhạy cảm, như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí, kinh doanh đặt cược, casino, điện hạt nhân…; cùng với đó là các dự án có sử dụng đất, đất rừng, khu vực biển hoặc các dự án có nguy cơ ảnh hưởng lớn đến môi trường, quốc phòng và an ninh.

Về việc dự thảo Luật bỏ toàn bộ thẩm quyền của Quốc hội trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho biết, thực tế nhiều dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp này vẫn còn một số nội dung, chương trình, dự án vẫn quy định việc chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội.

“Chúng tôi đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo, trong phiên thảo luận tại Hội trường, báo cáo thêm với ĐBQH vấn đề bỏ toàn bộ thẩm quyền của Quốc hội trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư để Quốc hội có thêm thông tin”, đại biểu đề xuất.

Theo ĐBQH Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên), việc bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư (trừ các dự án thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư đã quy định tại Điều 25 dự thảo Luật – PV) là cần thiết, song cần có sự phân loại rõ ràng giữa các nhóm dự án. Với những dự án quy mô lớn, có tác động phức tạp, vẫn cần quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư để làm cơ sở xây dựng hồ sơ liên quan.

ĐBQH Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) phát biểu

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành chỉ ra rằng, vướng mắc hiện nay không nằm ở nguyên lý của thủ tục này, mà ở quy trình và thủ tục còn chồng chéo và tốn thời gian. Thực tế, nhiều hồ sơ xin chấp thuận chủ trương đầu tư được lập gần như tương đương hồ sơ báo cáo khả thi và thiết kế kỹ thuật, khiến hai khâu này bị trùng lặp và kéo dài tiến độ.

“Với những dự án có tính chất phức tạp, tác động lớn, vẫn nên giữ bước chấp thuận chủ trương đầu tư, nhưng hồ sơ cần được tinh gọn, tránh rườm rà,” đại biểu nhấn mạnh.

Cần làm rõ khái niệm “đầu tư kinh doanh” và “đầu tư kinh doanh có điều kiện”

Khoản 9, Điều 3 quy định: “Điều kiện đầu tư kinh doanh là điều kiện cá nhân, tổ chức phải đáp ứng khi thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.”

Toàn cảnh phiên thảo luận. Ảnh: Lâm Hiển

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành cho rằng, cách diễn đạt như vậy chưa đầy đủ, vì có thể khiến hiểu rằng các hoạt động đầu tư kinh doanh thông thường không có nội hàm rõ ràng.

Đại biểu nêu thực tế, hiện có tình trạng doanh nghiệp đăng ký kinh doanh tràn lan, thậm chí có doanh nghiệp chỉ vài người, cơ sở vật chất không đủ, nhưng đăng ký hàng chục lĩnh vực hoạt động. Một số trường hợp lợi dụng việc này để thành lập doanh nghiệp “ma”, nhằm trục lợi, hoàn thuế giá trị gia tăng.

Từ thực tế đó, đại biểu Nguyễn Lâm Thành đề nghị sửa lại quy định theo hướng: “Điều kiện đầu tư kinh doanh là điều kiện cá nhân, tổ chức phải đáp ứng khi thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong ngành, nghề đăng ký đầu tư kinh doanh”.

Đại biểu nhấn mạnh, khái niệm “đầu tư kinh doanh” và “đầu tư kinh doanh có điều kiện” là khác nhau, do đó dự thảo Luật cần làm rõ nội hàm của từng khái niệm để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong áp dụng pháp luật.

Đề xuất giảm một nửa ngưỡng quy mô di dân, tái định cư trong thẩm quyền chấp thuận đầu tư

Theo Điều 26 của dự thảo Luật, Thủ tướng Chính phủ được giao thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án có yêu cầu di dân, tái định cư từ 20.000 người trở lên tại khu vực miền núi và từ 50.000 người trở lên ở các vùng khác.

Góp ý nội dung này, ĐBQH Nguyễn Lâm Thành cho rằng, quy mô dân số như vậy là quá lớn, trên thực tế rất hiếm, thậm chí gần như không có dự án nào đạt đến mức này, đồng nghĩa phần lớn thẩm quyền sẽ chuyển về cho UBND cấp tỉnh.

Các đại biểu tại Tổ 5

Đại biểu dẫn chứng: “ngay cả dự án sân bay Long Thành cũng chỉ có khoảng 23.000 người phải di dời, nhưng Quốc hội vẫn là cơ quan quyết định. Do đó, tôi đề nghị giảm một nửa ngưỡng quy mô di dân, tái định cư".

Tương tự, với quy định UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án có yêu cầu di dân, tái định cư từ 10.000 người trở lên ở miền núi và từ 20.000 người trở lên ở vùng khác, đại biểu cho rằng, con số này cũng quá lớn và cần được điều chỉnh giảm một nửa để phù hợp hơn với thực tế triển khai các dự án hiện nay.

Tránh “dọn tổ đón đại bàng”, nhưng “đường vào tổ lại chưa có”

ĐBQH Lê Kim Toàn (Gia Lai) cho rằng, trong thực tế, các địa phương hiện đang kêu gọi đầu tư chủ yếu thông qua hai hình thức: tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư và các đoàn công tác xúc tiến trong và ngoài nước. Tuy nhiên, quá trình thực hiện vẫn còn nhiều vướng mắc do chồng chéo trong hệ thống pháp luật.

ĐBQH Lê Kim Toàn (Gia Lai) phát biểu

Đại biểu nêu ví dụ: trong quá trình xúc tiến đầu tư, địa phương giới thiệu dự án và ký biên bản ghi nhớ với nhà đầu tư để nghiên cứu, tìm hiểu cơ hội đầu tư. Phía địa phương thường thể hiện thiện chí hỗ trợ dự án, nhưng thực tế có nhiều dự án thuộc danh mục phải đấu thầu hoặc đấu giá, không được chỉ định nhà đầu tư, dẫn tới lúng túng trong triển khai.

“Tình huống này đặt ra câu hỏi: giải quyết như thế nào để vừa khuyến khích đầu tư, vừa tuân thủ quy định pháp luật?” đại biểu Lê Kim Toàn nêu vấn đề, đồng thời đề nghị Luật Đầu tư cần được rà soát để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tránh tình trạng “dọn tổ đón đại bàng nhưng đường vào tổ lại chưa có”.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/de-nghi-lam-ro-viec-bo-tham-quyen-cua-quoc-hoi-trong-chap-thuan-chu-truong-dau-tu-10395283.html