Đề nghị rà soát hiện tượng lobby để hợp thức hóa kinh doanh thuốc lá điện tử, nung nóng

Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa đề nghị rà soát hiện tượng lobby để hợp thức hóa kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Chiều 11.11, Quốc hội tiến hành họp tổ về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi). Phát biểu ý kiến, nhiều đại biểu cho rằng cần bổ sung quy định cấm đầu tư, kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong dự án Luật này.

Có hay không hoạt động vận động hành lang (lobby) nhằm hợp thức hóa việc kinh doanh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng?

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Đoàn TPHCM) nêu quan điểm, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có hại và các cơ quan truyền thông cũng đã lên tiếng. Cùng với đó, Quốc hội đã có một Nghị quyết về việc cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa đề nghị rà soát hiện tượng lobby để hợp thức hóa kinh doanh thuốc lá điện tử, nung nóng. Ảnh: Quang Phúc

Do đó, ông cho rằng, trong dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) phải cấm kinh doanh chứ không thể “bỏ ngỏ”.

Đại biểu cho biết, bản thân có nghe ý kiến rằng, có thể cho phép kinh doanh nhưng chỉ để xuất khẩu. Tuy nhiên, đại biểu thấy cách đặt vấn đề như vậy là không phù hợp.

"Nếu chúng ta đã xác định sản phẩm này có hại cho sức khỏe, cho xã hội thì tại sao lại cho phép sản xuất để xuất khẩu? Chẳng lẽ chúng ta lại mang cái “hại” của mình đi xuất khẩu cho nước khác? Việc nước khác có cấm hay không là chuyện của họ, nhưng đã là điều có hại với chúng ta thì không thể hợp thức hóa chỉ với lý do “để xuất khẩu”" - đại biểu Trương Trọng Nghĩa đặt vấn đề.

Một vấn đề nữa được đại biểu đặt ra, nếu cho phép kinh doanh trong nước, liệu có chắc chắn rằng sản phẩm đó không lọt ra thị trường nội địa? Rủi ro này là hoàn toàn có thật. Chính vì vậy, việc cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng không phải vì chúng ta không quản lý được, mà bởi vì đây là sản phẩm nguy hại, đặc biệt đối với giới trẻ và xã hội nói chung.

Từ phân tích trên, đại biểu đề nghị cần rà soát xem có hay không các hoạt động vận động hành lang (lobby) nhằm hợp thức hóa việc kinh doanh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Đại biểu nói thêm, Bộ Y tế và Bộ Công Thương đều thống nhất quan điểm cấm, trong đó Bộ Công Thương khẳng định nếu Bộ Y tế đề nghị cấm thì Bộ cũng đồng thuận. Quốc hội cũng đã có nghị quyết nêu rõ chủ trương cấm. Vậy tại sao trong dự thảo Luật này, quy định đó lại chưa được đưa vào?

Ngành nghề cấm thì phải đưa vào Luật

Cùng quan điểm, đại biểu Lê Văn Khảm – Đoàn (TP Hồ Chí Minh) cho biết, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 173/2024/QH15, thống nhất chủ trương cấm hoàn toàn việc sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đại biểu cho rằng, nếu quy định cấm này không được đưa vào dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), khi triển khai thực hiện, doanh nghiệp sẽ “nhìn” vào Luật, mà trong Luật lại không có quy định cấm.

Đại biểu Lê Văn Khảm phát biểu. Ảnh: Quang Phúc

Từ đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ mâu thuẫn này, đồng thời nghiên cứu bổ sung quy định cụ thể trong dự thảo luật để bảo đảm thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết 173, tránh chồng chéo pháp lý.

Bên cạnh đó, đại biểu Lê Văn Khảm nhấn mạnh, trong phần giải trình của Chính phủ có dẫn ý kiến của Hội đồng Kinh doanh ASEAN - Hoa Kỳ, cho rằng thuốc lá nung nóng có nhiều loại: Có loại hoàn toàn sử dụng nguyên liệu là thuốc lá (chứa nicotin), có loại không có nicotin hoặc sử dụng chất khác. Họ lập luận rằng, nếu thuốc lá nung nóng được sản xuất hoàn toàn từ nguyên liệu thuốc lá thì nên được quản lý như thuốc lá truyền thống.

Tuy nhiên, ông Lê Văn Khảm khẳng định, khi Quốc hội đã có chủ trương cấm thuốc lá nung nóng thì điều đó xuất phát từ quan điểm nhất quán là không khuyến khích việc sử dụng thuốc lá nói chung, đặc biệt là trong giới trẻ. Thuốc lá nung nóng là sản phẩm mới, và đây chính là thời điểm chúng ta có thể kiểm soát ngay từ đầu. Vì vậy, việc không quy định rõ ràng, cụ thể trong Luật lần này có thể dẫn đến không đạt được mục tiêu kiểm soát sử dụng thuốc lá, đồng thời gây ra mâu thuẫn trong hệ thống pháp luật.

Đồng quan điểm, đại biểu Lê Hoàng Anh (Đoàn Gia Lai) kiến nghị cần bổ sung vào Điều 6 – Quy định Ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh đối với việc đầu tư kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đại biểu phân tích, việc Dự thảo Luật hiện nay chỉ đưa thuốc lá truyền thống vào danh mục kinh doanh có điều kiện, mà lại bỏ ngỏ, không quy định cấm tuyệt đối đầu tư kinh doanh đối với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng là một bước thụt lùi về chính sách, tiềm ẩn thảm họa, vượt ra ngoài khuôn khổ y tế thông thường, đã trở thành vấn đề an ninh, trật tự xã hội...

Nguồn:https://laodong.vn/thoi-su/de-nghi-ra-soat-hien-tuong-lobby-de-hop-thuc-hoa-kinh-doanh-thuoc-la-dien-tu-nung-nong-1607430.ldo