Kiến nghị về cơ chế thực hiện Dự án thành phần 4

Chiều 19/9, đồng chí Nguyễn Thế Phước - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ngành đã tham dự Hội nghị trực tuyến do Ban Quản lý dự án Đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng tổ chức, nhằm trao đổi, nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai dự án và tình hình giải ngân kế hoạch vốn năm 2025.

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là dự án giao thông trọng điểm quốc gia, dự kiến khởi công vào ngày 19/12/2025. Riêng đoạn qua địa bàn tỉnh Lào Cai dài hơn 143 km, ảnh hưởng đến 12 xã, phường. Tổng kinh phí giải phóng mặt bằng ước tính là 8.229 tỷ đồng, tác động đến khoảng 6.694 hộ dân, trong đó 2.187 hộ cần tái định cư.

Lãnh đạo các sở, ngành tham dự hội nghị tại điểm cầu Lào Cai.

Để chủ động, tỉnh Lào Cai đã ứng trước 590 tỷ đồng từ ngân sách cho công tác giải phóng mặt bằng và đã giải ngân được 145,5 tỷ đồng (tính đến ngày 18/9/2025). Tuy nhiên, quá trình triển khai đang gặp nhiều vướng mắc, đặc biệt là về cơ chế thực hiện các dự án thành phần.

Theo Quyết định số 1038/QĐ-BXD của Bộ Xây dựng, trên địa bàn tỉnh Lào Cai được chia làm 02 dự án thành phần, bao gồm:

Dự án thành phần 4: Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc địa phận tỉnh Lào Cai (cũ), bao gồm các xã, phường: Lào Cai, Cam Đường, Bảo Thắng, Bảo Hà, Gia Phú, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 3.610 tỷ đồng.

Dự án thành phần 5: Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc địa phận tỉnh Yên Bái (cũ), bao gồm các xã: Âu Lâu, Quy Mông, Xuân Ái, Mậu A, Tân Hợp, Đông Cuông, Châu Quế, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 4.590 tỷ đồng.

Trong khi Dự án thành phần 5 đang được triển khai thuận lợi do được phê duyệt thành một dự án độc lập, giao cho một chủ đầu tư duy nhất, thì Dự án thành phần 4 lại đang gặp vướng mắc lớn. Nguyên nhân là do trước đây, UBND tỉnh Lào Cai (cũ) đã giao cho nhiều huyện, thành phố làm chủ đầu tư các dự án tái định cư và bồi thường riêng lẻ. Trong khi đó, Quyết định 1038 lại quy định chỉ có một dự án thành phần 4, dẫn đến xung đột về cơ chế, khiến các chủ đầu tư đang triển khai dở dang gặp khó khăn, đồng thời tỉnh chưa thể cung cấp thông tin tài khoản để tiếp nhận vốn kế hoạch năm 2025 và 2026.

Bên cạnh đó, việc đơn vị tư vấn thiết kế tiếp tục thay đổi tim tuyến, ranh giới giải phóng mặt bằng và vị trí nhà ga cũng buộc các địa phương phải rà soát, thực hiện lại công tác giải phóng mặt bằng tại nhiều khu vực, ảnh hưởng đến tiến độ chung.

Đồng chí Nguyễn Thế Phước - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Thế Phước - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đã nêu rõ các kiến nghị của tỉnh. Về cơ chế thực hiện, đồng chí nhấn mạnh: Đối với Dự án thành phần 4 trên địa bàn Lào Cai (cũ), do không còn phù hợp với Quyết định 1038, chúng tôi rất mong muốn Ban Quản lý Dự án Đường sắt và Bộ Xây dựng xem xét. Nếu điều chỉnh được Quyết định 1038 thì tốt nhất, nếu không thì cho phép tỉnh tiếp tục triển khai với các chủ đầu tư như cũ nhưng phải có hướng dẫn cụ thể để đảm bảo tính thống nhất và đúng pháp luật".

Về nhu cầu vốn, đồng chí cho biết thêm: "Trước đây tỉnh đã có văn bản đăng ký vốn. Hiện nay, chúng tôi đã cập nhật lại toàn bộ các dự án về tái định cư cũng như giải phóng mặt bằng trên địa bàn và đăng ký lại tổng thể nhu cầu vốn cho cả hai dự án thành phần để phù hợp với tình hình thực tế".

Cuối cùng, tỉnh kiến nghị các cơ quan trung ương sớm hoàn thành hồ sơ nghiên cứu khả thi, bàn giao mốc giải phóng mặt bằng chính thức để địa phương có cơ sở đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo mục tiêu khởi công dự án vào cuối năm nay.

Nguồn: https://baolaocai.vn/kien-nghi-ve-co-che-thuc-hien-du-an-thanh-phan-4-post882462.html