Làm sao để tăng minh bạch, cải thiện chất lượng bữa ăn bán trú?

Hồi chuông từ vụ ngộ độc tập thể do suất ăn bán trú

Mới đây, sau bữa ăn sáng tại trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Kim Thủy (Kim Ngân, Quảng Trị) có 40 học sinh nghi bị ngộ độc thực phẩm. Kết quả xét nghiệm của Viện Pasteur Nha Trang cho thấy một trong bốn mẫu thức ăn dương tính với vi khuẩn Bacillus cereus, tác nhân gây ngộ độc thực phẩm cấp tính. Hay vụ việc gây xôn xao khi phụ huynh trường Tiểu học Cự Khê (xã Bình Minh, Hà Nội) phát hiện bếp ăn bán trú có thịt bốc mùi, trứng cút chảy nước. Vụ việc chỉ bị phát hiện khi phụ huynh chủ động kiểm tra đột xuất bếp ăn bán trú này. Chị Đ. H. B., phụ huynh lớp 2 lo lắng: Chất lượng suất ăn bán trú không đảm bảo có thể đã diễn ra trong thời gian dài. Nếu không có buổi kiểm tra đột xuất của phụ huynh, không biết con chúng tôi đã phải ăn gì? Sao họ lại có thể nhẫn tâm với trẻ nhỏ như vậy. Chất lượng suất ăn cho các con không đảm bảo vệ sinh, sẽ không có ai an tâm khi gửi con đến trường. "Thực phẩm có thể thay, nhưng niềm tin thì không thể", chị B. nói.

Những vụ việc ngộ độc tập thể tại các trường học xảy ra thời gian qua vẫn như "bề nổi của tảng băng chìm" về chất lượng vệ sinh thực phẩm của suất ăn bán trú. Thực tế cho thấy, việc kiểm soát chất lượng thực phẩm ở các trường học chưa được thực hiện nghiêm túc. Điều này khiến phụ huynh hoài nghi về trách nhiệm của các cơ quan chức năng và nhà trường trong việc đảm bảo chất lượng bữa ăn bán trú cho học sinh. Theo các bậc phụ huynh, đảm bảo chất lượng bữa ăn bán trú không chỉ là trách nhiệm của nhà trường mà còn là nhiệm vụ chung của chính quyền, các cơ quan chức năng và cả phụ huynh.

Bữa ăn bán trú luôn là mối quan tâm lớn của các bậc phụ huynh và nhà trường

Chị Nguyễn Mỹ Linh (có con học tại trường Tiểu học Nam Trung Yên, Hà Nội) chia sẻ: "Công tác tổ chức ăn bán trú cho học sinh tại ngôi trường con tôi học có sự tham gia của đại diện phụ huynh cũng như mọi thông tin liên quan đến công tác ăn bán trú của học sinh đều được thông tin đầy đủ đến phụ huynh. Điều này giúp các phụ huynh yên tâm, tin tưởng hơn khi cho con ăn bán trú tại trường". Tuy nhiên, chỉ quan sát bằng mắt thường, với phụ huynh không có chuyên môn sẽ không giải quyết được gốc của vấn đề. Theo đó, vị phụ huynh này đề xuất: Cơ quan chức năng cần triển khai các biện pháp kiểm tra, giám sát chặt chẽ nguồn cung thực phẩm. Đồng thời thiết lập quy trình kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu tiếp nhận, chế biến đến phục vụ. Đặc biệt, các đơn vị cung cấp thực phẩm phải tuân thủ đầy đủ quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo đảm bữa ăn của học sinh an toàn, dinh dưỡng.

Mời phụ huynh đến giám sát chất lượng bữa ăn tại trường

Liên quan đến vấn đề bảo đảm bữa ăn bán trú cho học sinh, bà Trần Thị Hương, Hiệu trưởng trường Tiểu học Vạn Bảo (Hà Đông, Hà Nội) cho biết: "Hơn 6 năm qua, nhà trường tạo niềm tin và sự minh bạch trong bữa ăn học đường. Thông tin bữa ăn được nhà trường công khai, cập nhật từng ngày các nhóm zalo phụ huynh và đăng tải trên website của trường. Ngoài ra, nguồn gốc thực phẩm, quy trình vệ sinh, tiệt trùng đồ dùng trong bếp trước và sau khi sử dụng được thông báo và lấy ý kiến trong cuộc họp phụ huynh. Đặc biệt, nhà trường tạo điều kiện tối đa cho phụ huynh tham gia giám sát bữa ăn học đường".

Phụ huynh có thể đến bất kỳ khung giờ nào, tham gia giám sát mọi khâu từ nhận, kiểm tra chất lượng thực phẩm đầu vào cho đến việc giám sát quy trình chế biến và có thể cùng con ăn tại trường. Tuy nhiên khi tham gia giám sát bữa ăn phụ huynh phải tuân thủ những quy tắc nhất định như: mặc đồ bảo hộ, đi dép dành riêng cho khu bếp ăn, khử khuẩn vệ sinh tay chân trước khi vào khu vực bếp ăn nhà trường, không mang theo bất kỳ vật dụng gì vào bếp để đảm bảo an toàn vệ sinh". Theo bà Trần Thị Hương việc công khai và để phụ huynh tham gia giám sát bữa ăn bán trú cho học sinh giúp họ yên tâm hơn, bởi con học và trực tiếp ăn tại trường, thì phụ huynh có quyền và nên tham gia giám sát, kiểm tra, đánh giá chất lượng bữa ăn. Các trường nên để phụ huynh tham gia công tác giám sát bữa ăn bán trú".

Cùng quan điểm, bà Ngô Thị Thúy Liễu, Hiệu trưởng trường Tiểu học Phú Cát, thành phố Huế, cho rằng: "Hằng ngày, nhà trường kiểm tra chặt chẽ chất lượng thực phẩm đầu vào và chế biến đúng quy trình; bố trí nhân viên y tế phụ trách giám sát chất lượng bữa ăn bán trú. Vì công tác bán trú là vấn đề liên quan đến bữa ăn của học sinh, nên phụ huynh cần được quyền biết thông tin và được quyền cùng tham gia vào quá trình lựa chọn nhà cung cấp bữa ăn. Đó là việc các nhà trường phải làm".

Cũng theo Hiệu trưởng trường Tiểu học Phú Cát, từ nhiều năm nay, công tác tổ chức bữa ăn học đường tại trường luôn có sự tham gia của đại diện cha mẹ học sinh. Phụ huynh trực tiếp tham gia vào giám sát công tác tổ chức bữa ăn học đường, buổi sáng phụ huynh nhận đầu vào thực phẩm cùng với ban giám hiệu, đại diện giáo viên nhà trường, nhằm đảm bảo chất lượng thực phẩm cho bữa ăn của các con. Với phụ huynh, khi được trực tiếp có mặt tại bếp ăn, tận tay kiểm tra nguồn gốc thực phẩm và giám sát quy trình chế biến, giúp họ có niềm tin hơn rất nhiều so với những bản cam kết hay những lời hứa từ nhà trường, đơn vị cung cấp thực phẩm. Con cái của họ là những người trực tiếp sử dụng bữa ăn trong trường nên phải có trách nhiệm và nỗi lo là điều dễ hiểu. "Thay vì nghi ngờ, phụ huynh có thể đồng hành cùng nhà trường xây dựng bữa ăn bán trú an toàn", vị hiệu trưởng này nói.

Năm học 2025-2026, khoảng 768.000 học sinh tiểu học công lập và tư thục trên địa bàn thành phố Hà Nội sẽ được hỗ trợ bữa ăn bán trú. Theo đó, học sinh đang học tại cơ sở giáo dục ở miền núi và xã thuộc bãi giữa sông Hồng được hỗ trợ 30.000 đồng/em/ngày; Học sinh tiểu học đang theo học tại cơ sở giáo dục trên địa bàn còn lại được hỗ trợ 20.000 đồng/em/ngày.

Trường hợp phụ huynh và nhà trường thống nhất mức tiền ăn cao hơn so với mức nhà nước hỗ trợ thì phần chênh lệch sẽ thu của người học (đảm bảo mức ăn tối thiểu là 30.000 đồng/em/ngày).

Việc hỗ trợ áp dụng với học sinh tiểu học đang học tại các cơ sở giáo dục ở Hà Nội, tự nguyện tham gia sử dụng dịch vụ bán trú (không bao gồm cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài).

Theo tính toán, dự kiến kinh phí hỗ trợ bữa ăn bán trú cho 100% học sinh tiểu học năm học 2025-2026 là hơn 3.000 tỉ đồng (công lập 2.824 tỉ đồng; tư thục 239 tỉ đồng).

Nguồn: https://phunuvietnam.vn/lam-sao-de-tang-minh-bach-cai-thien-chat-luong-bua-an-ban-tru-20251120154348424.htm