Lo ngại quy định lưu trữ video livestream tạo chi phí lớn cho doanh nghiệp

DNVN - Theo đại biểu Quốc hội, việc quy định các nền tảng thương mại điện tử phải lưu trữ toàn bộ dữ liệu livestream trong ít nhất 1 năm kể từ thời điểm bắt đầu truyền phát vượt xa khả năng của nhiều doanh nghiệp Việt, nhất là doanh nghiệp nhỏ, startup trong lĩnh vực công nghệ thông tin.

Chiều ngày 13/11, thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thương mại điện tử (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đã quan tâm đến hoạt động livestream bán hàng. Nhiều ý kiến cho rằng cần có quy định chặt chẽ hơn để bảo vệ người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em, đồng thời làm rõ trách nhiệm của tất cả các bên liên quan, từ người bán, người livestream đến các nền tảng mạng xã hội.

Lo ngại tăng chi phí cho doanh nghiệp

Nhiều đại biểu đã góp ý về quy định tại Khoản 6 Điều 21, yêu cầu các nền tảng phải lưu trữ toàn bộ dữ liệu livestream trong ít nhất 1 năm kể từ thời điểm bắt đầu truyền phát.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng) cho rằng nên cân nhắc quy định này. Lý do là các video livestream thường có dung lượng rất lớn, thực tế có những phiên live bán hàng có thời gian lên tới vài ngày, mỗi ngày trên một nền tảng thương mại điện tử đều diễn ra rất nhiều phiên livestream.

"Do đó, việc yêu cầu lưu trữ hình ảnh, âm thanh của tất cả các phiên livestream trong thời gian ít nhất một năm sẽ kéo theo chi phí rất lớn đối với doanh nghiệp kinh doanh nền tảng thương mại điện tử. Yêu cầu này vượt xa khả năng của nhiều doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ, các doanh nghiệp startup trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Từ đó tạo nên thách thức cạnh trạnh giữa các nền tảng thương mại điện tử của Việt Nam với các nền tảng thương mại điện tử quốc tế xuyên biên giới có nguồn lực vượt trội", đại biểu nêu.

Đồng thời, theo bà Nga, việc lưu trữ các video sẽ kéo theo vấn đề về bảo mật dữ liệu cá nhân, rủi ro rò rỉ thông tin. Vì vậy, đối với nội dung này đại biểu đề nghị quy định cho phép lưu trữ có chọn lọc theo loại hàng hóa bán tại các phiên livestream, mức độ rủi ro về khiếu nại của người mua sau phiên livestream; không áp dụng yêu cầu lưu trữ tràn lan và cào bằng đối với tất cả các phiên livestream, các loại hàng hóa.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng).

Bên cạnh đó, có thể cho phép chủ quản nền tảng thương mại điện tử sử dụng bản ghi tóm tắt để lưu trữ thay vì lưu giữ toàn bộ video và bổ sung quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong quá trình lưu trữ.

Ngược lại, theo đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy và Nguyễn Tâm Hùng (TP Hồ Chí Minh), thời hạn lưu trữ 1 năm là chưa đủ và đề nghị mở rộng lên tối thiểu 2 năm để bảo đảm có đủ bằng chứng khi xảy ra tranh chấp kéo dài.

Các đại biểu cũng đề nghị luật phải quy định rõ nghĩa vụ cung cấp bản ghi, bình luận, bằng chứng chốt đơn cho người tiêu dùng hoặc cơ quan quản lý khi có yêu cầu.

Về xử lý vi phạm, các đại biểu đều thống nhất cần có cơ chế thực hiện rõ ràng. Cần quy định cụ thể về hình thức yêu cầu (văn bản hay xác thực điện tử) và thời hạn mà các bên phải thực hiện việc ngăn chặn, gỡ bỏ nội dung vi phạm theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, tránh tình trạng thực hiện không thống nhất, gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp.

"Vùng trống" cần được lấp đầy

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga chỉ ra rằng, livestream bán hàng hiện đã vượt ra khỏi khuôn khổ thương mại đơn thuần để trở thành một dạng nội dung giải trí, thu hút lượng lớn người xem, trong đó có không ít trẻ em và trẻ vị thành niên. Tuy nhiên, dự thảo luật hiện vẫn còn "vùng trống" khi chưa có quy định riêng để bảo vệ nhóm đối tượng dễ bị tổn thương này.

"Để bảo vệ trẻ em trước những livestream có nội dung không phù hợp, giới thiệu sản phẩm không đúng lứa tuổi, thậm chí độc hại, tôi đề nghị luật cần bổ sung quy định yêu cầu nền tảng thương mại điện tử phải kiểm soát, phân loại nội dung livestream theo độ tuổi và hiển thị cảnh báo", bà Nga đề xuất.

Đại biểu cũng đề xuất có cơ chế báo cáo, phối hợp giữa nền tảng và cơ quan quản lý để gỡ bỏ nhanh những nội dung vi phạm thuần phong mỹ tục, gây hại cho trẻ em.

Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (đoàn Tây Ninh).

Nhấn mạnh tình trạng quảng cáo sai sự thật, bán hàng giả, hàng kém chất lượng, đặc biệt khi có sự tham gia của người nổi tiếng, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (đoàn Tây Ninh) nêu, dù dự thảo đã xác định trách nhiệm của 3 chủ thể chính (người bán, người livestream, nền tảng), nhưng vẫn còn nhiều khoảng trống khi đối chiếu với thực tế.

Bà Thúy chỉ ra các vấn đề cụ thể: chưa có cơ chế kiểm soát trước khi phát sóng đối với các mặt hàng ảnh hưởng sức khỏe; chưa có cơ chế xử lý riêng khi người livestream quảng cáo "vượt quá" nội dung đã được xác nhận; và nền tảng mới chỉ bị ràng buộc về nghĩa vụ gỡ bỏ nội dung vi phạm mà chưa có quy định về kiểm soát thuật toán "seeding ảo" để thao túng niềm tin người mua.

Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị luật cần phân định rõ vai trò và trách nhiệm của từng chủ thể. Trong đó, người bán chịu trách nhiệm chính về chất lượng, nguồn gốc hàng hóa. Người livestream chịu trách nhiệm trong phạm vi nội dung mà họ trình bày, quảng cáo. Còn nền tảng thương mại điện tử chịu trách nhiệm khi không thực hiện các biện pháp kỹ thuật theo quy định, chứ không phải trở thành "cơ quan thẩm định quảng cáo".

Về vấn đề này, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho biết, chủ quản nền tảng và người tiếp thị trung gian phải có trách nhiệm nắm rõ thông tin về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm trước khi livestream. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc cấp phép cho hoạt động livestream bán hàng và phải có chế tài nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm.

Nguyệt Minh

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/chuyen-doi-so/lo-ngai-quy-dinh-luu-tru-video-livestream-tao-chi-phi-lon-cho-doanh-nghiep/20251113053811039