Nợ xấu leo thang đáng lo
Ngân hàng Nhà nước cho biết, tình trạng nợ xấu đang gia tăng mạnh trở lại. Đến tháng 1/2025, tỷ lệ nợ xấu nội bảng đã lên tới 4,3%. Điều đáng lo ngại là, trong khi nợ xấu tăng nhanh, tiến độ xử lý nợ lại chậm lại đáng kể.
Theo báo cáo từ Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, trong hai tháng đầu năm 2025, nợ xấu đã tăng thêm khoảng 34.000 tỷ đồng, trong khi lượng nợ xấu được xử lý chỉ đạt khoảng 15.000 tỷ đồng, phần lớn nhờ vào việc các tổ chức tín dụng trích dự phòng rủi ro để xử lý.
“Vì vậy, nguồn lực xử lý nợ xấu chủ yếu đến từ dự phòng rủi ro của các tổ chức tín dụng, điều này gây tác động tiêu cực đến kết quả kinh doanh của các ngân hàng, đồng thời làm giảm khả năng hỗ trợ doanh nghiệp. Dòng tiền không thể luân chuyển, gây ảnh hưởng đến thanh khoản, nếu không được xử lý kịp thời,” ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, nhận định.
Các ngân hàng thương mại cũng phản ánh rằng, việc chưa luật hóa quyền thu giữ tài sản đảm bảo của tổ chức tín dụng (theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 về xử lý nợ xấu) đã khiến một số khách hàng không chịu trả nợ. Mặc dù các ngân hàng có quyền khởi kiện, nhưng hiệu quả thực tế lại rất hạn chế.
Báo cáo của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam chỉ ra rằng, dù có nhiều bản án đã có hiệu lực thi hành, nhưng qua 27 - 28 lần thi hành án, đấu giá, phát mại tài sản, vẫn không thể xử lý được vì vướng mắc trong Luật Đất đai. Trong hơn 40.000 vụ việc đã có hiệu lực thi hành, chỉ có 15% được giải quyết trong năm 2024, với số tiền thu hồi thấp hơn nhiều so với yêu cầu.
Ngoài ra, theo ông Đào Mạnh Kháng, Chủ tịch HĐQT ABBank, một khó khăn nữa là việc chuyển các vụ án từ cấp huyện xuống cấp xã, dẫn đến tiến độ thu hồi nợ bị chậm. Ngân hàng hiện đang kiến nghị và đề xuất các cơ chế phối hợp với chính quyền địa phương để tháo gỡ khó khăn.
Ông Trần Minh Bình, Chủ tịch HĐQT VietinBank, nhận định rằng, nợ xấu và nợ tiềm ẩn có thể tiếp tục gia tăng trong năm 2025. Vì vậy, Ngân hàng đang chủ động kiểm soát và phân luồng sớm các khoản nợ có dấu hiệu rủi ro.
Luật hóa Nghị quyết số 42/2017/QH14 phải bảo vệ cả con nợ lẫn chủ nợ
Chính phủ mới đây đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng 2024. Dự thảo này nhằm đưa một số quy định của Nghị quyết 42/2017/QH14 vào luật, bao gồm quy định về quyền thu giữ tài sản bảo đảm, kê biên tài sản bảo đảm của bên phải thi hành án, và hoàn trả tài sản bảo đảm là vật chứng trong các vụ án hình sự.
Ông Nguyễn Quốc Hùng nhận định rằng, việc sửa đổi này không chỉ tạo thuận lợi cho các ngân hàng trong việc thu hồi nợ, mà còn gửi đi một thông điệp cảnh tỉnh, yêu cầu người vay phải có trách nhiệm trả nợ, đồng thời xóa bỏ thói quen tìm cách không trả nợ, né tránh việc bàn giao tài sản bảo đảm, hay xin miễn lãi, thậm chí dùng việc vay để trả nợ gốc mà vẫn né tránh việc trả lãi, trong khi tài sản bảo đảm lại rất lớn.
Tuy nhiên, nhiều đại biểu Quốc hội cũng bày tỏ quan ngại và nhấn mạnh cần thận trọng để bảo vệ quyền lợi cả của chủ nợ và con nợ. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, theo quy định hiện hành của pháp luật dân sự, quyền thu giữ tài sản bảo đảm của tổ chức tín dụng không phải là quyền tự động, mà phải được quy định rõ ràng trong hợp đồng tín dụng đã được các bên ký kết. Do đó, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đồng thuận với việc quy định quyền thu giữ tài sản bảo đảm đối với khoản nợ xấu.
Tuy nhiên, các ý kiến cũng đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu và bổ sung các quy định cần thiết để đảm bảo rằng quá trình thu giữ tài sản bảo đảm sẽ được thực hiện công khai, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị thu giữ tài sản cũng như các bên có liên quan.
Một số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị xem xét kỹ lưỡng việc trao quyền thu giữ tài sản bảo đảm đối với khoản nợ xấu, cho rằng việc này có thể dẫn đến việc "hành chính hóa" quan hệ dân sự và nếu việc thu giữ tài sản bảo đảm không thông qua phán quyết của tòa án, sẽ tiềm ẩn nguy cơ xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người dân nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ.
Nguồn: https://baodaknong.vn/no-xau-leo-thang-ngan-hang-siet-chat-kiem-soat-dong-tin-dung-250763.html
Bình luận (0)