Thăm nhà tưởng niệm người nhạc sĩ của 'Việt Nam quê hương tôi'

Bức tượng nhạc sĩ Đỗ Nhuận trưng bày tại nhà lưu niệm.

Ngôi nhà tọa lạc trong một ngõ nhỏ trên mảnh đất của gia đình nhạc sĩ ở thôn Hoạch Trạch, xã Đường An (Hải Phòng). Bên cạnh ngôi nhà là nhà thờ họ Đỗ của dòng họ nhạc sĩ Đỗ Nhuận.

Ông Đỗ Văn Tề, em họ của nhạc sĩ cho biết: Nhà tưởng niệm vốn là ngôi nhà của gia đình nhạc sĩ được xây dựng cách đây hàng chục năm, được cấp kinh phí và tôn tạo trong năm 2022.

Ngôi nhà ngói 5 gian hiên tây vốn có của gia đình, hệ mái theo kiến trúc truyền thống với vì kèo, hoành, rui, đấu sen, thượng lương bằng gỗ khá đẹp. Bên nhà lưu niệm là khu vực tiếp khách đến tham quan nghỉ chân, uống nước, cạnh đó là giếng nước, hàng cau, cây cảnh xanh mát, mở ra không gian yên bình chốn quê nhà.

Nhiều học sinh đến đây tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp của nhạc sĩ Đỗ Nhuận.

Bên trong ngôi nhà, hàng trăm hiện vật đã “kể chuyện” về tuổi thơ, cuộc đời hoạt động cách mạng và cống hiến cho âm nhạc của nhạc sĩ Đỗ Nhuận.

Nhạc sĩ Đỗ Nhuận sinh ngày 10/12/1922 tại thôn Hoạch Trạch, còn gọi là làng Vạc. Tuổi thơ ông lớn lên tại Hải Phòng, được tiếp xúc với những nhân vật đem đến cho ông niềm đam mê âm nhạc. Đến năm 14 tuổi, ông tự học âm nhạc dân tộc và sử dụng thành thạo nhiều nhạc cụ như sáo trúc, tiêu, đàn nguyệt, đàn tứ, đàn bầu.

Năm 18 tuổi, ông sáng tác ca khúc đầu tay “Trưng Vương”. Ca khúc ngay sau đó đã được phổ biến rộng rãi trong giới thanh niên, học sinh. Những hình ảnh về giai đoạn này được tái hiện trong 1 khu vực, giúp du khách tham quan hình dung ra không gian sống của nhạc sĩ, nơi vun đắp tâm hồn âm nhạc đầy rung cảm, tha thiết với đất nước, con người nơi ông.

Năm 1943, vì in và trải truyền đơn tuyên truyền cho cách mạng, ông bị bắt và giam tại nhà lao Hải Dương. Sau đó, ông bị chuyển đến nhà tù Hỏa Lò, rồi bị đày lên Sơn La. Tại nhà tù Sơn La, ông đã gặp những nhà cách mạng đàn anh và được phân công tham gia tờ “Suối Reo” - tờ báo bí mật của nhà tù Sơn La và tiếp tục sáng tác nhiều ca khúc cách mạng.

Sau khi được trả tự do, ông đã tiếp tục sáng tác nhiều ca khúc cách mạng nổi tiếng. Sự nghiệp sáng tác rực rỡ nhất của nhạc sĩ Đỗ Nhuận là những năm kháng chiến chống Mỹ. Những tác phẩm của ông ra đời trong bom đạn chiến tranh đã khích lệ quân và dân ta bảo vệ vững chắc miền Bắc xã hội chủ nghĩa và chi viện cho chiến trường miền Nam.

Tên tuổi nhạc sĩ Đỗ Nhuận được người yêu âm nhạc biết đến qua nhiều ca khúc nổi tiếng như: Nhớ chiến khu, Tiếng súng Nam Bộ, Tiếng hát đầu quân, Chiến thắng Điện Biên, Hành quân xa, Việt Nam quê hương tôi… Trong đó có những bài hát bất hủ như Hành quân xa với câu hát nổi tiếng “Đời chúng ta đâu có giặc là ta cứ đi”.

Năm 1955, chùm ca khúc liên quan đến Chiến thắng Điện Biên Phủ của ông đã được nhận giải nhất của Hội Văn nghệ Việt Nam.

Qua cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của mình, nhạc sĩ Đỗ Nhuận là người chiến sĩ kiên cường, người chiến sĩ kiên trung trên mặt trận văn hóa - văn nghệ.

Với công lao to lớn đóng góp cho cách mạng, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý: Huân chương Độc lập hạng nhì, Huân chương Chiến sĩ hạng nhì, Huân chương Chiến thắng hạng nhất, được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh (đợt 1 năm 1996)…

Không gian nhà tưởng niệm trưng bày nhiều hiện vật quý gắn với cuộc đời nhạc sĩ.

Những giai đoạn sau của cuộc đời nhạc sĩ được tái hiện đầy đủ trong các khu vực trưng bày của nhà tưởng niệm như giai đoạn học tập âm nhạc tại Nhạc viện Tchaikovsky - Matxcova; giai đoạn ông là Tổng thư ký đầu tiên của Hội Nhạc sĩ Việt Nam; những phần thưởng cao quý ông được Đảng và Nhà nước trao tặng…

Trong suốt sự nghiệp sáng tác, ông cho ra đời gần 100 tác phẩm thuộc các thể loại ca khúc, nhạc kịch, nhạc khí, kịch múa rối, nhạc nền cho phim… Ông là một trong những nhạc sĩ tiên phong của âm nhạc cách mạng, cánh chim đầu đàn của nền tân nhạc Việt Nam. Nhà lưu niệm đã lưu giữ nhiều hiện vật, tư liệu quý như đàn piano ông sử dụng đến lúc qua đời, tấm băng tang nhạc sĩ Đỗ Nhuận đeo trong thời gian Quốc tang Chủ tịch Hồ Chí Minh, máy ảnh ông sử dụng trong thời gian học tập tại nước ngoài, con dấu, máy đo tốc độ âm nhạc, một số huân, huy chương…

Nói về căn nhà tưởng niệm, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, con trai nhạc sĩ Đỗ Nhuận xúc động: “Căn nhà lưu giữ những kỷ vật của cha mình, tôi vô cùng hạnh phúc, tự hào về những lao động miệt mài của ông. Đây là một công trình mang giá trị tinh thần lớn và quý giá đối với gia đình”.

Hiện nay, nhà tưởng niệm nhạc sĩ Đỗ Nhuận là điểm đến thú vị trên hành trình khám phá mảnh đất và con người Hải Phòng, nhất là khi thành phố đang phấn đấu trở thành "Thành phố Âm nhạc".

THU HƯƠNG

Nguồn: https://baohaiphong.vn/tham-nha-tuong-niem-nguoi-nhac-si-cua-viet-nam-que-huong-toi-526937.html