Chính quyền 2 cấp Đà Nẵng “thử thách” qua đợt mưa lũ lịch sửBài 3: Quyết định táo bạo cứu cả thôn thoát khỏi thảm họa sạt lở đất

Trong đợt mưa lũ lịch sử vừa qua, giữa dòng nước cuộn xiết và những ngôi làng bị cô lập, đã có những mệnh lệnh được đưa ra bằng trách nhiệm và bản lĩnh của người đứng đầu chính quyền cơ sở. Từ việc khẩn cấp dời dân giữa đêm ở vùng cao A Vương đến “lệnh phá nóc” cứu người giữa dòng lũ Xuân Diệm, những quyết định cấp thời ấy đã cứu hàng trăm sinh mạng, khẳng định sức mạnh của chính quyền cơ sở khi được trao quyền tự chủ và dám hành động vì dân.

Cứu cả ngôi làng từ lệnh di dân khẩn cấp trong đêm

Chỉ ít ngày sau đợt lũ quét kinh hoàng, khi trở lại thôn Atếêp (xã A Vương, phía Tây thành phố Đà Nẵng), nhiều người vẫn chưa hết bàng hoàng. Toàn bộ khu dân cư cũ nằm dưới chân taluy dương đã bị đất đá vùi lấp. Chậm trễ hơn một ngày, có lẽ nơi đây đã trở thành “Làng Nủ thứ hai” - thảm kịch từng khiến hàng chục người thương vong ở Lào Cai cách đây một năm.

Thôn Atếêp có 71 hộ với 320 nhân khẩu, phân bố trên ba mặt bằng dân cư. Năm 2022, chính quyền địa phương đã san ủi thêm mặt bằng mới để bố trí tái định cư cho các hộ có nguy cơ cao. Tuy nhiên, đến cuối tháng 10 năm nay, vẫn còn hơn 10 hộ chưa kịp di dời. Ngày 27/10, khi theo dõi lượng mưa và nhận thấy địa hình xuất hiện nhiều vết nứt, lãnh đạo xã đã họp khẩn Ban chỉ huy phòng thủ dân sự để kiểm tra, đánh giá nguy cơ sạt lở.

Quyết định di dời dân khẩn cấp đã cứu cho Atếêp (xã A Vương) một thảm họa "Làng Nủ thứ hai".

Chủ tịch UBND xã A Vương Bríu Quân kể lại: khi đi kiểm tra thực địa, chúng tôi thấy sườn núi đã xuất hiện dòng thấm và bùn chảy; nếu không di dời ngay, nguy cơ sạt lở, vùi làng rất lớn. Qua bàn bạc, Ban chỉ huy phòng thủ dân sự xã thống nhất triển khai phương án di dời khẩn cấp, không đợi chỉ đạo cấp trên. Ngay trong chiều tối hôm đó, cán bộ xã và lực lượng dân quân đã có mặt tại thôn, vận động, hỗ trợ người dân thu dọn tài sản, di chuyển đến khu mặt bằng mới hoặc nhà người thân ở vị trí cao hơn. Chỉ sau chưa đầy 24 giờ, vào đêm 28/10, trận mưa lớn kéo dài đã khiến toàn bộ khu vực này sụp xuống.

“Trận mưa lũ vừa rồi đã gây sạt lở, trượt đất từ phía xa, lấp toàn bộ mặt bằng dân cư, hư hại nhà cửa, tài sản của người dân. Trận sạt lở "long trời lở đất" này đã giáng xuống mặt bằng thôn nhỏ bé không khác gì trận lở ở làng Nủ (Lào Cai) trước đây. Thật may mắn là chúng tôi đã kịp di dời người dân”, ông Quân vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhớ lại thời điểm ấy.

Bản làng tan hoang sau mưa lũ, sạt lở đất.

Những ngày sau đó, tuyến đường vào Atếêp bị chia cắt hoàn toàn. Phải gần một tuần sau, đoàn công tác xã mới tiếp cận được hiện trường, mang theo gạo, mì tôm, cá khô, chăn màn và áo ấm tiếp tế cho người dân. Lãnh đạo xã khẳng định: “Việc nhận diện sớm rủi ro, chủ động di dời dân trước khi xảy ra sạt lở đã giúp bảo đảm an toàn tuyệt đối về người. Dù thiệt hại lớn về tài sản, nhưng toàn bộ dân làng đều an toàn”. Từ quyết định táo bạo và kịp thời đó, thôn Atếêp được nhắc đến như một minh chứng điển hình về năng lực điều hành, ứng phó linh hoạt của chính quyền cấp cơ sở khi thiên tai vượt ngoài dự báo.

“Phá nóc” cứu dân giữa biển nước Xuân Diệm

Những ngày này, đội ngũ cán bộ phường Điện Bàn Bắc (thành phố Đà Nẵng) vẫn chưa kịp hồi phục sau những đêm dài chạy lũ. Khi nước lũ trên dòng sông Thu Bồn liên tục dâng cao, nhấn chìm nhiều nhà cửa, ruộng vườn. Nhớ lại quyết định mang tính lịch sử của mình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Điện Bàn Bắc Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, nước lũ bắt đầu dâng cao, vượt đỉnh lũ lịch sử vào từ ngày 28/10. Tình trạng ngập lụt nghiêm trọng: 10/20 tổ dân phố bị cô lập hoàn toàn, 8/20 tổ ngập cục bộ, trong đó tổ dân phố Xuân Diệm với 200 hộ dân bị cô lập hoàn toàn, nhiều gia đình cần cứu trợ khẩn cấp. Giữa đêm mưa lớn, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường cùng Ban chỉ huy phòng thủ dân sự phường đã họp khẩn và thông qua một quyết định cấp bách đó là: “phá nóc” nhà (tháo dỡ phần mái nhà) trong đêm, sẵn sàng tiếp cận để di dời dân đến nơi an toàn.

Tiếp tế lương thực cho những nhà dân bị ngập sâu trong nước lũ.

Thực hiện mệnh lệnh khẩn cấp, trong đêm 29 và rạng sáng 30/10, lực lượng vũ trang TP. Đà Nẵng phối hợp cùng cán bộ phường Điện Bàn Bắc khẩn trương cơ động đến khu phố Xuân Diệm, nơi bị ngập sâu và cô lập do lũ dâng để triển khai công tác cứu hộ.

Mưa vẫn không ngớt, nước lũ tiếp tục dâng cao, dòng chảy xiết khiến việc tiếp cận từng hộ dân vô cùng khó khăn, song các tổ cứu hộ vẫn nỗ lực bám trụ, kiên trì triển khai nhiệm vụ suốt đêm vì bà con đang lo lắng, hoang mang. Đến 4 giờ sáng 30/10, các mũi cứu hộ đã tiếp cận được nhiều cụm dân cư bị cô lập. Người già, phụ nữ và trẻ nhỏ được ưu tiên di chuyển ra khỏi khu vực nguy hiểm.

Ở những điểm ngập gần tới mái nhà, các đơn vị tiến hành "phá nóc", sau đó phối hợp với dân quân cơ sở hỗ trợ người dân di dời tài sản, dựng nơi trú tạm. Ca nô ST-750 và hai xe chuyên dụng được huy động luân phiên vận chuyển người, hàng hóa và nhu yếu phẩm; lương khô, nước uống, áo phao được chuyển khẩn cấp đến từng hộ dân để cầm cự trong khi chờ nước rút. Với phương châm hành động “không để ai bị bỏ lại phía sau”, chính quyền cơ sở và lực lượng vũ trang thành phố nỗ lực từng giờ, từng phút để tiếp cận toàn bộ khu vực bị chia cắt; quyết tâm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho nhân dân, không để xảy ra thiệt hại về người.

“Đó là một quyết định khó khăn nhưng cấp thiết, bởi chỉ có như vậy mới có thể tiếp cận người dân, để di dời đến nơi an toàn. Thời điểm đó, nước lũ đã lên quá nhanh”, Bí thư Đảng ủy phường Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/chinh-quyen-2-cap-da-nang-thu-thach-qua-dot-mua-lu-lich-su-bai-3-quyet-dinh-tao-bao-cuu-ca-thon-thoat-khoi-tham-hoa-sat-lo-dat-10396162.html