Đặc sản chế biến thủ công hút hàng

Món trà bí đao của Cơ sở An Hòa Hưng tại phường Long Hưng, tỉnh Đồng Nai tham gia hoạt động xúc tiến thương mại tại phường Trấn Biên. Ảnh: Bình Nguyên

Các món đặc sản truyền thống của Đồng Nai được chế biến hoàn toàn thủ công, chăm chút tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu đến từng công đoạn chế biến. Chính sự tinh tế và tâm huyết ấy đã làm nên hương vị đặc trưng, khiến người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao để được thưởng thức.

Đây là một thị trường ngách giàu tiềm năng, đang được nhiều nông dân và cơ sở địa phương mạnh dạn đầu tư phát triển, từng bước xây dựng thương hiệu cho những sản phẩm đặc sản thủ công mang đậm bản sắc Đồng Nai.

Món ngon chế biến thủ công đắt hàng

Sản phẩm hạt điều tươi rang củi theo cách thủ công truyền thống của Công ty TNHH hạt điều Hoàng Phú, xã Lộc Tấn, tỉnh Đồng Nai đạt được nhiều chứng nhận về thương hiệu và chất lượng. Sản phẩm được Bộ Công Thương chứng nhận sản phẩm thương hiệu Việt tiêu biểu và đề cử làm đại diện ngành điều Việt Nam tham gia Hội chợ quốc tế Quảng Châu, Trung Quốc năm 2013. Doanh nghiệp này còn được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tặng cúp vàng Tam Nông; Hiệp hội Điều Việt Nam bình chọn là sản phẩm thuộc loại A trong nhóm thực phẩm ăn liền; Hội Liên hiệp Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam chứng nhận Thương hiệu Việt tiêu biểu vì quyền lợi người tiêu dùng…

Ông Hoàng Chuẩn, Giám đốc Công ty TNHH hạt điều Hoàng Phú, xã Lộc Tấn cho biết: Chính vì nhờ chất lượng thơm ngon, chế biến thủ công tỉ mỉ nên giá sản phẩm hạt điều rang củi Hoàng Phú xuất xưởng đã có mức từ 360- 500 ngàn đồng/kg, bán vào các kênh phân phối cao cấp, nhiều nơi khách hàng sẵn sàng trả tiền triệu để mua sản phẩm.

Kể câu chuyện khởi nghiệp chế biến đặc sản hạt điều rang củi thủ công, ông Hoàng Chuẩn, Giám đốc Công ty TNHH hạt điều Hoàng Phú chia sẻ: “Xưa tôi chuyên thu mua nông sản, thấy hạt điều quê mình thơm ngon ít nơi sánh được nhưng sản phẩm chất lượng đều đem đi xuất khẩu. Từ đó, tôi nghĩ đến đầu tư chế biến. Từ cái tâm của mình, tôi muốn làm và gầy dựng thương hiệu hạt điều ngay từ vùng nguyên liệu hạt điều của tỉnh”.

Khởi nghiệp bằng 2 chảo gang rang hạt điều theo cách thủ công truyền thống. Sau này, ông tự chế ra lò rang hạt điều bằng củi, giải pháp này đã nhận giải Sáng tạo kỹ thuật của tỉnh Bình Phước cũ.

Ông Hoàng Chuẩn cho biết: Doanh nghiệp đầu tư sân phơi, kho trữ được từ 400-500 tấn hạt điều, đảm bảo nguồn nguyên liệu cho cả năm chế biến. Nguồn hạt điều này được doanh nghiệp về tận những vùng trồng điều của đồng bào dân tộc Khmer, S’tiêng ở các xã biên giới Lộc Ninh, Bù Đốp được canh tác thuần tự nhiên để có nguồn nguyên liệu hạt điều chất lượng, an toàn.

Trong quá trình chế biến, doanh nghiệp chú trọng khâu chọn lọc, phân loại để tuyển được hạt điều có chất lượng nhất; sử dụng củi là gỗ cây nhãn ở miền Bắc khi đốt lên ít khói, than cháy đượm cũng góp phần tạo nên hương vị thơm ngon, đậm đà.

Sản phẩm ngon nên lan tỏa ra thị trường theo kiểu “hữu xạ tự nhiên hương”, bắt đầu từ chính người dân tại địa phương mua về sử dụng và làm quà biếu. Tiếng thơm lan xa nên sản phẩm của lò hạt điều rang củi dần dần đi khắp mọi miền đất nước và cả nước ngoài.

Món rượu cần của đồng bào M’nông và S’tiêng ở xã Bù Gia Mập có cách chế biến thủ công, tỉ mỉ không “đụng hàng”. Đặc biệt nhất là người M’nông tạo men rượu từ những loại lá cây mọc tự nhiên trong rừng. Những loại lá cây ấy được băm ra, cho vào cối giã rồi đem phơi khô. Cơm làm rượu phải được nấu chín nhưng không được quá nhão hoặc quá khô, sau đó trộn với men. Trước kia, người dân chỉ nấu rượu sử dụng trong gia đình hoặc trong cộng đồng. Vài năm trở lại đây, du lịch phát triển, Hợp tác xã Nông lâm nghiệp - Dịch vụ Đắk Mai, xã Bù Gia Mập tập trung đầu tư chế biến, phát triển thị trường cho đặc sản rượu cần. Mục tiêu là nhằm duy trì, bảo tồn kỹ thuật chế biến rượu cần của đồng bào dân tộc tại chỗ, đưa sản phẩm địa phương thành sản phẩm du lịch để tăng thu nhập cho các xã viên.

Cơ hội quảng bá đặc sản địa phương

Nhiều đặc sản địa phương được chế biến tỉ mỉ theo cách thủ công truyền thống đã được người tiêu dùng sẵn sàng trả giá cao để thưởng thức. Nắm bắt cơ hội này, nhiều cơ sở chế biến, nông dân đầu tư chế biến đặc sản cung cấp ra thị trường.

Quy trình chế biến hạt điều rang củi của Công ty TNHH hạt điều Hoàng Phú, xã Lộc Tấn. Ảnh: Bình Nguyên

Hộ kinh doanh Cơ sở An Hòa Hưng tại phường Long Hưng, tỉnh Đồng Nai vừa giới thiệu ra thị trường sản phẩm trà bí đao An Hòa. Điều đặc biệt là loại trà này được giới thiệu đến tay người tiêu dùng dưới hình thức dạng cao dẻo cắt thành từng viên nhỏ gọn và dễ dàng hòa tan trong nước có nhiệt độ thường nên rất tiện dụng. Ngoài ra, sản phẩm mới của cơ sở là trà hầm sâm giới thiệu ra thị trường trước đó cũng được người tiêu dùng ưa chuộng.

Bà Hoàng Thị Kim Anh, chủ hộ kinh doanh Cơ sở An Hòa Hưng cho biết: điều đặc biệt của các sản phẩm mới mà cơ sở giới thiệu ra thị trường đều được chế biến theo cách thủ công tỉ mỉ, sử dụng nguyên liệu tươi từ thiên nhiên. Cụ thể, món trà bí đao có nguyên liệu gồm bí đao xanh được trồng theo quy trình an toàn ở tỉnh Hà Giang, kết hợp với các nguyên liệu tốt cho sức khỏe người dùng như: mật mía, la hán quả, thục địa. Món trà hầm sâm gồm các nguyên liệu: thục địa, hoài sơn, đẳng sâm, xuyên khung, ý dĩ nếp được xay giữ nguyên cám, kỷ tử, táo đỏ. Các nguyên liệu này đều được cơ sở tự sơ chế, chế biến từ nguyên liệu tươi theo cách thủ công truyền thống nên góp phần tăng hương vị, độ ngon cho các món chế biến cùng.

Món cốm bắp, cốm nếp, bánh khảo… đều được chế biến theo cách thủ công truyền thống, mang đậm bản sắc văn hóa riêng của dân tộc Tày, Nùng ở xã Thuận Lợi. Món cốm được chế biến từ nguyên liệu là bắp hoặc gạo nếp. Hạt bắp, gạo nếp được nổ giòn bằng phương pháp thủ công riêng của đồng bào, mạch nha và gừng được nấu thủ công, trộn đều với cốm rồi đưa vào khuôn ép, cắt thành những thanh cốm vừa ăn. Món bánh khảo được làm từ nguyên liệu chính là gạo nếp đã được bung nổ, sau đó xay thành bột. Đây là món bánh truyền thống của dân tộc Tày được dâng lên bàn thờ gia tiên ngày Tết, với quan niệm mong cầu những điều may mắn, tốt đẹp trong năm mới.

Ông Thạch Ni, Chủ tịch Hội Nông dân xã Thuận Lợi cho biết: Trước đây, đồng bào thường chỉ làm vào các dịp lễ, Tết nhưng vài năm trở lại đây, cùng với sự phát triển về du lịch, du khách và người dân có nhu cầu mua đặc sản bản địa nên nhiều gia đình chế biến món này quanh năm cung cấp ra thị trường, góp phần tăng thu nhập.

Vài năm trở lại đây, nông dân xã Lộc Thành chuyển đổi trồng và chế biến các loại đặc sản cung cấp ra thị trường. Cụ thể, trên địa bàn xã hiện có gần 20 hộ trồng lá sương sâm, một số hộ chế biến dòng sản phẩm lá sương sâm khô. Dòng sản phẩm này bắt đầu được thị trường quan tâm vì dùng lá phơi khô làm sương sâm cho chất lượng tươi ngon không thua gì lá tươi. Mặt hàng này có lợi thế là trữ được lâu, có thể mở rộng các kênh phân phối nhờ là hàng khô tiện dụng. Ngoài ra, tại địa phương còn có đặc sản rượu chùm buông - rượu ủ hoàn toàn theo cách thủ công truyền thống. Do là đặc sản không “đụng hàng”, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe nên sản phẩm đang bán ở phân khúc thị trường cao cấp với giá cả triệu đồng/lít.

Bình Nguyên

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/dong-nai-cuoi-tuan/202511/dac-san-che-bien-thu-cong-hut-hang-fb504b4/