Hơn 60% giáo viên VN dùng AI, gần gấp đôi đồng nghiệp nước ngoài

Thông tin được nêu trong báo cáo của Chương trình đánh giá quốc tế về dạy và học (TALIS) 2024 công bố hồi tháng 10.2025, do Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) thực hiện tại 55 hệ thống giáo dục. TALIS là cuộc khảo sát quốc tế lớn nhất thế giới về giáo viên (GV) và cán bộ quản lý giáo dục, đánh giá theo chu kỳ 5 năm/lần và hiện tăng thành 6 năm.

Tại VN, 4.550 GV và hiệu trưởng tại 202 trường trên cả nước đã tham gia khảo sát từ 28.3 - 5.4.2024. Trên toàn cầu, cuộc khảo sát ghi nhận ý kiến của khoảng 280.000 GV và hiệu trưởng tại 17.000 trường THCS cùng số ít GV và hiệu trưởng ở các trường tiểu học và THPT, theo OECD.

ĐỨNG HÀNG ĐẦU VỀ TỶ LỆ DÙNG AI

Cụ thể hơn về kết quả khảo sát, 64% GV tại VN cho biết đang dùng AI để giảng dạy và hỗ trợ học sinh (HS), đứng thứ 5 toàn cầu, xếp sau Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Singapore (cùng đạt 75%), New Zealand (69%) và Úc (66%). Tỷ lệ này cao gần gấp đôi so với mức bình quân thế giới (36%), đồng thời cách biệt đáng kể với nhiều nền kinh tế lớn như Mỹ, Anh.

Hơn 60 % giáo viên VN sử dụng AI trong giảng dạy , dẫn đầu toàn cầu - Ảnh 1. — Giáo viên tập huấn về ứng dụng AI trong giảng dạy STEM tổ chức hồi tháng 8 tại TP.HCM

Ngược lại, Nhật Bản và Pháp là các quốc gia "xếp chót" về tỷ lệ GV sử dụng AI, với dữ liệu ghi nhận lần lượt chỉ ở mức 17% và 14%.

Về cách ứng dụng AI, hầu hết GV VN (95%) dùng công cụ AI để soạn giáo án hoặc thiết kế hoạt động học tập bên cạnh những hoạt động như tìm hiểu và tóm tắt một chủ đề (91%), giúp HS thực hành kỹ năng mới trong các tình huống thực tế (83%).

Trong khi đó, việc dùng AI ít phổ biến hơn khi thầy cô muốn điều chỉnh độ khó của tài liệu theo nhu cầu học tập của từng HS (77%), hỗ trợ HS có nhu cầu giáo dục đặc biệt (71%) và chấm điểm hay đánh giá bài làm của HS (65%).

OECD cho biết thêm trong số những GV VN thừa nhận chưa dùng AI khi giảng dạy trong 12 tháng trước thời điểm khảo sát, 60% nói rằng chưa có đủ kiến thức và kỹ năng để dạy học với AI (thấp hơn mức trung bình OECD là 75%), trong khi 71% cho rằng trường học nơi họ công tác thiếu cơ sở hạ tầng để ứng dụng AI (cao hơn mức trung bình OECD là 37%).

TALIS còn khảo sát thái độ của GV với AI và chỉ ra thầy cô VN là những người lạc quan nhất với sự tiện lợi của AI. Bởi lẽ, 91% GV đồng tình AI giúp GV soạn hoặc cải thiện giáo án, 90% đồng tình AI cho phép GV điều chỉnh tài liệu học tập phù hợp với năng lực khác nhau của học trò, và 83% nhất trí AI giúp GV tự động hóa các công việc hành chính.

Ở 3 chỉ số nêu trên, VN đều đứng đầu trong 55 hệ thống giáo dục tham gia khảo sát, theo thống kê của OECD.

Sự lạc quan này tiếp tục thể hiện rõ nét khi TALIS hỏi thầy cô về những lo ngại khi sử dụng AI. Đó là vì chỉ 39% GV VN tin rằng AI sẽ tạo cơ hội cho các em HS gian lận bằng cách trình bày công trình của người khác như của mình. Tỷ lệ trên thấp nhất trong số những hệ thống giáo dục được khảo sát và cũng cách biệt đáng kể so với mức trung bình OECD (72%).

Hơn 60 % giáo viên VN sử dụng AI trong giảng dạy , dẫn đầu toàn cầu - Ảnh 2.

97% THẦY CÔ VN HÀI LÒNG VỚI CÔNG VIỆC GIẢNG DẠY

Một vấn đề khác là trong thời điểm dịch Covid-19, nhiều hệ thống giáo dục đã phải chuyển sang hình thức dạy học trực tuyến hay học kết hợp (hybrid) và cho tới nay một số nơi vẫn duy trì các hình thức giảng dạy này. Ở VN, 37% thầy cô làm việc tại các trường có ít nhất một tiết dạy theo hình thức kết hợp hoặc trực tuyến, và mức này nhiều hơn gấp đôi so với tỷ lệ bình quân thế giới (16%).

Trên toàn cầu, thái độ cùng mức độ sử dụng công cụ kỹ thuật số để hỗ trợ HS học tập có sự khác biệt đáng kể giữa các hệ thống giáo dục. Dù phần lớn thầy cô nhất trí rằng những công cụ này giúp tăng hứng thú học tập của HS, song chưa đến 50% GV ở Pháp, Thụy Điển, Phần Lan... tin nó có thể cải thiện thành tích học tập. Ngược lại, hơn 95% GV ở Albania, Ả Rập Xê Út và VN đồng tình với nhận định trên.

TALIS cũng khảo sát thầy cô VN nhiều hạng mục liên quan tới chương trình đào tạo GV. Kết quả chỉ ra rằng, 86% GV mới tốt nghiệp cảm thấy những kiến thức, kỹ năng đã học tại trường sư phạm giúp thầy cô sử dụng tốt các tài nguyên và công cụ kỹ thuật số trong dạy học. Tuy nhiên sau khi tốt nghiệp, 30% GV mới vào nghề lại thấy không thể học tập để tiếp tục nâng cao chuyên môn vì thiếu tài nguyên kỹ thuật số phù hợp.

Một điểm nhấn đáng chú ý khác là 97% thầy cô VN hài lòng với công việc giảng dạy và tỷ lệ này không thay đổi so với kỳ khảo sát năm 2018. Trong đó, GV tại các trường nông thôn và thành thị có mức độ hài lòng với công việc tương đương nhau, và chỉ 3% thầy cô dưới 30 tuổi bày tỏ ý định rời bỏ nghề "đưa đò" trong 5 năm tới, thấp hơn nhiều nếu so với mức trung bình của OECD là 20%.

92% GV đồng tình rằng nghề giáo được xã hội coi trọng

VN cũng đứng nhất nhiều chỉ số liên quan tới vị thế của GV, bỏ xa nhiều hệ thống giáo dục khác trên toàn cầu. Trong đó 92% thầy cô đồng tình rằng nghề giáo được xã hội coi trọng (cao hơn nhiều so với mức trung bình của OECD, vốn chỉ ở 22%) và 87% GV "đồng ý" hoặc "hoàn toàn đồng ý" rằng ý kiến của mình được các nhà hoạch định trân trọng (cũng cao hơn so với tỷ lệ bình quân của OECD là 16%).

Nguồn: https://thanhnien.vn/hon-60-giao-vien-vn-dung-ai-gan-gap-doi-dong-nghiep-nuoc-ngoai-185251115113112122.htm