Huyện Mai Châu: Khó khăn giải ngân nguồn vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia

Từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, người dân xã Chiềng Châu (Mai Châu) đầu tư chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế. 

Huyện Mai Châu đang được thụ hưởng 3 CTMTQG là: Chương trình phát triển kinh tế - xã hội  (KT-XH) vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN), giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới (NTM). Trong những năm qua, các CTMTQG đã góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn, vùng sâu, vùng xa trên địa bàn. Tuy nhiên, năm 2024, với việc chậm triển khai hồ sơ thủ tục đầu tư, gặp nhiều vướng mắc trong thực hiện các dự án hỗ trợ, 3 CTMTQG chậm tiến độ và khó hoàn thành kế hoạch giải ngân. 

Luỹ kế đến năm 2024, huyện Mai Châu được giao tổng kế hoạch vốn thực hiện CTMTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN là 103.218 triệu đồng, đến nay giải ngân được 59.176 triệu đồng, tương đương 57,3%. Tính đến  hết tháng 3, có nhiều dự án chưa triển khai nên chưa giải ngân, nhiều dự án đã có khối lượng nhưng chưa tiến hành  giải ngân và nhiều dự án tỷ lệ giải ngân dưới 10%. Trong đó, Dự án 3 về hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, lợi thế của các vùng miền để sản xuất theo chuỗi giá trị là dự án có ý nghĩa quan trọng tại địa phương, được UBND huyện phân bổ gần 22.500 triệu đồng, thực hiện 2 hợp phần là phát triển nông, lâm nghiệp gắn với bảo vệ rừng nâng cao thu nhập cho người dân và hợp phần hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị. Tuy nhiên, đến thời điểm này, huyện mới giải ngân được gần 5.000 triệu đồng, tương đương 21,5%.

Tương tự, Dự án 4 về đầu tư cơ sở hạ tầng được UBND huyện phân bổ tổng nguồn vốn 56.011 tỷ đồng, thực hiện xây dựng và duy tu, bảo dưỡng 71 công trình, đến nay giải ngân được 77% kế hoạch vốn được giao. Trong đó, riêng vốn sự nghiệp mới giải ngân được 22%.

Đặc biệt, Dự án 5 về phát triển giáo dục - đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, huyện mới giải ngân được 0,9% kế hoạch vốn giao. Nguyên nhân tỷ lệ giải ngân thấp do huyện chưa thực hiện được Tiểu dự án 1 về trang bị cho các trường phổ thông dân tộc bán trú, trường phổ thông có học sinh bán trú và Tiểu dự án 3 về hỗ trợ đào tạo nghề cho lao động, hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài. 

Đối với CTMTQG giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021 - 2025, UBND huyện Mai Châu được giao 23.781 triệu đồng, trong đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương giao năm 2022 thực hiện năm 2023 và kéo dài thực hiện năm 2024 trên 3.476 triệu đồng. Nguồn vốn ngân sách Trung ương giao năm 2023 kéo dài sang năm 2024 là 7.555 triệu đồng; nguồn vốn ngân sách Trung ương giao thực hiện năm 2024 là 12.750 triệu đồng. Đến thời điểm này, huyện giải ngân 99,2% vốn năm 2022 kéo dài sang năm 2024; 87,03% vốn năm 2023 kéo dài sang năm 2024 và 52,63% vốn năm 2024, tiếp tục chuyển nguồn sang năm 2025 hơn 6.039 triệu đồng. 

Đồng chí Hoàng Đức Minh, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Châu nhìn nhận: Nguyên nhân tiến độ các CTMTQG chậm so với kế hoạch đề ra là do việc thực hiện các hồ sơ, thủ tục đầu tư dự án gặp rất nhiều vướng mắc. Trong đó, có những dự án phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng sang làm các công trình giao thông nên khó khăn, mất nhiều thời gian hoàn thiện thủ tục, đã ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án.

Cùng với những vướng mắc trong khâu hoàn thiện hồ sơ, thủ tục đầu tư, huyện Mai Châu cũng gặp lúng túng trong việc lựa chọn xây dựng các mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, dẫn đến nhiều mô hình trong quá trình triển khai không còn phù hợp hoặc không thực hiện được. Điều này gây khó khăn trong việc giải ngân nguồn vốn. Bên cạnh đó, huyện không kịp thời hoàn thiện các thủ tục để giải ngân nguồn vốn đối với các dự án đã hoàn thành dẫn đến mất vốn. Cụ thể, chương trình xây dựng NTM, năm 2024 triển khai tại huyện, UBND tỉnh đã giao đủ vốn, công trình đã hoàn thành, nhưng do huyện không làm thủ tục giải ngân, không làm thủ tục kéo dài nguồn vốn nên đã bị thu hồi vốn trên 1,4 tỷ đồng. Đặc biệt, trong dự án về đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm cho người lao động, huyện đã phân bổ nguồn kinh phí quá lớn so với nhu cầu học nghề thực tế của người lao động, cũng như nguồn lực đội ngũ giáo viên tham gia giảng dạy. Vì vậy, huyện đã phải chuyển nguồn kinh phí 1.530 triệu đồng thực hiện mua sắm trang, thiết bị đào tạo cho cơ sở giáo dục nghề nghiệp sang thực hiện dự án khác. 

Năm 2025, huyện Mai Châu được phân bổ hơn 14.741 triệu đồng vốn CTMTQG xây dựng NTM và tiếp tục thực hiện giải ngân hơn 44.000 triệu đồng nguồn vốn năm 2024 kéo dài sang năm 2025. Đây là thách thức không nhỏ nếu không chỉ đạo một cách quyết liệt, sát sao. Mới đây, tại buổi kiểm tra tiến độ các CTMTQG trên địa bàn huyện Mai Châu, đồng chí Đinh Công Sứ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND huyện cần sát sao, quyết liệt hơn nữa trong công tác chỉ đạo, điều hành. Đồng thời, tăng cường công tác phối hợp để hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục đầu tư, hồ sơ giải ngân vốn, quyết tâm cao nhất hoàn thành kế hoạch vốn chương trình đã được phân bổ theo đúng tiến độ và quy định.

Phương Linh

Nguồn: https://baohoabinh.com.vn/12/200501/Huyen-Mai-Chau-Kho-khan-giai-ngan-nguon-von-cac-Chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia.htm