Phê duyệt Kế hoạch thực hiện Hiệp định Trợ cấp Nghề cá 2022 của WTO

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn vừa ký Quyết định số 2496/QĐ-TTg ngày 16/11/2025 phê duyệt Kế hoạch thực hiện Nghị định thư sửa đổi, bổ sung Hiệp định Marrakesh thành lập Tổ chức Thương mại Thế giới về Hiệp định Trợ cấp Nghề cá năm 2022 (gọi là Kế hoạch thực hiện Hiệp định trợ cấp nghề cá 2022 của WTO). Đây là cơ sở quan trọng nhằm triển khai đầy đủ nghĩa vụ của Việt Nam đối với Hiệp định Trợ cấp Nghề cá 2022 (FSA 2022) và thúc đẩy quản lý nghề cá theo hướng bền vững.

Báo Tin Tức•17/11/2025

Chú thích ảnh — Tàu thuyền ra vào cảng cá Phan Thiết - một trong những cảng cá lớn của tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: Hồng Hiếu/TTXVN

Cơ sở pháp lý rõ ràng, phù hợp chủ trương phát triển bền vững

Việc ban hành Kế hoạch được xây dựng trên nền tảng các nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế biển bền vững và hội nhập quốc tế; các đạo luật mới liên quan đến tổ chức Chính phủ, điều ước quốc tế, văn bản quy phạm pháp luật; cùng Luật Thủy sản và các chiến lược, đề án phát triển ngành thủy sản.

Theo Quyết định, Kế hoạch nhằm đảm bảo Việt Nam tuân thủ đầy đủ cam kết tại Hiệp định FSA 2022 – hiệp định được WTO thông qua tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 12, cấm các hình thức trợ cấp dẫn đến khai thác quá mức và khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Kế hoạch khẳng định quan điểm của Chính phủ: thực hiện nghiêm túc và đầy đủ nghĩa vụ thành viên WTO; đồng thời coi việc triển khai Hiệp định là động lực quan trọng để thúc đẩy ngành thủy sản chuyển đổi theo hướng hiện đại, minh bạch và bền vững, hài hòa giữa bảo vệ nguồn lợi hải sản và ổn định sinh kế ngư dân.

Kế hoạch xác định các nhóm nhiệm vụ chủ yếu gồm: Công tác thực hiện nghĩa vụ thông báo và báo cáo thực thi; xây dựng pháp luật, thể chế, hướng dẫn quy trình thủ tục; tăng cường năng lực nhằm thực thi nghĩa vụ chuyên ngành và phổ biến, tuyên truyền Hiệp định.

Trong đó, Việt Nam sẽ xây dựng thông báo lần đầu và thông báo thường niên về cơ chế quản lý nghề cá, trữ lượng nguồn lợi, danh sách IUU, các biện pháp bảo tồn và các chương trình hỗ trợ ngành khai thác hải sản. Các cơ quan chức năng chuẩn bị đầy đủ báo cáo, tài liệu và phản hồi đối với các đánh giá của Ủy ban Nghề cá WTO.

Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì rà soát, hoàn thiện Nghị định thay thế Nghị định 67 về một số chính sách hỗ trợ phát triển thủy sản; đồng thời nghiên cứu xây dựng Thông tư hướng dẫn các quy trình, thủ tục để triển khai Hiệp định, đặc biệt về trợ cấp đối với tàu thuyền hoặc tổ chức, cá nhân vi phạm IUU.

Song song với đó là thành lập Tổ công tác thực thi Hiệp định; xây dựng hệ thống giám sát và báo cáo minh bạch về trợ cấp nghề cá trên nền tảng số; thúc đẩy hợp tác quốc tế, vận động nguồn lực hỗ trợ kỹ thuật từ WTO và các đối tác; tổ chức đào tạo, tập huấn cho cán bộ và lực lượng thực thi. Tổ chức các hội thảo phổ biến nội dung Hiệp định và Kế hoạch; tăng cường truyền thông tới địa phương, ngư dân và doanh nghiệp để nâng cao nhận thức và đồng thuận trong quá trình triển khai.

Phân công rõ trách nhiệm của các bộ, ngành và địa phương

Theo Quyết định, Bộ Nông nghiệp và Môi trường là cơ quan chủ trì tổ chức thực hiện Kế hoạch; phối hợp với Bộ Tư pháp trong hoàn thiện pháp luật; với Bộ Ngoại giao trong vận động quốc tế; với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và các bộ ngành khác trong rà soát trợ cấp, đảm bảo phù hợp với Hiệp định FSA 2022.

Các địa phương phối hợp rà soát chương trình hỗ trợ nghề cá, triển khai nhiệm vụ theo hướng dẫn. Các hội, hiệp hội ngành hàng – như Hội Thủy sản Việt Nam, Hội Cá ngừ Việt Nam – có trách nhiệm tham gia tuyên truyền, nâng cao năng lực cho ngư dân và doanh nghiệp.

Về lộ trình thực hiện, giai đoạn quý III/2025 đến 2026: Rà soát chính sách; xây dựng kế hoạch chi tiết và đề xuất dự án hỗ trợ kỹ thuật; triển khai tuyên truyền và nghiên cứu xây dựng hệ thống giám sát thông tin trợ cấp nghề cá. Giai doạn 2026 đến 2027, Ban hành văn bản pháp luật; triển khai các dự án hỗ trợ kỹ thuật nếu được WTO thông qua; bước đầu vận hành hệ thống giám sát theo yêu cầu của Hiệp định. Và giai đoạn từ 2027 trở đi, duy trì báo cáo định kỳ, tiếp tục hoàn thiện hệ thống quản lý và tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực trợ cấp nghề cá.

Kinh phí thực hiện Kế hoạch được bố trí từ ngân sách nhà nước theo kế hoạch hàng năm của các bộ, ngành và địa phương, kết hợp với nguồn tài trợ và huy động xã hội hóa hợp pháp khác. Bộ Tài chính chủ trì tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và bố trí ngân sách để thực hiện kế hoạch này.