Vệ tinh tầm thấp được thí điểm tại Việt Nam

Cục Tần số (Bộ KH&CN) cho hay đã dành tần số dịch vụ vệ tinh tầm thấp. "Trên thế giới đang sử dụng phổ biến băng tần Ku và Ka cho dịch vụ này. Việt Nam cũng sẽ sử dụng băng tần này cho dịch vụ vệ tinh tầm thấp”, đại diện Cục Tần số nói. 

Hiện băng tần Ku (12 – 18 GHz) và băng tần Ka (26 – 40 GHz) thường dùng trong vệ tinh Internet băng rộng như Starlink của SpaceX, OneWeb, Telesat. Trong đó, băng tần Ka cho phép tốc độ truyền dữ liệu cao hơn Ku. 

Trước đó, ngày 19/2, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về thí điểm một số chính sách, cơ chế đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Một trong những nội dung quan trọng của nghị quyết này là cho phép thí điểm có kiểm soát triển khai dịch vụ viễn thông sử dụng công nghệ vệ tinh quỹ đạo tầm thấp.

Hiện nay, trên thế giới có khoảng 20 công ty và tập đoàn lớn đang phát triển các chùm vệ tinh quỹ đạo tầm thấp (LEO) để cung cấp dịch vụ Internet toàn cầu. Trong đó, một số nhà cung cấp nổi bật như: SpaceX với dịch vụ Starlink đã phóng hơn 6.700 vệ tinh LEO và dự kiến sẽ triển khai tổng cộng khoảng 42.000 vệ tinh; OneWeb đã phóng hơn 500 vệ tinh LEO. Ngoài ra, dịch vụ vệ tinh tầm thấp còn có các tên tuổi khác như Amazon, Telesat, SES, Viasat, LeoSat, Globalstar, Inmarsat, Thuraya, Intelsat…

vệ tinh Starlink.png
Dịch vụ Starlink, với mô hình Internet vệ tinh tầm thấp, chắc chắn sẽ có tác động đến thị trường viễn thông Việt Nam, đặc biệt là các nhà mạng truyền thống như Viettel, VNPT, MobiFone, và FPT Telecom. 

Năm 2023, trong buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm, đại diện SpaceX cho biết công ty muốn hợp tác để cung cấp dịch vụ vệ tinh tầm thấp tại Việt Nam.

“SpaceX đang sở hữu Starlink - dịch vụ Internet vệ tinh tốc độ cao phủ sóng toàn cầu. Công nghệ Internet vệ tinh có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là tại khu vực vùng sâu, vùng xa, hải đảo, nơi cáp quang thông thường không thể vươn đến. Có rất nhiều dịch vụ dựa trên nền Internet tốc độ cao mà vệ tinh có thể cung cấp được”, đại diện SpaceX chia sẻ. 

Mới đây, đại diện SpaceX khu vực châu Á - Thái Bình Dương Laurent Tran Dien đã chia sẻ, SpaceX đang sử dụng hàng nghìn vệ tinh để phủ sóng Internet tốc độ cao tại nhiều nơi trên thế giới. 

“Châu Á - Thái Bình Dương là khu vực phải đối mặt với nhiều thiên tai như núi lửa, động đất, sóng thần,... Trong những tình huống khẩn cấp, kết nối Internet sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì liên lạc”, ông Laurent Tran Dien nói. 

Điểm đặc biệt của dịch vụ Internet vệ tinh Starlink do SpaceX cung cấp là khả năng lắp đặt, triển khai trong thời gian ngắn. Dịch vụ này có thể cung cấp Internet ở mọi nơi với độ trễ thấp và tốc độ cao. 

“Dịch vụ Internet vệ tinh của Starlink có thể đáp ứng tốt tại nhiều điều kiện địa hình, thậm chí có thể lắp đặt trên máy bay, tàu đánh cá, ô tô... Tại những vùng sâu, vùng xa, việc kết nối Internet bằng vệ tinh sẽ giúp người dân được giáo dục, chăm sóc sức khoẻ, tiếp cận dịch vụ y tế tốt hơn”, đại diện SpaceX chia sẻ.

Theo phân tích của các chuyên gia, việc triển khai vệ tinh tầm thấp có thể mang lại nhiều lợi ích cho Việt Nam như cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet ở vùng sâu, vùng xa, nơi cơ sở hạ tầng viễn thông chưa phát triển.

Việc triển khai Internet băng rộng vệ tinh sẽ giúp các doanh nghiệp, chính phủ, trường học hay cá nhân sống ở bất kỳ đâu trên thế giới đều có thể được tiếp cận với Internet tốc độ cao.

Nhà mạng sẽ phải triển khai nhanh 5G

Các chuyên gia nhận định, dịch vụ Starlink, với mô hình Internet vệ tinh tầm thấp, chắc chắn sẽ có tác động đến thị trường viễn thông Việt Nam, đặc biệt là các nhà mạng truyền thống như Viettel, VNPT, MobiFone, và FPT Telecom. 

Trước mắt, có thể Starlink sẽ cung cấp Internet tốc độ cao ở vùng sâu, vùng xa, hải đảo – nơi các nhà mạng Việt Nam gặp khó khăn trong việc triển khai hạ tầng cáp quang và 4G, 5G. Tại khu vực này, khách hàng có thể chọn Starlink thay vì dùng các giải pháp truyền thống như cáp quang hay dịch vụ di động 4G và 5G phủ sóng yếu.

Tuy nhiên, Starlink cũng có những khó khăn nhất định khi tiếp cận đến khách hàng như giá dịch vụ khá cao với khoảng 99 USD/tháng (khoảng 2,4 triệu đồng/tháng), đó là chưa kể chi phí thiết bị. Trong khi đó, các gói cước Internet cáp quang của các nhà mạng Việt Nam ở mức khá rẻ chỉ khoảng 200.000 – 500.000 đồng/tháng. Thêm vào đó, Starlink không thể thay thế hoàn toàn cáp quang hay mạng di động bởi nó vẫn có độ trễ cao hơn cáp quang và phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. 

Các chuyên gia cho rằng, Starlink sẽ tạo nên động lực cạnh tranh mới để các nhà mạng nhanh chóng hoàn thiện hạ tầng viễn thông của mình, đưa cáp quang đến hộ gia đình và đẩy mạnh phủ sóng 5G.

Ở góc độ khác, ngoài việc cạnh tranh với Starlink, các nhà mạng Việt Nam cũng có thể hợp tác với SpaceX của Elon Musk để mở rộng vùng phủ sóng hoặc cung cấp gói dịch vụ kết hợp như dịch vụ Starlink và dịch vụ 4G, 5G của nhà mạng.

Starlink hiện không có đội ngũ hỗ trợ tại Việt Nam, nhưng các nhà mạng Việt Nam lại có lợi thế này. Các chuyên gia cho rằng, việc hợp tác giữa Starlink và các nhà mạng Việt Nam để tận dụng lợi thế của cả hai bên là mô hình tối ưu nhất để cùng có lợi.