Vùng cao Nghệ An hưởng lợi lớn từ chính sách ERPA

Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ (ERPA) đã tạo hiệu ứng tích cực khắp vùng cao Nghệ An.

Những năm gần đây, diện mạo vùng cao Nghệ An đã có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào nơi miền heo hút gió ngàn đã được cải thiện thấy rõ, gánh nặng cơm áo gạo tiền không còn thường trực như xưa kia. Bước đột phá đó có sự lan tỏa của hàng loạt chương trình, chính sách lâm nghiệp, vốn được cộng hưởng nhờ diện tích rừng màu mỡ, trải dài rộng khắp.

Đồng bào vùng cao Nghệ An hưởng lợi lớn nhờ rừng. Ảnh: Việt Khánh.

Trên thực tế, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững, Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, hay gần nhất là Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ (gọi tắt là ERPA) đã giúp tỉnh Nghệ An tháo gỡ nút thắt dai dẳng xoay quanh công tác quản lý, bảo vệ rừng, kết hợp phát triển sinh kế cho đồng bào bản địa.

Ông Nguyễn Danh Hùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An nhấn mạnh tầm quan trọng của chính sách ERPA. Ảnh: Việt Khánh.

Ông Nguyễn Danh Hùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An khẳng định: “Thời gian qua, toàn ngành đã chủ động triển khai các giải pháp, đảm bảo phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, khó lường. Quá trình thực hiện đã áp dụng các giải pháp về sản xuất nông, lâm nghiệp nhằm lưu giữ, giảm phát thải, phát thải thấp trên các lĩnh vực cùng góp phần hướng tới mục tiêu trung hòa carbon”.

Được hưởng lợi nhất là lĩnh vực lâm nghiệp khi Nghệ An nằm trong tốp 3 địa phương (cùng với Lâm Đồng, Gia Lai) sở hữu diện tích rừng lớn nhất cả nước, hiện toàn tỉnh có trên 1,036 triệu ha rừng, bao gồm hơn 790.000 ha rừng tự nhiên, gần 246.000 ha rừng trồng, riêng tỷ lệ che phủ rừng đạt 59,01%.

Giai đoạn 2023-2025, Nghệ An được chọn tham gia chương trình Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ. Qua phân loại, có khoảng 790.000 ha rừng tự nhiên, hơn 38.400 chủ rừng (tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng) và UBND cấp xã được chi trả tiền từ tín chỉ carbon rừng.

Hiệu ứng ERPA mang lại thực sự khác biệt, được ví như “cơn mưa rào giữa mùa nắng hạn”, cùng lúc giảm tải áp lực sinh kế thường nhật cho hàng chục ngàn hộ dân vùng cao Nghệ An, lại nâng cao trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng cho cả cộng đồng.

Quá trình thực hiện thí điểm ERPA, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Nghệ An đã tham mưu hiệu quả, là cánh tay nối dài của UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường. Bên cạnh đó, Quỹ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Hạt Kiểm lâm rà soát diện tích rừng tự nhiên, tổng hợp thông tin, lập danh sách chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư để phục vụ công tác chi trả trong năm 2025, đây là hành lang pháp lý vững chắc để tránh những sai sót không đáng có về sau.

Phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường (ngoài cùng bên trái) trao đổi với người dân xã Lượng Minh về lợi ích của chính sách lâm nghiệp. Ảnh: Khôi An. 

Dưới sự hướng dẫn, đôn đốc của Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng, các chủ rừng là tổ chức, UBND cấp xã trên địa bàn Nghệ An đã tăng cường, đẩy nhanh tiến độ giải ngân tiền ERPA. Càng về sau diễn biến càng thông suốt, tính riêng từ ngày 01/01/2025 đến ngày 23/10/2025 kết quả giải ngân đạt trên 134 tỷ đồng, đạt 75% kế hoạch.

Trong số này hộ gia đình, cá nhân được phân hơn 22,2 tỷ đồng; cộng đồng dân cư hơn 10,2 tỷ đồng; UBND xã được giao quản lý rừng nhận hơn 8,8 tỷ đồng; chủ rừng là tổ chức gần 91 tỷ đồng; kinh phí trích tại Quỹ hơn 2,2 tỷ đồng.

Không hẹn mà gặp, đại diện lãnh đạo các xã Na Ngoi, Chiêu Lưu, Hữu Kiệm, Lượng Minh, Yên Hòa, Nhôn Mai, Nga My… cùng các chủ rừng là tổ chức nhà nước đều chung quan điểm, nhờ những chính sách thiết thực như ERPA nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng được giảm tải thấy rõ. Người dân trong diện thụ hưởng đã nâng cao ý thức, trách nhiệm với cộng đồng, họ xem rừng là tài sản quý nên chung tay gìn giữ.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/vung-cao-nghe-an-huong-loi-lon-tu-chinh-sach-erpa-d784958.html