Nơi ươm mầm nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành nông nghiệp ĐBSCL

Hơn nửa thế kỷ, Trường Nông nghiệp – Đại học Cần Thơ không ngừng nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, giúp phát triển nông nghiệp xanh và bền vững.

Trước yêu cầu đổi mới và phát triển bền vững ngành nông nghiệp, khoa học – công nghệ ngày càng giữ vai trò then chốt, đặc biệt ở vùng ĐBSCL - nơi chịu tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Là trung tâm đào tạo và nghiên cứu hàng đầu của khu vực, Trường Nông nghiệp - Đại học Cần Thơ không chỉ là cái nôi ươm mầm nguồn nhân lực chất lượng cao mà còn là cầu nối quan trọng giữa nghiên cứu khoa học và thực tiễn sản xuất.

Khoa học công nghệ giúp nâng cao năng suất, giảm phát thải, hướng đến nền nông nghiệp xanh và thích ứng với biến đổi khí hậu. Ảnh: Văn Vũ.

Từ phòng thí nghiệm đến đồng ruộng, từ giảng đường đến trang trại, những kết quả nghiên cứu, sáng kiến kỹ thuật và mô hình ứng dụng của Nhà trường đang góp phần giải quyết các thách thức thực tế, nâng cao năng suất, giảm phát thải và hướng đến nền nông nghiệp xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tri thức gắn liền với thực tiễn sản xuất

Nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực trồng trọt, công nghệ và cơ giới hóa phục vụ sản xuất nông nghiệp là hai hướng trọng tâm mà Trường Nông nghiệp – Đại học Cần Thơ đang tập trung triển khai nhằm chuyển giao các kết quả nghiên cứu đến doanh nghiệp và địa phương trong vùng ĐBSCL.

Nhiều năm qua, Trường đã hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước để phát triển, thử nghiệm các giải pháp và sản phẩm phục vụ sản xuất nông nghiệp. Các hoạt động này vừa giúp kết nối giảng dạy, nghiên cứu với thực tiễn, vừa góp phần đưa tri thức khoa học đến gần hơn với nông dân.

Hơn nửa thế kỷ hình thành và phát triển, Trường Nông nghiệp – Đại học Cần Thơ đã trở thành trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học hàng đầu của vùng ĐBSCL, nơi khởi nguồn của nhiều đề tài, mô hình gắn bó mật thiết với đồng ruộng, vườn cây, ao nuôi thủy sản, góp phần vào hành trình 80 năm xây dựng và phát triển ngành Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam.

Trường Nông nghiệp - Đại học Cần Thơ là nơi ươm mầm nguồn nhân lực chất lượng cao, là cầu nối quan trọng giữa nghiên cứu khoa học và thực tiễn sản xuất. Ảnh: Văn Vũ.

PGS.TS Nguyễn Thị Kim Khang, Phó Hiệu trưởng Trường Nông nghiệp cho biết: Những năm qua, bên cạnh hoạt động nghiên cứu, phần chuyển giao kỹ thuật là một trong những bắt buộc của Nhà trường. Ở vùng ĐBSCL, Trường Nông nghiệp là đơn vị mạnh về chuyển giao khoa học kỹ thuật. Về mảng cây trồng, Nhà trường đã hợp tác và chuyển giao với Sở Khoa học và Công nghệ Đồng Tháp, Vĩnh Long cũng như thực hiện nhiều đề tài tại Cần Thơ.

Theo bà Khang, Nhà trường đã phối hợp thực hiện nhiều mô hình sản xuất thực tế như trồng quýt hồng, sầu riêng, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi... Ở lĩnh vực chăn nuôi – thú y, Trường đã tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao công nghệ đến cán bộ thú y các tỉnh, hỗ trợ công tác phòng dịch, chọn tạo con giống, hướng dẫn ứng dụng công nghệ tiên tiến trong chăn nuôi bò sữa và chăn nuôi hộ gia đình.

“Để công tác chuyển giao phát triển bền vững, cán bộ giảng dạy phải nắm bắt xu hướng và nhu cầu thực tế của nông dân, doanh nghiệp. Khi người dân cần hỗ trợ về kỹ thuật hay phòng chống dịch bệnh, họ có thể liên hệ trực tiếp với các chuyên gia của Trường. Đó là sự gắn kết rất đáng quý giữa Nhà trường và người sản xuất”, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Khang chia sẻ.

Khoa học đất - nền tảng cho nông nghiệp xanh và bền vững

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng, khoa học đất giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ và phục hồi tài nguyên thiên nhiên - nền tảng của sản xuất nông nghiệp bền vững.

PGS.TS Nguyễn Khởi Nghĩa, Phó Trưởng khoa Khoa học Đất là chuyên gia đầu ngành trong nghiên cứu đất. Ảnh: Văn Vũ.

PGS.TS Nguyễn Khởi Nghĩa, Phó Trưởng khoa Khoa học đất (Trường Nông nghiệp) cho biết: “Thời gian qua, Khoa Khoa học đất đã đạt được những kết quả nhất định trong nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn, từ việc tìm ra các mô hình cây trồng phù hợp đến cải tạo đất bằng các chế phẩm sinh học, giúp canh tác lúa, cây trồng cạn và cây ăn trái thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu”.

Các đề tài nghiên cứu của Khoa không chỉ dừng lại ở phòng thí nghiệm mà đã được ứng dụng rộng rãi tại nhiều địa phương, giúp cải thiện sức khỏe đất, giảm phát thải khí nhà kính, tăng năng suất và hiệu quả sản xuất.

“Hiện nhiều công trình của các thầy cô đang tập trung vào cải thiện đặc tính đất, tăng độ phì và sức khỏe đất ở vườn cây ăn trái, đất trồng lúa nhằm hướng đến nông nghiệp xanh và thích ứng với biến đổi khí hậu”, PGS.TS Nguyễn Khởi Nghĩa cho biết.

Không chỉ là trung tâm nghiên cứu, Trường Nông nghiệp còn là nơi ươm mầm những thế hệ sinh viên năng động, sáng tạo, sẵn sàng đem tri thức phục vụ sản xuất.

Cựu sinh viên Nguyễn Hữu Thiện (khóa 41) - Trường Nông nghiệp chia sẻ: “Trong quá trình học ở Đại học Cần Thơ, em được thầy cô trang bị kiến thức toàn diện về nông nghiệp. Hiện em đang tham gia dự án ứng dụng công nghệ mới trong canh tác lúa thích ứng với biến đổi khí hậu tại ĐBSCL như sử dụng phân hữu cơ, kỹ thuật canh tác không cày xới và quản lý nước ngập – khô luân phiên. Những kỹ thuật này giúp cây lúa sinh trưởng tốt, tăng năng suất và giảm phát thải đáng kể”.

Trường Nông nghiệp – Đại học Cần Thơ đồng hành cùng các địa phương triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Ảnh: Văn Vũ.

Tại TP Cần Thơ, nơi đang triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp, nhiều nông dân đã được tiếp cận và áp dụng các tiến bộ kỹ thuật do Trường Nông nghiệp chuyển giao.

Ông Nguyễn Văn Bé Tư, nông dân xã Vĩnh Thạnh chia sẻ: “Trước đây bà con ở đây làm lúa theo kiểu truyền thống, sạ giống dày, bón phân nhiều mà hiệu quả không cao. Giờ làm theo hướng dẫn của các thầy cô Đại học Cần Thơ, giảm giống, giảm phân, tưới nước theo chu kỳ ngập – khô xen kẽ, vừa tiết kiệm chi phí, vừa giúp ruộng khỏe, hạt lúa chắc và năng suất cao hơn. Mùa vừa rồi năng suất đạt hơn 7 tấn/ha, trong khi lượng phân và thuốc giảm tới 30%. Quan trọng nhất là môi trường ruộng sạch hơn, thủy sản trong ruộng sống được".

Không chỉ riêng hộ ông Tư, nhiều HTX trên địa bàn đã mạnh dạn áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn phát thải thấp, sử dụng phân hữu cơ, thuốc sinh học, quản lý nước tiết kiệm, ghi chép sổ tay điện tử. Nhận thức của nông dân và doanh nghiệp đã thay đổi rõ rệt từ sản xuất đơn lẻ sang liên kết chuỗi giá trị, chú trọng tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm và đáp ứng yêu cầu thị trường xanh, sạch, bền vững.

Không chỉ đào tạo và nghiên cứu, Trường Nông nghiệp - Đại học Cần Thơ còn là đối tác đồng hành cùng các địa phương trong phát triển nông nghiệp.

Trường Nông nghiệp – Đại học Cần Thơ đồng hành cùng các địa phương trong phát triển nông nghiệp xanh và bền vững. Ảnh: Văn Vũ.

Bà Nguyễn Thanh Thúy, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật TP Cần Thơ cho biết: “Trường Nông nghiệp thường xuyên phối hợp với địa phương thực hiện các mô hình canh tác lúa thích ứng với biến đổi khí hậu, chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở vùng nhiễm mặn hay mô hình quản lý đất. Trước đây, khoa Khoa học đất đã phối hợp với tỉnh Hậu Giang (cũ) xây dựng bản đồ thổ nhưỡng, giúp đưa ra khuyến cáo cụ thể cho từng vùng đất”.

Là ngôi trường gắn bó sâu sắc với vùng châu thổ, đội ngũ giảng viên và nhà khoa học của Trường Nông nghiệp hiểu rõ đặc điểm sinh thái, lịch sử canh tác và thực tế của từng tiểu vùng. Chính vì vậy, mỗi công trình nghiên cứu, mỗi mô hình đào tạo đều hướng đến tính phù hợp, tính ứng dụng cao và lợi ích bền vững cho nông dân.

Từ mái trường Đại học Cần Thơ, tri thức và khát vọng của bao thế hệ đang tiếp tục lan tỏa, kết nối giữa nhà trường, nhà khoa học, cơ quan quản lý và nông dân, cùng chung mục tiêu xây dựng nông nghiệp xanh, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, đóng góp cho hành trình 80 năm phát triển của ngành Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/noi-uom-mam-nguon-nhan-luc-chat-luong-cao-cho-nganh-nong-nghiep-dbscl-d783265.html