Việt Nam 2025 - Bình minh kỷ nguyên mới

Chiến thắng! Chiến thắng!

Hoà bình rồi! Thống nhất rồi!

Đúng 50 năm trước, ngày 30/4/1975, tiếng reo mừng chiến thắng căng tràn trong lồng ngực mọi người dân Việt Nam trên khắp đất nước từ thành thị tới nông thôn, từ miền xuôi đến miền ngược và nhanh chóng lan đi khắp toàn cầu.

Việt Nam chiến thắng! Một trận đại thắng của ý chí, bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam! Một trận thắng của lương tri nhân loại!

"Ngày đi như trong đêm mơ"

Mấy ngày qua, cả đất nước ta lại được hân hoan trong niềm vui ngày Toàn thắng. Hình ảnh hai chiếc xe tăng 390 và 834 tiến vào Dinh Độc lập trưa 30/4/1975 lại làm bừng dậy trong mỗi con tim Việt Nam niềm tự hào và lòng tri ân những con người đã làm nên lịch sử. Thành phố Hồ Chí Minh rực rỡ tên vàng đang sống trong những "ngày đi như trong đêm mơ" không thể nào quên của cuộc diễu binh diễu hành và các hoạt động mừng 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Không chỉ là hơn 10 triệu người dân thành phố mang tên Bác mà biết bao người từ mọi miền đất nước đã về đây, thức trắng đêm trên các đường phố Sài Gòn để được ngắm nhìn các đoàn quân oai hùng, các khối đại diện trong cuộc diễu binh, diễu hành đặc biệt. Trong nắng đẹp, tiết trời dịu mát, Lễ kỷ niệm và cuộc diễu binh, diễu hành sáng 30/4 đã làm trào dâng niềm xúc động mãnh liệt, lòng tự hào sâu sắc về đất nước Việt Nam yêu quý. Lòng dân đã thực sự làm nên Ngày hội non sông!

Chương trình nghệ thuật chào mừng Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025). - Ảnh: Báo Văn hóa

Quá đẹp! Đẹp nhất là lòng người! Đẹp nhất là nụ cười Việt Nam ngày chiến thắng! Một trận thắng tuyệt đẹp của khát vọng hòa bình! Một trận thắng tuyệt đẹp của khát vọng thống nhất non sông! Trong ngày vui đại thắng, chúng ta xúc động nhớ tới lời Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu tại Hội nghị Việt – Pháp ở Fontainebleau: "Nam Bộ là máu của máu Việt Nam, là thịt của thịt Việt Nam. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi!". Trong lần tiếp cựu Bộ trưởng quốc phòng Mỹ McNamara trở lại Việt Nam sau chiến tranh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nói: " Việt Nam chiến đấu là vì Hòa bình".

Con đường Độc lập - Tự do - Hòa bình là con đường đấu tranh gian lao, khốc liệt với biết bao mất mát và hy sinh không kể xiết của nhân dân ta trong suốt thế kỷ 20. Chiến thắng 30/4/1975 là chiến thắng vĩ đại chống ngoại xâm của toàn dân tộc Việt Nam! Ngay trong ngày 30/4/1975, khi vừa dứt tiếng súng, hàng triệu người Sài Gòn đã đổ ra đường, ngập tràn cờ hoa chào mừng quân Giải phóng. Và hôm nay, không khí của ngày đất nước trọn niềm vui lại tái hiện trong cảm thức của kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tinh thần Việt Nam - Chân lý Việt Nam

Trong cuộc đời công tác của mình, tôi đã có dịp gặp gỡ, trao đổi, bàn luận với nhiều nhà văn, nhà báo, nhà nghiên cứu, chính khách nước ngoài về điều mà họ gọi là "Câu hỏi Việt Nam". Mỗi người một cách đề cập, nhưng tựu chung lại họ đều muốn được cùng lý giải vì sao Việt Nam có thể "vượt cạn" lạ kỳ như vậy cả trong chiến tranh và cả trong thời bình, nhất là khi đối mặt với những tình thế hiểm nghèo nhất để có thể tồn tại và phát triển như ngày nay.

Bí quyết lớn nhất là gì? Đó chính là Tinh thần Việt Nam!

Tinh thần Việt Nam ngời sáng trước hết bằng lòng yêu nước, tự lực tự cường "đem sức ta mà giải phóng cho ta", không chịu khuất phục trước bất cứ một thế lực xâm lược nào, được hun đúc trong chân lý "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do".

Nhiều học giả cho rằng Việt Nam là một hiện tượng kỳ thú đặc biệt của lịch sử thế giới. Đây là một trong những nơi từng hội tụ những mâu thuẫn lớn của thời đại, nơi diễn ra những cuộc chiến khốc liệt rất khác lạ giữa những đối thủ rất không cân sức. Vào lúc Việt Nam bắt đầu những cuộc đụng đầu lịch sử với những kẻ xâm lược mạnh hơn gấp nhiều lần, không mấy ai dám tin là Việt Nam sẽ thắng. Đến khi Việt Nam thắng, người ta lại khó giải đáp được theo logic thông thường câu hỏi lớn: Vì sao những kẻ xâm lược hùng mạnh đó lại thua ở Việt Nam? Nhiều nhà nghiên cứu quốc tế coi đó là những cuộc "vượt cạn" trong chiến tranh đặc sắc bậc nhất của một dân tộc ẩn chứa trong mình những sức mạnh lạ kỳ.

Đức tính khoan dung và lòng vị tha là biểu hiện sáng ngời của tinh thần Nhân văn Việt Nam đã được truyền tỏa suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước. Sau ngày Giải phóng không hề có "cuộc tắm máu" nào cả như các thế lực thù địch vẫn rêu rao mà là một chính sách hòa hợp dân tộc để tất cả mọi người Việt Nam, dù ở những hoàn cảnh khác nhau trong chiến tranh, đều nhìn về một hướng, chung lòng xây dựng lại đất nước sau chiến tranh.

"Lấy đại nghĩa để thắng hung tàn", hòa hiếu là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Vượt qua hận thù, với chính sách "gác lại quá khứ, mở ra tương lại", Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với tất cả các nước lớn trước đây đã đưa quân xâm lược Việt Nam. Đó là điều không dễ thấy trong lịch sử bang giao quốc tế. Tinh thần nhân văn Việt Nam đã trở thành một luồng ánh sáng đẹp có sức cảm hóa và thuyết phục trong xây dựng bang giao quốc tế.

Từ những "cựu thù" trong chiến tranh, Việt Nam và Mỹ đã thiết lập quan hệ ngoại giao ở mức cao nhất là đối tác chiến lược toàn diện. Sau khi ông D. Trump trở lại Nhà Trắng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm cởi mở với Tổng thống Mỹ. Khi Mỹ tuyên bố áp thuế đối ứng với hàng hóa của 186 nước và vùng lãnh thổ, trong đó hàng hóa Việt Nam chịu mức thuế 46%, Tổng Bí thư Tô Lâm là một trong những nguyên thủ quốc gia đầu tiên điện đàm với ông Trump - một cuộc điện đàm mà chính ông Trump đánh giá là "rất hiệu quả". Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã bay sang Mỹ để đàm phán với các đối tác Hoa Kỳ; tiếp đó, hai bên đã có nhiều cuộc thảo luận ở các cấp khác nhau nhằm giải quyết thỏa đáng vấn đề thuế quan, tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại, tiếp tục đưa quan hệ hai nước tiến về phía trước.

Những bước đi tự tin, linh hoạt, mềm dẻo theo phương châm đa phương hoá, đa dạng hóa trong quan hệ quốc tế, nhất là với các nước lớn đã thể hiện tư thế chiến lược, vị thế chiến lược mới của Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Từ nay, Việt Nam có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, đầy đủ với cả ba cường quốc Trung Quốc, Nga và Mỹ. Đã từng xuất hiện đây đó những lo ngại, những cảnh báo rằng Việt Nam đang "mắc kẹt" trong mâu thuẫn, đối đầu căng thẳng giữa Mỹ với Trung Quốc và giữa Mỹ và Nga. Nhưng thực tế đã cho thấy bước đột phá đưa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên cấp độ cao nhất đã không gây trở ngại, xáo trộn quan hệ Việt Nam với Trung Quốc, với Nga và với các nước lớn khác. Có thể thấy rõ, mặc dù theo đuổi mục tiêu chiến lược khác nhau, thậm chí xung đột nhau, nhưng các nước lớn đều tôn trọng chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ của Việt Nam.

Trên mảnh đất hình chữ S có 54 dân tộc sinh sống với nhiều tôn giáo, tín ngưỡng, bản sắc văn hóa rất đa dạng, nhưng không có mâu thuẫn, xung khắc tôn giáo và dân tộc mà luôn chung sống trong tinh thần hòa hợp, đại đoàn kết dân tộc bền vững. Ở mỗi thời điểm lịch sử phải đối mặt với những thử thách hiểm nghèo, sống còn thì tinh thần yêu nước và đại đoàn kết toàn dân tộc càng được củng cố, nêu cao, trở thành một sức mạnh vô song, lập nên những kỳ tích, chiến công hiển hách. Trong "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", lòng yêu nước, tinh thần đại đoàn kết, trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam cần được tập trung cao độ để đạt mục tiêu là nước phát triển, thu nhập cao ở cột mốc lịch sử 100 năm thành lập nước vào năm 2045. Hai mươi năm không phải là một thời gian quá dài để đạt mục tiêu vĩ đại đó. Vì vậy, bản lĩnh, trí tuệ của toàn dân tộc, tâm sức của mọi con dân đất Việt từ mọi phương trời (hơn 100 triệu người trong nước và 5,3 triệu người ở nước ngoài) cần được hội kết và tỏa sáng ở một cấp độ mới cao hơn để hiện thực hóa bằng được khát vọng hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc.

Xác lập "bộ tứ chiến lược"- Động lực kiến tạo mới

"Biết người là thông minh, nhưng biết mình mới là thông tuệ". Chúng ta biết đất nước mình vừa rất giàu tiềm năng, đồng thời lại vẫn đang thiếu nhiều điều cốt yếu. Đó là những "nút thắt cổ chai" trong tiến trình phát triển. Nước ta vẫn đứng trước nguy cơ sa vào "bẫy thu nhập trung bình".

Năm 2025 mang dấu ấn đặc biệt trong tiến trình phát triển của đất nước ta. Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị Việt Nam năm 2025 mang trong mình đòi hỏi cấp thiết, nóng bỏng như một lời phán quyết của lịch sử!

Không khí sôi động đã bắt đầu ngay từ cuối năm 2024 và càng khẩn trương hơn trong những tháng đầu năm 2025 theo tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng" để việc tinh gọn hoàn tất trước khi đại hội Đảng các cấp tiến hành để đến đầu năm 2026, Đại hội Đảng XIV chính thức tuyên bố bắt đầu "Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc". Nhưng "vừa chạy vừa xếp hàng" vẫn phải trật tự và nề nếp. Một khối lượng công việc đồ sộ, phúc tạp chưa từng có. Để tránh tình trạng rối rắm, ngưng trệ, cần một cấp độ khoa học tổ chức cao hơn hẳn mức thông thường. Việc tinh gọn bộ máy liên quan đến 19.200 quy định pháp luật. Đến cuối tháng 4/2025, nhịp độ càng gấp rút sau hội nghị Trung ương lần thứ 11. Cần tạo lập khung khổ pháp lý mới trong đó có việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp để sáp nhập từ 63 tỉnh thành còn 34 (28 tỉnh, 6 thành phố trực thuộc trung ương), thực hiện cơ cấu chính quyền địa phương 2 cấp, không còn cấp huyện, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã bảo đảm số xã giảm 60-70% so với hiện nay. Trong xã hội, đã có nhiều tiếng nói mong muốn việc đặt tên cho các địa phương mới sau sáp nhập cần đặc biệt quan tâm đến các yếu tố lịch sử, văn hoá, tâm linh, bảo vệ và phát huy những giá trị truyền thống quý giá, nét đặc sắc của các vùng đất đã in sâu trong tim người Việt qua các thế hệ. Tên gọi không chỉ là danh xưng. Dư luận hoan nghênh Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh và một số địa phương đã chọn những địa danh nổi tiếng, đã in sâu vào trái tim người dân để đặt tên cho các phường, xã mới. Đó là cách làm đúng đắn, biết khai thác giá trị lịch sử văn hóa truyền thống quý báu cho công cuộc phát triển hôm nay và mai sau.

Việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị cần hoàn thành trước ngày 30/6/2025, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Quyết liệt nhưng không cực đoan, duy ý chí nên có quy định thời gian chuyển tiếp để bảo đảm hoạt động thông suốt, không gián đoạn, phù hợp với lộ trình sắp xếp sáp nhập. Khẩn trương nhưng vẫn phải thỏa đáng, thấu đáo và thấu cảm. Giảm đầu mối, bớt nhân sự nhưng không để trống trận địa, bỏ sót chức năng, nhiệm vụ. Hết sức tránh tình trạng người giỏi rời đi, người kém ở lại trong bộ máy công quyền.

Để tạo sự thống nhất cao từ nhận thức đến hành động, ngày 16/4/2025, đã tiến hành Hội nghị toàn quốc quán triệt Nghị quyết 11 của Ban chấp hành Trung ương khóa XIII. Đây là hội nghị với quy mô chưa từng có bằng hình thức trực tiếp từ điểm cầu Trung ương ở Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội kết hợp trực tuyến đến 21.000 điểm cầu trong toàn quốc với hơn 1,5 triệu đại biểu tham dự. Tại hội nghị này, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh nhân sự lãnh đạo các cấp và nhân sự Đại hội XIV phải hội tụ "đủ đức - đủ tài - đủ tâm - đủ tầm - đủ sức - đủ nhiệt huyết cách mạng"; nhất quán nguyên tắc "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm"; vượt qua những tâm lý, tâm trạng vùng miền để hướng tới tư duy, tầm nhìn rộng hơn "đất nước là quê hương"…

Tinh gọn để bộ máy nhẹ hơn, linh hoạt hơn, có sức bật xa hơn. Bộ máy chỉ vận hành hiệu năng, hiệu quả khi quyền lực được trao cho người đủ độ tin cậy cả về năng lực và phẩm hạnh. Vì thế, phân quyền không chỉ là trao quyền mà sâu xa hơn là trao niềm tin cậy và trao trách nhiệm phụng sự. Quyền luôn gắn với trách nhiệm giải trình.

Tinh gọn bộ máy chính là khả năng tự nhìn nhận được những hạn chế, những điểm yếu, thể hiện bản lĩnh vượt qua chính mình của người Việt Nam, quyết từ bỏ lề thói cũ để thắng nghèo nàn, lạc hậu. Đây không chỉ đơn thuần là điều chỉnh tổ chức bộ máy, địa giới hành chính mà còn là việc điều chỉnh không gian kinh tế, điều chỉnh sự phân cấp, phân bổ nguồn lực để phát triển. Đây không chỉ là thay đổi cách thức vận hành, cải cách quy trình của bộ máy công quyền mà nhìn xa hơn còn góp phần để định hình tư duy phát triển của dân tộc và tương lai của đất nước.

Có thể nói, "bộ tứ chiến lược" để đất nước vươn mình đã được xác định: đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; phát triển khu vực kinh tế tư nhân; đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Chân trời sáng tạo đang rộng mở. Tại phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 4/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ:" Không biết thì không quản". Câu nói ngắn gọn này thể hiện một tư duy pháp lý mới mẻ về quản lý Nhà nước, chuyển hẳn từ tư duy "không quản được thì cấm" sang "không biết thì không quản", từ kiểm soát sang khuyến khích sáng tạo và thử nghiệm. Đó là một tầm nhìn chiến lược trong bối cảnh cạnh tranh quyết liệt khi một thế giới hội nhập sâu rộng mà quốc gia nào có thể chế linh hoạt thì sẽ chiếm lĩnh lợi thế bằng bước tiến vượt trội.

Nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, tác giả bài viết - Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Mãnh liệt khát vọng phồn vinh, thịnh vượng

Khát vọng cống hiến để đất nước tiến tới phồn vinh đang bừng rộ trong những con tim yêu nước. Ngày trước, các thế hệ ông cha đã làm nên kỳ tích trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, giành lại độc lập tự do, hòa bình, thống nhất cho đất nước. Các thế hệ người Việt Nam hôm nay đang bước vào một trận chiến mới quyết chống nghèo nàn, tụt hậu. Ở lĩnh vực nào cũng có những câu chuyện đẹp, truyền cảm hứng. Rất nhiều trí thức, nhà khoa học trẻ đã và đang cống hiến cho đất nước những phát minh, sáng chế trên các lĩnh vực, thể hiện tinh thần vào cuộc mới của trí tuệ Việt Nam.

Nền kinh tế nước ta đang có cú hích mạnh khi Đảng và Nhà nước đã xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng hàng đầu. Cùng với những tập đoàn kinh tế tư nhân lớn đã có những đóng góp xứng đáng cho đất nước trong những năm đổi mới như Vin Group, Sun Group, Hòa Phát, Trường Hải, Vinamilk, VietJet, TH True Milk…, trong thể chế quản trị quốc gia mới đang được xác lập, sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp tư nhân vào cuộc với nguồn năng lượng mới.

Trên lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, đang lan tỏa một câu chuyện đẹp, đó là MV âm nhạc Bắc Bling, với sự tham gia của hai nghệ sĩ thuộc hai thế hệ Xuân Hinh và Hòa Minzy, đã đạt tới hơn 100 triệu views chỉ sau một tháng ra mắt, tạo cảm xúc mạnh mẽ về sức sống bất diệt của văn hóa dân tộc nếu có sự vào cuộc tâm huyết, tài năng và sáng tạo của lớp trẻ. Thật tự hào về vẻ đẹp quyến rũ của văn hóa dân tộc ta khi thưởng thức MV Bắc Bling. Nhiều nơi, trẻ em cấp tiểu học cũng đã thuộc lòng và hát vang Bắc Bling. Không chỉ người Việt Nam mà nhiều người nước ngoài cũng rất thích thú khi xem MV này. Điều đó cho thấy khả năng hội nhập và lan tỏa tuyệt vời của văn hóa truyền thống Việt Nam trong cảm hứng sáng tạo của thế hệ mới.

Và ngay trong dịp kỷ niệm 50 Ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước, bộ phim "Địa đạo - Mặt trời trong bóng tối" của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên - một tác phẩm điện ảnh xuất sắc, đầy tinh thần sáng tạo nghệ thuật và trân trọng lịch sử - được công chiếu rộng rãi đã gây một cảm xúc mạnh mẽ trong công chúng, không chỉ trong lớp khán giả lớn tuổi đã trải qua chiến tranh mà còn trong đông đảo những người trẻ tuổi về tinh thần quả cảm, kiên trung, tâm hồn cao đẹp, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc của những con người đã sống và chiến đấu dưới Địa đạo huyền thoại Củ Chi ngay sát sào huyệt của kẻ thù trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Một cảm thức mới mẻ lan tỏa mãnh liệt trong toàn xã hội khi hào khí của Ngày toàn thắng 30/4 đang hòa vào những cảm hứng dựng xây tươi mới cùng những đòi hỏi quyết liệt, mạnh mẽ chưa từng có như một mệnh lệnh của cuộc sống, của tương lai dân tộc.

Nguồn: https://bvhttdl.gov.vn/viet-nam-2025-binh-minh-ky-nguyen-moi-20250430101243017.htm