Điểm tô vẻ đẹp “Truyện Kiều”

Bộ 5 quyển sách vừa xuất bản gồm: “Kim, Vân, Kiều truyện” (Trương Vĩnh Ký phiên âm, chú giải), “Truyện Thúy Kiều - Đoạn trường tân thanh” (Bùi Kỷ - Trần Trọng Kim hiệu khảo), “Kim Vân Kiều chú thích” (Bùi Khánh Diễn chú thích), “Kiều truyện dẫn giải” (Hồ Đắc Hàm dẫn giải) và “Truyện Kiều - Đoạn trường tân thanh” (Nông Sơn Nguyễn Can Mộng hiệu đính, chú thích). Theo NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, mỗi ấn phẩm đều mang dấu ấn học thuật riêng, không chỉ góp phần làm sáng tỏ ngôn ngữ, điển tích, bối cảnh văn hóa - lịch sử mà Nguyễn Du gửi gắm trong từng câu chữ mà còn giúp độc giả hôm nay mở rộng góc nhìn, hiểu sâu hơn về giá trị nhân văn và triết lý nhân sinh của kiệt tác văn chương này. “Với trái tim chan chứa yêu thương và sự thấu cảm về nỗi đau nhân thế, Nguyễn Du đã kể lại cuộc đời lưu lạc, truân chuyên của nàng Kiều - người con gái tài hoa bạc mệnh. Hình tượng Kiều đã vượt ra khỏi số phận của một nhân vật văn học để trở thành biểu tượng cho thân phận con người, cho khát vọng tình yêu, tự do và công lý”, phần “Lời Nhà xuất bản” nhận định.

Trong đó, “Kim, Vân, Kiều truyện” là bản phiên âm và chú giải của học giả Trương Vĩnh Ký. Quyển sách được xuất bản lần đầu năm 1875 tại Sài Gòn và được giới nghiên cứu xem là cuốn “Truyện Kiều” bằng chữ quốc ngữ đầu tiên ở nước ta. Viết lời nói đầu cho sách, học giả Trương Vĩnh Ký hết lời ca ngợi giá trị của “Truyện Kiều” và khẳng định sức ảnh hưởng của tác phẩm. Ngoài việc phiên âm chữ quốc ngữ, học giả Trương Vĩnh Ký chú giải rõ ràng các điển tích, điển cố trong tác phẩm.

Sách “Kim Vân Kiều chú thích” là tác phẩm của Bùi Khánh Diễn, được con trai của cụ là cụ là Bùi Thiện Căn xuất bản năm 1924, tại nhà in Ngô Tử Hạ (Hà Nội). Qua bản chú thích này, tác giả Bùi Khánh Diễn đã chỉnh sửa một số chữ bị sai trong bản chữ nôm và chú thích các điển tích, điển cố, giảng nghĩa “Truyện Kiều” theo lối văn xuôi.

Được biết đến nhiều nhất trong 5 quyển này có lẽ là quyển “Truyện Thúy Kiều - Đoạn trường tân thanh” do hai học giả Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim hiệu khảo. Đây là bản “Truyện Kiều” bằng chữ quốc ngữ rất phổ biến, xuất bản lần đầu năm 1925. Hai học giả uyên bác, thâm sâu văn chương, sử học này đã dụng công đối chiếu các dị bản, hiệu đính văn bản, chú thích từng điển cố, điển tích và phân tích văn phong của nhà thơ Nguyễn Du. Do vậy bản sách này vẫn luôn được dùng nhiều trong công tác giảng dạy, nghiên cứu.

Ấn bản lần này của tác phẩm “Kiều truyện dẫn giải” của Hồ Đắc Hàm xuất bản năm 1929 tại nhà in Đắc Lập, Huế cũng là quyển sách đáng đọc. Sách ngoài giới thiệu nguyên tác Truyện Kiều cùng phần lược thuật, chú thích, phân tích, còn có mục “Đối tra”, trên cơ sở đối soát nhiều tác phẩm “Truyện Kiều” ra mắt cùng khoảng thời gian đó.

Cũng bằng phương pháp khảo cứu, giảng nghĩa điển tích, điển cố, bối cảnh lịch sử - xã hội trong tác phẩm “Truyện Kiều”, tác giả Nông Sơn Nguyễn Can Mộng trong tác phẩm “Truyện Kiều - Đoạn trường tân thanh” đã chú trọng về hướng phân tích ý nghĩa văn học, triết học và triết lý của tác phẩm. Quyển sách này được in lần đầu năm 1936.

Với 5 bản sách tái bản lần này, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật đã mang đến bộ sách nghiên cứu “Truyện Kiều” toàn diện, giá trị cao.

DUY LỮ

Nguồn: https://baocantho.com.vn/diem-to-ve-dep-truyen-kieu--a194087.html