Má Thiện của những đứa con đặc biệt

Với chị Trịnh Thị Thiện (41 tuổi), Trưởng khoa Khuyết tật Trung tâm Bảo trợ trẻ em Tam Bình (P.Tam Bình, TP.HCM) trực thuộc Lực lượng Thanh niên xung phong TP.HCM, thế giới của người khuyết tật không chỉ toàn khiếm khuyết mà chứa đựng đầy nghị lực và tình yêu thương.

Thôi thúc cống hiến

Hiện tại, Khoa Khuyết tật đang chăm sóc 53 cháu (26 nam và 27 nữ), tất cả đều được xác nhận khuyết tật nặng và đặc biệt nặng.

Chị Trịnh Thị Thiện và tình yêu dành cho trẻ khuyết tật tại Trung tâm Bảo trợ Tam Bình - Ảnh 1. — Chị Trịnh Thị Thiện có hơn 10 năm gắn bó với những đứa con đặc biệt

"Các cháu đa phần mắc các dạng như Down, khiếm thính, khiếm thị, tăng động, tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ. Một số bé nặng hơn là động kinh, tâm thần, bại não", chị Thiện chia sẻ.

Việc chăm sóc tại khoa đòi hỏi sự tỉ mỉ và chuyên môn cao, khi 80% các bé phải ăn cháo xay hoặc qua ống thông trực tiếp xuống bao tử với những trường hợp bại não nặng, sống thực vật. Những ca lên cơn co giật, lên đờm và những hành vi không kiểm soát của trẻ, đặc biệt là một số bé có thể qua đời bất cứ lúc nào, khiến các cô tại khoa phải túc trực 24/24 để phát hiện và xử lý kịp thời.

Chị Trịnh Thị Thiện đến với Trung tâm Bảo trợ trẻ em Tam Bình một cách tình cờ mà như định mệnh. Từ thời sinh viên, những lần tham gia hoạt động thiện nguyện khiến chị mang trong lòng một tình yêu đặc biệt với các bé mồ côi, khuyết tật. Chứng kiến tình yêu thương bao la của các thầy cô lúc bấy giờ là động lực thôi thúc chị cống hiến cho công tác chăm sóc trẻ đặc biệt.

Sau khi tốt nghiệp ngành Xã hội học Trường ĐH Văn Hiến và trải qua vài năm làm công tác cai nghiện, chị chuyển về trung tâm vào năm 2013. Đến năm 2018, chị được phân công quản lý Khoa Khuyết tật. "Cảm giác ban đầu sợ lắm, thực sự rất là sợ", chị Thiện chia sẻ. Nỗi sợ đến từ thị giác, thính giác và cả khứu giác, khi chị lần đầu tiếp xúc với những hình hài "rất đặc biệt": bé thiếu chi, dư chi hoặc bại não nặng với đầu to, mắt lồi, chân tay co quắp. Thêm vào đó là tiếng la hét, hành vi không kiểm soát của trẻ, khiến cảm xúc của chị bị thử thách dữ dội.

Nhưng rồi, chính trong quá trình gần gũi, tắm rửa, cho ăn và chăm sóc các bé, một sợi dây kết nối tình cảm rất sâu đậm đã hình thành. Sau một biến cố sức khỏe khiến chị ngất xỉu, phải đi cấp cứu, chị Thiện càng thêm thấu hiểu hoàn cảnh của các con.

"Lúc đó, tôi ý thức được nhưng không mở mắt, không nói được. Tôi cảm giác máu và ô xy không bơm kịp, tay chân co cứng… rồi tôi nghĩ đến hai đứa con của mình. Tôi nghĩ về quy luật sinh - lão - bệnh - tử của cuộc đời và thấy cuộc sống này vô thường lắm", chị trầm ngâm. Biến cố đó khiến chị nhận ra bất cứ ai cũng có thể trở nên yếu ớt, cần sự phục vụ, giống như các bé bại não, sống thực vật tại khoa.

Từ đó, chị quyết tâm phải nỗ lực giúp các con sống hạnh phúc hơn. Để chăm sóc tốt cho các bé đặc biệt này, chị Thiện chia sẻ cần 3 yếu tố tiên quyết: kiến thức chuyên môn, tình yêu thương, và sự kiên nhẫn.

Đặc biệt, để giải quyết những khó khăn thực tế, chị đã đưa ra nhiều sáng kiến mang lại hiệu quả. Điển hình là việc thiết kế trang phục cho trẻ tâm thần. Các bé thường xuyên cởi đồ, dễ bị lạnh và ảnh hưởng tới quá trình trị liệu. Chị Thiện cùng đồng nghiệp đã thiết kế những bộ đồ bằng vải cotton, màu sắc dịu nhẹ, sử dụng khóa kéo hoặc dây rút thay cho nút áo ở những vị trí đặc biệt, để các bé không thể tự cởi ra.

Về mặt chuyên môn, chị liên tục học hỏi qua sách vở, qua các đợt tập huấn, từ bác sĩ, đội ngũ vật lý trị liệu, từ các thầy cô, đồng nghiệp và từ chính các bé. "Mỗi bé là một dạng khuyết tật, một tính cách khác biệt. Mình phải hiểu được đặc điểm bệnh, cơ địa, sở thích ăn uống của từng bé như thích ăn cháo đặc hay loãng, thích ăn tôm hay cá, để chăm sóc tốt nhất", chị cho hay.

Tình yêu thương làm nên điều kỳ diệu

Trong vai trò trưởng khoa, chị Thiện đề cao sự đoàn kết nội bộ và công tác nêu gương. Chị trực tiếp làm cùng các cô, đảm bảo sự thống nhất, khoa học trong quy trình chăm sóc các bé, sắp xếp nhân sự theo đúng chuyên môn và sở trường. Trưởng khoa có làm tốt về mọi mặt thì nhân viên mới noi theo, qua đó lan tỏa cảm hứng về tình yêu thương và trách nhiệm.

Chị Trịnh Thị Thiện và tình yêu dành cho trẻ khuyết tật tại Trung tâm Bảo trợ Tam Bình - Ảnh 2. — Chị Thiện chơi đùa cùng các trẻ khuyết tật tại Trung tâm Bảo trợ trẻ em Tam Bình

Đối với nhân viên mới, nỗi sợ hãi ban đầu là rào cản lớn nhất. Chị động viên và trấn an họ, đồng thời áp dụng phương pháp đào tạo song song giữa cầm tay chỉ việc truyền thống và sử dụng video clip chiếu lại các quy trình chăm sóc tỉ mỉ, đặc biệt là quy trình ăn uống bằng ống thông, vệ sinh vô trùng. Phương pháp này giúp nhân viên nhanh chóng nắm bắt kiến thức và trở nên tự tin hơn.

Sau ngần ấy năm gắn bó cùng trẻ khuyết tật, chị Thiện nhìn nhận: "Thế giới của người khuyết tật không chỉ khiếm khuyết mà có rất nhiều nghị lực và tình yêu thương. Ở đâu có tình yêu thương thì ở đó có hạnh phúc và tình yêu thương sẽ làm nên rất nhiều điều kỳ diệu".

Chị kể về trường hợp một bé rối loạn phổ tự kỷ, tăng động, ban đầu quậy phá, không giao tiếp. Sau thời gian dài chị gần gũi, chăm sóc, vỗ về, tìm tòi phương pháp giáo dục, đi dự tập huấn các lớp tự kỷ và qua quá trình can thiệp, dạy dỗ và chăm sóc bé thì bé tiến bộ rất nhanh. Bé ngày càng tập trung hơn, giảm tăng động và vào một ngày rất đẹp, bé bất ngờ bật ra tiếng gọi "má". Khoảnh khắc đó vỡ òa niềm hạnh phúc tột cùng, là động lực để chị Thiện tiếp tục công việc.

Làm lâu năm ở khoa, chị Thiện nói ngay cả những bé bại não nặng, sống thực vật cũng có sợi dây liên kết vô hình với người chăm sóc, yêu thương các em. Chị Thiện chỉ cần bước chân đến cửa phòng, các bé đã có thể cảm nhận, khóc ré lên hoặc cố gắng "đáp lại" bằng tiếng ú ớ khi được vỗ về.

Theo chị Thiện, những năm qua, các bé nhận được rất nhiều sự quan tâm từ cộng đồng, xã hội và đặc biệt là sự quan tâm rất lớn của Nhà nước, các cấp lãnh đạo và Ban giám đốc trung tâm, hiện chế độ chăm sóc các bé rất tốt. Dù vậy, khả năng hòa nhập cộng đồng của các bé rất hạn chế do tình trạng khuyết tật quá nặng nên chị mong mỏi công tác chăm sóc trẻ đặc biệt tiếp tục nhận được sự quan tâm hơn nữa từ cộng đồng.

Với chị, thành công lớn nhất là thấy các bé có sức khỏe tốt, vui vẻ, hạnh phúc và tiến bộ mỗi ngày. Với những bé bại não nặng, tuổi thọ thường thấp, nhưng nhờ sự chăm sóc tận tâm tại trung tâm, nhiều bé đã sống được gần 20 năm.

"Nếu như cộng đồng xã hội nhìn các con bằng ánh mắt cảm thông, có sự chia sẻ, hỗ trợ và đặc biệt là có một tình yêu thương lớn thì các con sẽ làm được nhiều điều kỳ diệu trong cuộc sống", chị gửi gắm.

Chị Trịnh Thị Thiện là một trong 478 gương điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2020 - 2025 của TP.HCM.

Nguồn: https://thanhnien.vn/ma-thien-cua-nhung-dua-con-dac-biet-185251118195658485.htm