Thúc đẩy kinh tế tuần hoàn góp phần vào mục tiêu tăng trưởng

Kinh tế tuần hoàn gắn với khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do đó hạ tầng số là hết sức quan trọng. Đây chính là yếu tố giúp tăng trưởng nhanh, tăng trưởng bền vững

Ngày 10/11/2025, Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) tổ chức Diễn đàn “Thực hiện kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam: Chính sách và kết nối hành động”.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam - GS.TS. Lê Văn Lợi khẳng định: “Kinh tế tuần hoàn (KTTH) không chỉ là một khái niệm thời thượng mà là kiến trúc phát triển mới của Việt Nam trong chuyển đổi kép - chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Đây là con đường tất yếu để chúng ta giảm phụ thuộc tài nguyên, cắt giảm phát thải, nâng hiệu suất sử dụng năng lượng và vật liệu, đồng thời mở ra thị trường, việc làm và chuỗi giá trị mới mang tính bền vững”.

PGS. TS. Bùi Quang Tuấn - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới cho rằng, mục tiêu chính của chúng ta là phát triển bền vững (PTBV) nhưng để đạt được PTBV thì có ba trụ cột là kinh tế xã hội, môi trường và thêm một trụ cột nữa, ít khi nhắc đến, đấy chính là thể chế riêng về kinh tế xanh. “Kinh tế xanh sẽ đóng góp rất tích cực cho PTBV và để có tăng trưởng 2 con số thì cần phải thực hiện mạnh mẽ KTTH” - PGS.TS Tuấn nhấn mạnh.

Ông đồng thời cho rằng: “Chúng ta phải lồng ghép và đi song song giữa tăng trưởng với đổi mới sáng tạo và KTTH. Thậm chí là càng thực hiện kinh tế xanh thì  phải đi đôi thực hiện công nghệ cao; Muốn thực hiện KTTH thì phải chú ý đến đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất. Rõ ràng, KTTH đóng một vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế, trong tăng trưởng 2 con số”.

KTTH yêu cầu thúc đẩy liên kết trong sản xuất, điều này giúp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu - vấn đề mà Việt Nam đang thiếu và yếu; Điều này cũng thúc đẩy giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, từ đó nâng cao chất lượng tăng trưởng, ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo xanh. Đặc biệt, trong bối cảnh mới hiện nay đòi hỏi phải đẩy mạnh tiếp tục mô hình tăng trưởng dựa vào chất lượng, dựa vào hiệu quả thông qua công nghệ đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số sẽ là trụ cột quan trọng.

Theo PGS.TS Bùi Quang Tuấn, Việt Nam hiện nay đã nhận thức khá đầy đủ, nhận diện rất rõ ràng và có những chủ trương chính sách lớn về chuyển đổi xanh khá đầy đủ. Chúng ta có chiến lược về PTBV, có chiến lược về tăng trưởng xanh, có kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh; Rồi kế hành động quốc gia thực hiện KTTH, đề án phát triển KTTH và gần nhất là thực hiện chuyển đổi năng lượng thông qua quy hoạch điện VIII điều chỉnh.

Tuy nhiên, để đưa những chủ trương chính sách lớn đi vào thực hiện trong thực tiễn thì vẫn cần phải tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và bên cạnh đó, phải giảm những rào cản pháp lý, hài hòa các tiêu chuẩn. “Đây là thách thức rất lớn” - PGS.TS Bùi Quang Tuấn đánh giá. Song song với đó, cần có đột phá trong khâu thực thi bởi thực tế, Việt Nam đã có rất nhiều chiến lược, nhiều kế hoạch hành động nhưng khi tổng kết lại thường “chỉ làm được phần nhận thức, sản phẩm đo đếm được rất hạn chế”.

 Ngoài ra, Việt Nam còn cần phát triển kết cấu hạ tầng nhưng không chỉ kết cấu hạ tầng về thu gom, phân loại, tái chế rác thải mà còn là hạ tầng số, nền tảng số, ứng dụng số (AI, blockchain...). “KTTH gắn với khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do đó hạ tầng số là hết sức quan trọng. Bởi đây chính là yếu tố giúp chúng ta tăng trưởng nhanh, tăng trưởng bền vững” - PGS.TS Bùi Quang Tuấn lưu ý.

Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế và Thế giới nhấn mạnh, một trong những giải pháp rất quan trọng, đó là làm sao để doanh nghiệp tham gia sâu vào quá trình thực hiện KTTH; để doanh nghiệp đầu tư nhiều hơn cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, cho R&D bởi hiện nay mới chỉ có 15% DN thực hiện R&D, trong khi tỉ lệ này là nhiều quốc gia khác lên đến 40%.

Theo PGS.TS Bùi Quang Tuấn, để thực hành KTTH thì cần tạo ra một phong trào để đưa nhận thức cao hơn về KTTH đến với đông đảo người dân. “Để tạo ra được một phong trào để người dân, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi xanh, KTTH mạnh mẽ cần phải nhấn mạnh đến sự vào cuộc của toàn xã hội, đây là yếu tố rất quan trọng trong công cuộc thực hiện KTTH tại Việt Nam” - PGS.TS Bùi Quang Tuấn nói.

Nguồn: https://baophapluat.vn/thuc-day-kinh-te-tuan-hoan-gop-phan-vao-muc-tieu-tang-truong.html