Homestay mở hướng làm giàu ở Hữu Liên

Từ nhà sàn truyền thống, người dân Hữu Liên mở hướng làm giàu bền vững với du lịch homestay.

Chạm vào nhịp sống bản làng

Buổi sáng đầu đông, nắng rải xuống thung lũng Hữu Liên. Ở Homestay Yến Nhi, bát cháo gà bản vừa múc ra trong gian bếp nhỏ vẫn còn nghi ngút hơi. Nhóm du khách sau buổi leo núi trở về, ngồi trên hiên gỗ, tay ôm tách trà nóng, thở ra làn hơi mỏng trong cái se lạnh đầu ngày.

Anh Nguyễn Tiến Đạt, du khách từ Thái Nguyên vừa nhấp ngụm trà vừa nói: “Ở đây mọi thứ còn nguyên bản. Chúng tôi muốn sống đúng với nhịp sống bản làng, chứ không phải kiểu du lịch toàn bê tông”.

Nắng xiên qua hàng cột nhà sàn. Khói bếp cuối sân vẫn phả mỏng vào không khí buổi sớm. Lũ trẻ chạy chơi trong khuôn viên, ríu rít như một phần cảnh sắc. Hữu Liên giữ được cái mộc mạc hiếm hoi mà phố thị không thể có. Và cũng từ những điều tưởng nhỏ bé ấy, người Hữu Liên đã tìm ra một hướng làm giàu mới.

Du khách thích thú khi trải nghiệm tại homestay Yến Nhi. Ảnh: Hoàng Chĩnh.

Từ hộ thuần nông sang chủ homestay

Anh Hoàng Văn Chĩnh, chủ Homestay Yến Nhi điềm đạm nói, trước kia gia đình anh chỉ trông chờ vào mấy sào ruộng nên thu nhập bấp bênh. Đến năm 2019, nhìn thấy dòng khách thích trải nghiệm vùng lõi thiên nhiên Hữu Liên, anh thử làm dịch vụ homestay.

Anh bắt đầu từ sửa sang lại ngôi nhà sàn, giữ nguyên cấu trúc truyền thống nhưng đầu tư thêm các hạng mục như mái, phòng ngủ, nhà tắm, nhà vệ sinh, chỉnh trang lại cảnh quan xung quanh nhà… Hiện homestay Yến Nhi có 4 phòng nghỉ (mỗi phòng từ 4 - 6 khách) và một phòng cộng đồng có sức chứa gần 20 khách. Thu nhập bình quân mỗi tháng khoảng 60 triệu đồng.

Không phải ngẫu nhiên du lịch cộng đồng ở Hữu Liên bật lên. Năm 2020, khi làng du lịch cộng đồng được công nhận, Hữu Liên lúc đó vẫn là xã cũ. Nay sau khi nhập với Yên Thịnh thành xã Hữu Liên mới, nền tảng dịch vụ homestay vẫn giữ được nếp văn hoá cốt lõi, điều khiến nhiều du khách thích thú.

“Chúng tôi trả tiền để ở như thế này vì muốn nhìn thấy bản làng thật của người dân nơi đây. Càng thật, càng truyền thống, càng đáng tiền”, chị Phạm Phương Thúy (Hà Nôi) - người vừa trải nghiệm hai đêm ở homestay Yến Nhi chia sẻ.

Lợi ích lan tỏa tới cả cộng đồng

Ông Hoàng Thanh Hiếu - Trưởng Phòng Văn hoá xã Hữu Liên cho biết, trước đây Hữu Liên cũ đã có 24 cơ sở, sau sáp nhập với Yên Thịnh, toàn xã hiện có 36 homestay. Trong đó, có nhiều cơ sở thu nhập từ 50 – 60 triệu đồng/tháng như: Gia Bảo, Sơn Thuỷ, Rừng Xanh, Mộc Bản, Bình Minh… Doanh thu từ homestay năm 2024 đạt 15 tỷ đồng; 9 tháng năm nay đạt hơn 13 tỷ với 38 nghìn lượt khách đến thăm quan, trải nghiệm.

Từ nhà sàn, ông Chĩnh đã đầu tư, nâng cấp thành homestay thu hút du khách đến trải nghiệm. Ảnh: Hoàng Chĩnh. 

Từ một hộ thuần nông, Yến Nhi trở thành một trong những đầu mối tạo việc làm tại thôn. Mùa cao điểm, cơ sở này thuê thêm 5 - 6 lao động địa phương phục vụ dọn phòng, nấu ăn, dẫn khách đi bản, tạo nguồn thu, giúp nhiều hộ khó khăn có điều kiện cải thiện thu nhập, ổn định cuộc sống.

Ở Hữu Liên, giảm nghèo không phải là “cho” mà là “tạo cơ hội”. Người dân bán gà bản, rau sạch, mật ong; thanh niên làm hướng dẫn viên trekking; phụ nữ may thổ cẩm bán sản phẩm lưu niệm. Ngay cả những hộ không mở homestay vẫn tham gia được chuỗi giá trị chung.

Giảm nghèo bền vững từ nguồn lực bản địa

Theo ông Hiếu, xã đặt kế hoạch mỗi năm phát triển thêm 4 - 5 cơ sở homestay mới, trong đó ưu tiên những hộ đã có hạ tầng nhà sàn truyền thống. Nhưng Hữu Liên sẽ không chạy theo số lượng. Xã chủ động vận động các hộ đi Sơn La, Lào Cai, Tuyên Quang… học tập kinh nghiệm về tổ chức dịch vụ, học cách phục vụ, học bài toán giữ bản sắc mà vẫn sạch sẽ, văn minh.

“Không ai sinh ra đã biết làm du lịch. Nhưng muốn làm được, trước hết phải giữ được cái hồn. Ở đây chúng tôi vẫn giữ bếp củi, giữ cơm lam, bánh chưng đen, món gà đồi bản địa, vịt hấp lá mắc mật và một số món ăn riêng có. Khách ăn trên mẹt, ngồi trên chiếu, uống trà trên phản gỗ. Đó vừa là sản phẩm vừa là giá trị”, ông Chĩnh bảo.

Xã Hữu Liên sẽ tiếp phát triển các homestay từ nhà sàn truyền thống sẵn có. Ảnh: Hoàng Nghĩa.

Con đường làm giàu từ homestay ở Hữu Liên chưa đầy một thập kỷ, nhưng những bước đi đầu tiên cho thấy một hướng giảm nghèo bền vững từ nội lực. Không phải ai cũng làm homestay, nhưng homestay tạo ra nhu cầu dịch vụ, tạo ra việc làm, nâng mức sống của cộng đồng lên từ bên trong.

Giảm nghèo đôi khi không cần chiến lược quá phức tạp mà chỉ cần biết giữ gìn, khơi mở đúng giá trị của nhà mình và biết chào đón thế giới đến xem mình sống.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/homestay-mo-huong-lam-giau-o-huu-lien-d783516.html