Thầy cô trường chuyên 'gỡ rối' về thi lớp 10 chuyên Hà Nội năm 2025

lớp 10 chuyên - Ảnh 1. — Học sinh dự tuyển vào lớp 10 Trường THPT chuyên Amsterdam - Ảnh: NAM TRẦN

Điều nhiều học sinh, phụ huynh có mong muốn học chuyên quan tâm nhất là môn thi và đề thi lớp 10 chuyên năm nay thế nào.

Cấp 2 chỉ có môn khoa học tự nhiên, muốn vào lớp 10 chuyên lý thì sao?

Với chương trình giáo dục phổ thông 2018, có một khúc mắc là ở cấp THCS chỉ có môn khoa học tự nhiên thay cho môn vật lý, hóa học, sinh học, vậy muốn thi vào lớp 10 chuyên lý, hóa, sinh thì dùng môn thi chuyên thế nào?

Cô Nguyễn Thị Nhiếp - hiệu trưởng Trường THPT chuyên Chu Văn An (Hà Nội) - giải thích: theo quy định của Hà Nội, thí sinh dự thi vào lớp chuyên các môn khoa học tự nhiên phải làm bài thi khoa học tự nhiên. Nhưng đề thi sẽ khác nhau và được ghi rõ bài thi khoa học tự nhiên dành cho chuyên lý (phần vật lý chủ yếu). Tương tự, có bài thi khoa học tự nhiên dành cho chuyên hóa, bài thi khoa học tự nhiên dành cho chuyên sinh.

Thầy Vũ Văn Tiến - hiệu trưởng Trường THPT chuyên Đại học sư phạm Hà Nội - cũng cho biết trường ông sẽ có các đề thi với tên gọi tương tự như quy định của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội ở các môn chuyên lý, hóa, sinh.

Trong khi đó thầy Lê Công Lợi - hiệu trưởng Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) - cho hay học sinh dự tuyển chuyên lý sẽ chỉ làm bài thi với kiến thức kỹ năng môn vật lý (nằm trong môn khoa học tự nhiên ở cấp THCS). Tương tự như vậy ở môn chuyên hóa, sinh.

Các trường chuyên trực thuộc đại học và trường thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo tại Hà Nội đều tuyển sinh với điểm thi các môn toán, ngữ văn, ngoại ngữ (hệ số 1) và bài thi môn chuyên (hệ số 2). Nhưng với đặc thù riêng, bài thi toán chung cho học sinh dự tuyển vào trường chuyên khoa học tự nhiên sẽ rất khó.

"Bài thi toán chung cho học sinh dự tuyển sẽ ở trình độ cao hơn các trường chuyên trên cả nước, vì môn toán là môn công cụ rất quan trọng với nhóm khoa học tự nhiên", thầy Lê Công Lợi cho hay.

Còn thầy Nguyễn Phú Chiến - hiệu trưởng Trường THPT chuyên Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) - thông tin: học sinh dự tuyển vào các ngoại ngữ khác nhau, ngoài bài thi chuyên (phù hợp với yêu cầu của mỗi lớp chuyên) sẽ bắt buộc phải thi tiếng Anh (hệ số 1) mà không được thay thế bằng ngoại ngữ khác như quy định của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội với các trường chuyên trực thuộc. Lý do trường đang thực hiện tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai trong trường.

Không cần quá quan tâm tỉ lệ chọi

Năm học 2025-2026, Hà Nội có 4 trường chuyên (gồm 2 trường mới chuyển đổi mô hình là THPT chuyên Chu Văn An và Sơn Tây). Chỉ tiêu dành cho khối chuyên cũng tăng lên.

Theo cô Nguyễn Thị Nhiếp, Trường THPT chuyên Chu Văn An tăng thêm 9 lớp chuyên so với năm trước. Trường THPT chuyên Amsterdam cũng tăng 2 lớp chuyên so với năm học trước, theo cô Dương Tú Anh - phó hiệu trưởng trường.

Khi không còn hệ cận chuyên trong trường chuyên, chỉ tiêu tuyển vào lớp chuyên của các trường chuyên trực thuộc trường đại học cũng tăng. Tuy nhiên các thầy, cô trường chuyên dự báo tỉ lệ chọi vào các trường năm nay không giảm, thậm chí có thể tăng.

Theo thầy Vũ Văn Tiến, năm trước tỉ lệ chọi vào Trường THPT chuyên đại học sư phạm Hà Nội dao động từ 1.8 đến 1.12, nhưng riêng chuyên tiếng Anh vọt lên rất cao. Trong khi tỉ lệ chọi vào lớp chuyên của Trường THPT Chu Văn An dao động ở 1.5 - 2.2. Tuy nhiên các thầy, cô đều cho rằng tỉ lệ chọi không phải vấn đề cần quan tâm quá.

Tại Trường Chu Văn An, điểm chuẩn môn chuyên lịch sử năm học 2023-2024 là 40,75 điểm, nhưng năm học 2024-2025 rớt xuống 32,5. Nguyên nhân do nhiều học sinh có tâm lý "sợ điểm chuẩn cao" nên không đăng ký, theo cô Nhiếp.

Còn thầy Lợi chia sẻ Trường chuyên Khoa học tự nhiên có số lượng đăng ký dự thi không quá lớn do không dễ đậu. Tỉ lệ chọi cũng không cao nhưng mức độ khó thì lại lớn. Vì thế tỉ lệ chọi hay điểm chuẩn các năm chỉ để tham khảo. Điều quan trọng với học sinh có mục tiêu vào chuyên là phải có tố chất tự học, tự chủ, kiên định với ước mơ và có kế hoạch phù hợp cho việc ôn tập.

Các thầy, cô cũng lưu ý phụ huynh, học sinh nên quan tâm tìm hiểu về các tổ hợp môn học sau khi đỗ lớp 10 chuyên.

"Nhiều học sinh trường chuyên có mục tiêu đi du học. Nhưng trên thực tế đã có chuyện tổ hợp môn học của các em ở trường chuyên không có lý, hóa, sinh, vì thế hồ sơ du học bị từ chối", cô Nhiếp nói.

Về điều này, thầy Lê Công Lợi cũng lưu ý: "Học sinh muốn du học Đức mà không học các môn khoa học tự nhiên ở THPT thì chắc chắn bị từ chối hồ sơ".

Ông cho biết thêm Trường chuyên THPT khoa học tự nhiên khá "cực đoan" vì sẽ không dựa vào nhu cầu học sinh để xây dựng tổ hợp môn lựa chọn mà định sẵn. Theo đó học sinh sẽ phải chọn các tổ hợp có lý, hóa, sinh.